Mourning dove (Zenaida macroura) kaptarlar oilasiga mansub Columbidae qush, shuningdek, Amerika Mourning dove kaptari, yomgʻir kaptari va xalq tilida kaplumbağa kaptari sifatida ham tanilgan.[1] Bu Shimoliy Amerika qushlarining eng koʻp va keng tarqalganlaridan biri va mashhur oʻyin qushi boʻlib, har yili AQShda sport va goʻsht uchun 20 milliondan ortiq qush (baʼzi yillarda 70 milliongacha) otiladi. Qanotlar uchish va qoʻnish paytida gʻayrioddiy hushtak tovushini chiqaradi, bu sonatsiya shaklidir . Qush kuchli uchuvchi boʻlib, u soatiga 88 km/soat tezlikka ega .[2]

Tavsif

tahrir
Mourning dove dengiz yonida
 
Kaliforniyada Mourning dove

Mourning dove taxminan 31 sm, oʻrta boʻyli, ingichka kaptardir. Mourning dove vazni 112 grammdan 170 grammgacha.[3] Mourning dove qanotlari 37-45 sm.[4] Elliptik qanotlari keng, boshi yumaloq. Uning dumi uzun va toraygan („makroura“ yunoncha „katta“ va „dum“ soʻzlaridan kelib chiqqan [5]). Motam kabutarlarining uch barmogʻi oldinga, biri teskari boʻlgan oyoqlari bor. Oyoqlari qisqa va qizil rangga ega. Gaga qisqa va quyuq, odatda jigarrang-qora rang.[6]

Vokalizatsiya

tahrir

Bu turning ovozi oʻziga xos boʻlib, cooOOoo-wooo-woo-woooo hisoblanadi, urgʻochilarni jalb qilish uchun erkaklar tomonidan aytiladi va dastlab boyoʻgʻli chaqirishi bilan adashishi mumkin. Parvoz paytida qanotlar eshitish qiyin boʻlgan hushtak tovushini chiqaradi. Qanot hushtaklari ancha balandroq va parvoz va qoʻnish paytida sezilarli boʻladi.[7]

Xulq-atvor va ekologiya

tahrir

Mourning dove yerga yoki yassi daraxt shoxiga yotib, bir qanotini cho‘zgan holda, yigirma daqiqagacha shu holatda turib quyoshga botiradi yoki yomg‘irda cho‘miladi. Bu qushlar sayoz hovuzlarda yoki qush vannalarida ham yuvilishi mumkin. Changni yuvish ham keng tarqalgan.

 
Mourning dove tuxumi, Visbaden muzeyi kollektsiyasida

Oziqlanishi

tahrir

Mourning dove deyarli faqat urugʻlarni isteʼmol qiladilar, bu dietasining 99 % dan ortigʻini tashkil qiladi.[8] Kamdan-kam hollarda ular salyangoz yoki hasharotlarni yeyishadi. Mourning dove kabutarlari, odatda, hosilini toʻldirish uchun yetarlicha ovqatlanadilar va dam olish paytida hazm qilish uchun uchib ketishadi. Turlar, odatda, yerdan yem-xashak izlaydi, piyoda yuradi, lekin sakrab chiqmaydi.[9]

Manbalar

tahrir
  1. Torres, J.K. (1982) The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds, Alfred A. Knopf, New York, p. 730, ISBN 0517032880
  2. Bastin, E. W. (1952). „Flight-speed of the Mourning Dove“. Wilson Bulletin. 64-jild, № 1. 47-bet.
  3. Miller. „The biology and Natural History of the Mourning Dove“ (1969-yil 16-yanvar). — „Mourning doves weigh 4–6 ounces, usually close to the lesser weight.“. 2012-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 14-aprel.
  4. Oiseaux.net. „Tourterelle triste – Zenaida macroura – Mourning Dove“ (en). www.oiseaux.net. Qaraldi: 2020-yil 26-sentyabr.
  5. Borror, D.J.. Dictionary of Word Roots and Combining Forms. Palo Alto: National Press Books, 1960. ISBN 0-87484-053-8. 
  6. National Geographic Complete Birds of North America Jonathan Alderfer: , 2006 — 303-bet. ISBN 0-7922-4175-4. 
  7. National Geographic Complete Birds of North America Jonathan Alderfer: , 2006 — 303-bet. ISBN 0-7922-4175-4. Jonathan Alderfer, ed. (2006).
  8. „Mourning Dove“. Cornell Lab of Ornithology. Qaraldi: 2006-yil 18-oktyabr.
  9. Kaufman, Kenn. Lives of North American Birds. Houghton Mifflin, 1996 — 293-bet. ISBN 0-395-77017-3.