Mixail Zaprometov
Mixail Nikolaevich Zaprometov (1918-2008) — biolog , K. A. Timiryazev mukofoti laureati (1995).
| Mixail Nikolayevich Zaprometov | |
|---|---|
| Tavalludi |
1918-yil 20-iyun Toshkent |
| Vafoti |
2008-yil 9-mart Moskva |
| Fuqaroligi | SSSR va Rossiya |
| Sohasi | Biologiya |
| Taʼlimi | Moskva davlat universitetining kimyo fakulteti |
| Mukofotlari | K. A. Timiryazev mukofoti laureati (1995) |
Sovet mikologi, fitopatologi va entomologi Nikolay Zaprometovninng o‘g‘li.
Biografiya tahrir
1918-yil 20-iyunda Toshkent shahrida Turkiston oʻsimliklarni himoya qilish stansiyasi ilmiy xodimi Nikolay Zaprometov oilasida tugʻilgan.
1936-yilda u o'rta maktabni imtiyozli diplom bilan tugatdi va Moskva davlat universitetining kimyo fakultetiga o'qishga kirdi. O‘qishini 1941-yilda tugatdi.
3-kursda "Moskva universitetida kimyo tarixi haqida" maqolasini nashr etdi. “Monomerik karbamid eritmalarida xamirturush yordamida saxarozani ajratib olish” mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi.
1941-yil 1-iyulda Qizil Armiya safiga chaqirildi. Radiatsiya, kimyoviy va biologik mudofaa harbiy akademiyasi kurslarni tamomladi. 1941-yil 1-dekabrda 2-darajali harbiy texnik sifatida frontga jo'natildi, butun urush davomida kimyoviy moddalar bilan ishlagan. 1946-yilda "Germaniya ustidan qozonilgan g'alaba uchun" medali bilan taqdirlangan[1].
Demobilizatsiyadan so'ng SSSR Fanlar akademiyasining Bax biokimyo institutining biosintez laboratoriyasiga ishga qabul qilindi. Kursanov rahbarligida choy tarkibidagi fenol birikmalari bo'yicha tadqiqotlar boshlandi.
1952-yilda u “Choy tanini. Uning tarkibi, xossalari va o‘zgarishlari” nomli maqolasini chop etdi.
1954-yilda u SSSR Fanlar akademiyasining K. A. Timiryazev nomidagi O‘simliklar fiziologiyasi institutiga ishga kirdi.
1963-yilda "Katexinlar biokimyosi" mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi.
Ilmiy va ijtimoiy faoliyat tahrir
Uning birinchi tadqiqotlari choy o'simliklari fenollarining biokimyosiga bag'ishlangan edi. U oʻsha davrda kam oʻrganilgan fenolik birikmalarning kimyoviy tabiatini, ularning oʻsimliklarda tarqalishi, biosintezi va funksiyalarini oʻrgandi. Moskva davlat universitetining biologiya fakultetida fenolik birikmalar biokimyosi fanidan dars bergan.
Ko‘p yillar davomida “O‘simliklar fiziologiyasi”, “Biokimyo”, “Umumiy biologiya” jurnallarida tahririyat a’zosi bo‘lgan. Biologiya bo'yicha Oliy attestatsiya komissiyasi ekspert kengashini boshqargan. 400 dan ortiq ilmiy maqolalar “Fenol birikmalarining biokimyosi” darsligi, shuningdek, 4 ta patent muallifi[2].
Mukofotlar tahrir
- "Germaniya ustidan qozonilgan g'alaba uchun" medali (1946)
- K. A. Timiryazev nomidagi mukofot (1995) - “Fenol birikmalari. O'simliklarda tarqalishi, metabolizmi va funktsiyalari"
- Rossiya Federatsiyasida xizmat ko'rsatgan fan arbobi (1999)