Michael E. Brown

Michael E. Brown (1965-yil 5-iyunda tug'ilgan) amerikalik astronom bo'lib, 2003-yildan beri Kaliforniya Texnologiya Institutida (Kaltek) sayyora astronomiyasi professori^[1]. Uning jamoasi ko'plab Neptun orti jismlarini kashf etgan, jumladan, mitti sayyora Eris, dastlab Plutondan kattaroq deb hisoblangan, sayyora ta'rifi bo'yicha bahs-munozaralarni keltirib chiqargandi.

O'zi va boshqalar uni "Plutonni o'ldirgan" deb atashgan, chunki u Erisni va boshqa bir qancha ehtimollarni kashf etgandan so'ng Plutonning mitti sayyoraga tushirilishiga yordam bergan. U 2012-yilda "Koyper belbog'ini kashf etgani va tavsiflagani uchun” Kavli mukofotiga sazovor boʻlgan (Jeyn X. Luu va Devid K. Jevitt bilan birgalikda).

Yoshlik davri va ta'lim tahrir

Michael E. Brown

Brown Alabama shtatining Xantsvill shahrida tug'ilgan va Virjil I. Grissom o'rta maktabini 1983-yilda tamomlagan. U 1987-yilda Prinston universitetida fizika bo'yicha AB diplomini olgan, u yerda Prinston Tower klubi a'zosi edi. Braun Edvard Grot rahbarligida "Sheyn-Virtanen galaktikalari sonining korrelyatsiya funktsiyasini o'lchashni simulyatsiya qilish" nomli katta dissertatsiyasini yakunladi^[2]. U Kaliforniya universitetida, Berklida aspiranturada oʻqigan, u yerda 1990-yilda astronomiya boʻyicha magistr va Ph.D. 1994-yilda astronomiya boʻyicha ilmiy darajani yoqlagan^[1].

Karyera tahrir

Kashfiyotlar tahrir

Brown Kichik sayyoralar markazi tomonidan 29 ta kichik sayyorani jamoasi bilan birgalikda kashf etgan. Haumeani hisobga olmaganda^[3]. U ilmiy hamjamiyatda Quyosh atrofida aylanib yuradigan uzoq obyektlarni o'rganishi bilan mashhur. Uning jamoasi ko'plab Neptun orti obyektlarini kashf etdi. Ayniqsa, ulardan diqqatga sazovori Eris, mitti sayyora va Plutondan ko'ra massivligi ma'lum bo'lgan yagona Neptun orti obyekti bo'lib, bu Plutonning sayyora holatidan tushishiga olib keladi; Sedna, sayyoraga oid bu ichki Öpik-Oort bulutining birinchi kuzatilgan jismi deb hisoblangan. Braun jamoasi mashhur Eris va uning oyini Disnomiya deb nomladi, mos ravishda Xena va Gabrielle norasmiy ismlari bilan Xenaning ikkita asosiy qahramoni: Jangchi malika sharafiga nom berdi. 2001-yilda Jan-Lyuk Margo bilan birgalikda u asteroid belbog'ida ikkita kichik sayyora yo'ldoshlari Romulus va Linusni ham kashf etdi.

Haumea bahsi tahrir

Mike Brown, Caltech 2021-yil

Brown va uning jamoasi, shuningdek, Haumea mitti sayyorasini Xose Luis Ortis Moreno va Ispaniyadagi Syerra-Nevada rasadxonasidagi hamkasblari tomonidan kashf qilinishi e'lon qilinganidan oldin taxminan olti oy davomida kuzatgan. Braun dastlab Ortiz jamoasiga Xaumea kashfiyoti uchun kredit berilishini qo'llab-quvvatlagan edi. Biroq, keyingi ma'lumotlar shuni ko'rsatdiki, Haumeani kuzatish paytida Braun jamoasi teleskoplari ko'rsatilgan arxivlar mavjud bo'lgan veb-saytga Ortizning e'lonidan oldingi uch kun ichida sakkiz marta IP-manzillari bo'lgan kompyuterlar veb-saytigakirgni kuzatilgan. Ushbu veb-saytga kirish Braun Haumea kashfiyoti haqida e'lon qilishni rejalashtirgan bo'lajak konferentsiya ma'ruzasi uchun tezisni chop etganidan bir hafta o'tib keldi; Abstrakt Haumea uchun onlayn teleskop jurnallarida ishlatiladigan kod bilan bir xil kod bilan atalgan; va Andalusiya kompyuterlari ushbu kodni o'z ichiga olgan jurnallarga to'g'ridan-to'g'ri xuddi internet qidiruvidan keyin bo'lgani kabi, arxivning bosh sahifasini yoki boshqa sahifalarini ko'zdan kechirmasdan kiritishdi^[4]. Ushbu onlayn faoliyat haqida so'ralganda, Ortiz Braunga elektron pochta orqali javob berdi, unda Braun "obyektlarni yashirish" uchun aybdor deb taxmin qildi va "hozir biz elektron pochta almashishimizning yagona sababi bu sizning obyektingiz haqida xabar bermaganligingizdir" dedi^[5]. Braunning taʼkidlashicha, Ortizning bu bayonoti inson oʻz tadqiqotini toʻgʻriligiga ishonch hosil qilmaguncha tahlil qilib, keyin uni har qanday ommaviy eʼlondan oldin ekspertlar koʻrigiga topshirish boʻyicha qabul qilingan ilmiy amaliyotga ziddir. Biroq, Kichik sayyoralar markaziga Ortiz taqdim etgan kashfiyot kreditini taqdim etish uchun obyektning orbitasini etarlicha aniq hisoblash kerak.

