Mixail Zaxarchenko
Mixail Aleksandrovich Zaxarchenko (1879 – 1953) – sovet olimi, nevropatolog, tibbiyot fanlari doktori, professor, Turkiston universiteti va Toshkent tibbiyot instituti asab kasalliklari kafedrasi va klinikasi mudiri (1930-1939), Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan fan arbobi(1933).
| Mixail Aleksandrovich Zaxarchenko | |
|---|---|
| Tavalludi |
1879-yil Rossiya imperiyasi |
| Vafoti |
1953-yil RSFSR, SSSR |
| Fuqaroligi |
 SSSR |
| Sohasi | Tibbiyot |
| Ish joylari | Turkiston universiteti, Toshkent tibbiyot instituti |
| Taʼlimi | Moskva universiteti tibbiyot fakulteti |
| Ilmiy darajasi | Tibbiyot fanlari doktori |
| Ilmiy unvoni | professor |
| Mashhur ishlari | Miya poyasining qon tomir kasalliklari, yuqumli kasalliklar va asab tizimining shikastlanishlari boʻyicha mutaxassis |
Tarjimai holi tahrir
Mixail Aleksandrovich Zaxarchenko 1879-yilda tugʻilgan.
1904-yilda Moskva davlat universitetining tibbiyot fakultetida oʻqishni tamomlagan. Tibbiyot boʻyicha amaliyotni professor V. K. Rot klinikasida boshlagan va 1909-yilgacha ordinator boʻlib ishlagan. 1909—1915-yillarda Moskvadagi turli klinikalarda nevropatolog boʻlgan. 1915-yildan 1919-yilgacha Moskva travmatologiya institutida nevropatolog sifatida tibbiy faoliyat bilan shugʻullangan.
1920-yilda V. I. Lenin farmoni bilan Toshkentda yangi tashkil etilgan Turkiston universitetining tibbiyot fakultetiga ishga yuboriladi. Toshkentda asab kasalliklari boʻlimi va klinikasida tashkil etilishida qatnashgan va 1939-yilgacha mudirlik qilgan. 1930-yilda kafedra ham, klinika ham Toshkent tibbiyot instituti tarkibiga kirdi. 1939-yildan boshlab u Essentuki shahrida tibbiyot bilan shugʻullangan va Shimoliy Kavkaz kurortlari guruhida maslahatchi boʻlib ishlagan. Ulugʻ Vatan urushi davrida u harbiy kasalxonalarda asab tizimi shikastlanishi masalalari boʻyicha maslahatchi boʻlgan[1].
Zaxarchenko miya poyasining qon tomir kasalliklari, yuqumli kasalliklar va asab tizimining shikastlanishlari muammolariga bagʻishlangan 40 ga yaqin ilmiy maqolalar muallifi. Hozirgi vaqtda Vallenberg-Zaxarchenko sindromi (Muqobil sindromlar)[2] deb nomlanuvchi posterior pastki arteriyadagi infarkt sindromini tahlil qilish va tavsiflashga muvaffaq boʻlgan dastlabki shifokorlardan biri boʻlgan. 7 ta, shu jumladan 3 ta doktorlik dissertatsiyasiga ilmiy rahbarlik qilgan. Uning besh nafar shogirdi dissertatsiya himoyasisiz tibbiyot fanlari nomzodi ilmiy darajasiga erishgan.
Tibbiyot hamjamiyatining faol aʼzosi. Toshkent shifokorlar ilmiy jamiyatining taʼsischisi va birinchi raisi, shuningdek, Oʻzbekiston nevropatologlar va psixiatrlar jamiyati raisi, Oʻzbekiston SSR Sogʻliqni saqlash xalq komissarligi ilmiy kengashi aʼzosi boʻlgan[1].
1953-yilda vafot etgan.
Ilmiy faoliyati tahrir
Maqolalari, monografiyalari:
- Zaxarchenko M. A. Miya poyasining qon tomir kasalliklari, 1-nashr, M., 1911;
- Zaxarchenko M. A. Asab kasalliklari kursi, M.-L. , 1930;
- Zaxarchenko M. A. Miya poyasining qon tomir kasalliklari, Toshkent, 1930;
- Zaxarchenko M. A. Yuqori serebellar arteriya obstruktsiyasi sindromi klinikasi haqida, Oʻzbekiston Sogʻliqni saqlash kengashi, 1938-yil, 3 bet. 3.
Manbalar tahrir
- ↑ 1,0 1,1 „ЗАХАРЧЕНКО Михаил Алексеевич — Большая Медицинская Энциклопедия“. xn--90aw5c.xn--c1avg. 2017-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
- ↑ „Синдром Захарченко-Wallenberg“. www.surgerycom.net. 2016-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
Adabiyotlar tahrir
- Gordeeva V. D. Professor M. A. Zaxarchenkoning nevrologik maktabi, kitobda. : Savol, sogʻliqni saqlash tashkilotlari. va asal tarixi. Oʻzbekistonda sogʻliqni saqlash masalalari va tibbiyot tarixi, S. A. Aʼzamxoʻjaeva tahriri ostida, Toshkent, 1968, 70 bet.