Nagara

Nagara (arabcha: نقارة naqr — urmoq, qoqmoq) — ikki yoqlama nogʻoraning bir turi. Ozarbayjon, Gruziya (doli), Armanistonda (dool, dhol) tarqalgan.

Nagara, nagora, nakkara nomi ostida zarbli cholgʻu asboblarining yana bir turi mavjud — Ozarbayjon (gosha nagara), Armaniston (nagara), Gruziya (diplipito), Oʻzbekiston, Tojikiston, Hindiston musiqalarida qoʻllanadigan juft nog‘oralar. Shuningdek qarang: Nakrlar.

Ozarbayjon nog‘orasi

Ozarbayjon nog‘orasi (ozarbayjoncha: Nağara), hajmiga qarab, quyidagi turlarga bo‘linadi:

• Kyos nagara, beyuk nagara — katta nogʻora.
• Bala nagara, chyure nagara — o‘rta.
• Kichik nagara — kichik.

Ijro

Nagarni ikki yoki bir qoʻl bilan oʻynaydilar, xalq ogʻzaki ijodining ayrim namunalarida tayoqchalardan foydalanadilar. Turli ansambllarda (shu jumladan, zamonaviy mug‘omlarda) ritmik cholg‘u sifatida, ayniqsa zurn, balabanlar bilan birga qoʻllanadi. Nagar chalish katta ritmik va dinamik xilma-xillik bilan ajralib turadi. „Naagar“ chalish ko‘pincha „Yalla“, „Jangi“ raqslari va boshqa ritmik raqslarga hamroh bo‘ladi. U anʼanaviy xalq marosimlarida va xalq teatr o‘yinlarida qoʻllanadi. Hozirgi vaqtda nagara xalq cholgʻulari ansambllari va orkestrlarida yetakchi cholgʻu sifatida katta rol oʻynaydi.

Yana qarang

• Goltug nagara

Adabiyotlar

• „Нагара“, Музыкальная энциклопедия. Том 3. М.: Советская энциклопедия, 1976. 
• „Нагара́ азербайджанская (с. 86). До́ли, далаба́нди грузинская (с. 98). Доол армянский (с. 92)“, Атлас музыкальных инструментов народов СССР. М.: МузГИз, 1963.