Xalqaro Astronomiya Ittifoqining o'sha paytdagi direktori Xose Karlos del Toro o'zini Ortisdan uzoqlashtirib, uning tadqiqotchilari o'zlari uchun "yakka javobgar" ekanini ta'kidladi. Braun Xalqaro Astronomiya Ittifoqiga Xaumea kashfiyotchisi sifatida Ortizni emas, balki uning jamoasini ko'rsatishni so'radi. Xalqaro Astaronomiya Ittifoqi ataylab Haumea kashfiyotchisini tan olmadi. Topish sanasi va joylashuvi 2003-yil 7-martda Ortizning Sierra Nevada rasadxonasida keltirilgan. Biroq, mitti sayyoraga XAI Braun tomonidan taklif qilingan Haumea nomini qabul qildi, bu Ortizning Ataecina emas, balki Haumea ikki oyining nomlariga mos keladi.

Taklif etilgan 9-sayyora tahrir

2016-yil yanvar oyida Braun va uning hamkori Kaltek astronomi Konstantin Batygin Yer va Neptun o'rtasidagi katta sayyora bo'lgan to'qqizinchi sayyora mavjudligini taxmin qilishdi^[6]. Ikki astronom yozib olingan intervyuda 2016-yil 20-yanvarda 9-sayyorani taklif qilish boʻyicha oʻz usullari va sabablarini bayon qildilar^[7].

Mukofotlar tahrir

Brown Timening 2006-yilning eng nufuzli 100 kishisidan biri deb topildi^[8]. 2007-yilda u Kaltekning eng nufuzli o'qituvchilik sharafi bo'lgan Kaltekning yillik "Feynman" mukofotini oldi. 1998-yil 28-aprelda topilgan 11714 asteroid Mikebroun uning sharafiga nomlangan^[9]. 2012-yilda Braun astrofizika bo'yicha Kavli mukofotiga sazovor bo'ldi.

Mashhur talabalari tahrir

Brownning sobiq aspirantlari va aspirantlari orasida astrofiziklar Adam Burgasser, Jan-Lyuk Margot, Chad Trujillo, Mark Kuchner, Antonin Bushez, Emili Schaller, Darin Ragozzin^[10] va Megan Shvamb bor.

Shaxsiy hayoti tahrir

Michael E. Brown 2003-yil 1-martda Dayan Binni bilan turmush qurdi. Ularning bir nafar qiz farzandi bor.

Manbalar tahrir

↑ ^1,0 ^1,1 Brown, Michael „Curriculum vitae“. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ Brown, Michael E „Simulating the measurement of the correlation function of the Shane-Wirtanen galaxy counts“. Princeton, NJ: Department of Physics. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ „Minor Planet Discoverers (by number)“. Minor Planet Center. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ Brown, Michael „The electronic trail“. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ Overbye, Dennis (September 13, 2005) „One Find, Two Astronomers: An Ethical Brawl“. The New York Times. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ „Evidence of a Ninth Planet“. Youtube. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ „Scientists Find Hints Of A Giant, Hidden Planet In Our Solar System“. NPR.org. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ Lemonick, Michael D „The 2006 TIME 100: Scientists & Thinkers: Mike Brown“. Time. 2013-yil 23-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ „11714 Mikebrown (1998 HQ51)“. (online). JPL Small-Body Database Browser. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
↑ Michael, E. Brown „Research“. Caltech. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[a-1] 1,0 ^1,1 Brown, Michael „Curriculum vitae“. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[b-2] Brown, Michael E „Simulating the measurement of the correlation function of the Shane-Wirtanen galaxy counts“. Princeton, NJ: Department of Physics. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[d-3] „Minor Planet Discoverers (by number)“. Minor Planet Center. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[c-4] Brown, Michael „The electronic trail“. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[e-5] Overbye, Dennis (September 13, 2005) „One Find, Two Astronomers: An Ethical Brawl“. The New York Times. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[6] „Evidence of a Ninth Planet“. Youtube. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[7] „Scientists Find Hints Of A Giant, Hidden Planet In Our Solar System“. NPR.org. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[8] Lemonick, Michael D „The 2006 TIME 100: Scientists & Thinkers: Mike Brown“. Time. 2013-yil 23-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[9] „11714 Mikebrown (1998 HQ51)“. (online). JPL Small-Body Database Browser. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[10] Michael, E. Brown „Research“. Caltech. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]