Natalya Aleksandrovna Kachuevskaya Spirova (ruscha: Наталья Александровна Качуевская1922-yil 22-fevral - 1942-yil 20-noyabr) Ikkinchi Jahon urushi paytida Qizil Armiya shifokori boʻlib ishlagan, u qurshov paytida granata bilan oʻz joniga qasd qilgan, oʻlimi bilan bir nechta dushman askarlarini narigi dunyoga olib ketdi va dushman qoʻliga tushishdan qutulib qoldi. U vafotidan keyin 1997-yilda Rossiya Federatsiyasi Qahramoni unvoniga sazovor boʻldi.

Yoshligi tahrir

1922-yil 22-fevralda Petrogradda rus oilasida tugʻilgan, onasi va xolalari aktrisa boʻlganligi uchun u teatr san’atining kuchli ta’siri ostida oʻsgan. Uning tugʻilishidan koʻp oʻtmay, uning oilasi Moskvaga koʻchib oʻtdi va u yerda 1940-yilda maktabning oʻninchi sinfini tugatdi va Davlat teatr sanʼati institutiga oʻqishga kirdi[1].

Ikkinchi jahon urushi tahrir

U bir semestrda oʻqigan teatr maktabi 1941-yilda Saratovga evakuatsiya qilingan u yerda u kursdoshlari bilan frontda kontsert brigadasini ishlab chiqishni tashkil qildi. Harbiy uchastkalar va gospitallarga konsert berdilar. Moskvadagi kasalxonadagi kontsertlardan birida u boʻlajak turmush oʻrtogʻi Pavel Kachuevskiy bilan uchrashdi, Pavel 1941-yil sentabr oyidan beri partizan boʻlib, yaqinda nemis qoʻshinlari bilan jangda yaralanganidan keyin frontdan evakuatsiya qilingan edi. Ular 1942-yil bahorida, Pavel yangi partizan otryadiga tayinlanib, jangga qaytarilishidan biroz oldin nikohdan oʻtdilar. Eri bilan birga borishni istagan, u bilan birga boʻlishni soʻradi, ammo rad javobini oldi va 1942-yil 4-iyulda Gomelda nemis konvoyiga hujum paytida oʻldirildi. Biroq, uning frontga borish umidi tez orada amalga oshdi. Oʻsha yili yozda u komsomoldan olingan koʻngillilarga moʻljallangan snayperlar va shifokorlar tayyorlash maktabini tugatdi. Dastlab u 1942-yil avgustda 105-gvardiya miltiq polkiga aylantirilgan 16-havo-desant brigadasiga tayinlangan. Boʻlinma Qalmogʻistonning janubi- sharqiy fronti va Zaqafqaziya frontining bir qismi oʻrtasida boʻshliq paydo boʻlgan hududga joylashtirildi. 1942-yil sentabr oyida 105-gvardiya otishma polkida shifokor sifatida urush frontiga yuborilgan, u Stalingrad frontiga borishdan oldin oʻsha oyda Janubi-Sharqiy frontda qisqa vaqt jang qilgan va Stalingrad jangida janglarni koʻrgan.[2][1]

20-noyabrda uning boʻlinmasi dushman kuchlarini oʻrab olish uchun hujumga kirishdi. Yaqinda qaytarib olingan dugajda bir guruh yarador askarlarga gʻamxoʻrlik qilar ekan, u singan eshikdan dasht boʻylab harakatlanayotgan nemis askarlarining katta qismini koʻrdi. U yaradorlardan biriga tegishli boʻlgan granata va pulemyotni olib, nemislarni chalgʻitish uchun qazilmadan chiqib, tepalikka yugurdi, ular unga qarata oʻt ochishdi. Jarohatlariga qaramay, u tepalikka yetib bordi va oʻqlari tugaguncha bir nechta nemis askarlarini olib chiqib, javob oʻq uzish uchun oʻzini tutdi. Nemislar unga yaqinlashganda, u oʻz granatalarini portlatib, oʻzini oʻrab turgan dushman askarlarini olib chiqib ketayotganda oʻzini oʻldirdi[1].

Oʻlimdan keyin tan olinishi tahrir

Urush paytida Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoniga sazovor boʻlmagan, shunga oʻxshash jasorat koʻrsatgan boshqa odamlardan farqli oʻlaroq, u 1997-yil 12-mayda Rossiya Federatsiyasi Qahramoni unvonini olishdan oldi. 1996-yil 19-fevralda vafotidan keyin "Jasorat uchun" medali bilan taqdirlangan. Shunga qaramay, u unvonni olishdan oldin koʻplab yoʻllar bilan sharaflangan va nishonlangan, koʻchalar, yosh pionerlar otryadi va uning sharafiga kichik sayyoraga nomi berilgan[3][4][1].

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Simonov & Chudinova 2017.
  2. Ехо планеты (ruscha). Изд. ТАСС и Союза журналистов СССР, 1998. 
  3. „Качуевская Наталия Александровна“. warheroes.ru. Qaraldi: 10-iyun 2021-yil.
  4. Roshal. „Наталья Александровна Качуевская“. krylatskoe.mos.ru (12-mart 2013-yil). 31-may 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-iyun 2021-yil.