Mundilfari (Mundilfyori, Mundilfiori) (dr. Mundilfäri — „maʼlum vaqtlarda harakatlanuvchi“) — Skandinaviya mifologiyasida gigant, samoviy yotunlarning otasi — Mani (dr.dr.Máni — „oy“) va Sol (dr.Sól — „quyosh“). Mundilfari „Vaftrudnir nutqlari“ (Vafþrúðnismál)[1] sheʼrining 23-bobida va katta Eddaning „Gyulvining qarashlari“ (Gylfaginning)[2] kitobining 11-bobida eslatib oʻtilgan[3].

Afsonada aytilishicha: bir paytlar butun dunyoda abadiy tun hukm surgan va faqat yulduzlarning xira nurlari yerni yoritgan. Keyin Ases olovdan Muspelxaym quyosh va oyni yaratishga qaror qildi, lekin ularni osmon boʻylab qanday harakatlantirishni bilmas edi. Oʻsha paytda Mundilfari ismli gigant yer yuzida yashadi va uning ikkita goʻzal farzandi bor edi, ular haddan tashqari magʻrurligi tufayli Sol, yaʼni quyosh va Mani-oy deb ism qoʻygan. Uning bu harakati asovlarni juda gʻazablantirdi. Ular Mani va Solni oʻgʻirlashdi va osmon jismlari turgan aravalarda osmon boʻylab yurishga majbur qilishdi. Oʻshandan beri Mundilfari bolalari aravalarda osmon boʻylab sayohat qilishadi: kunduziSol, kechasi Mani, binobarin, oy va quyosh nur sochar.

Mundilfari nomi Saturnning yoʻldoshlaridan biriga berilgan[4].

Manbalar

tahrir
  1. „Речи Вафтруднира“. norroen.info.
  2. „Речи Вафтруднира“. norroen.info.
  3. Видение Гюльви (билингва). norroen.info.
  4. Blunck, Jürgen. „Solar System Moons: Discovery and Mythology — С. 80“ (en). Springer Science & Business Media, 19.09.2009.