Nekrobakterioz
Bu maqolada ichki havolalar juda kam. |
Bu maqolaga boshqa birorta sahifadan
ishorat yoʻq. (avgust 2024) |
Nekrobakterioz, nekrobatsillyoz — uy hayvonlari va koʻpgina yovvoyi hayvonlarda uchraydigan yuqumli kasallik. Kasallikni Bakterium nevrophorum bakteriyasi qoʻzgʻatadi. Bakteriya tashqi muhitga chidamsiz, quyosh nuri taʼsirida tez oʻladi. N. bilan koʻproq qoʻy, sigir, ot, tovuq (aksariyat joʻjalar) kasallanib, odamga ham yuqishi mumkin. Kasallik manbai — kasal hayvonlar. Bakteriya nafas yoʻli va shikastlangan teri yoki shilliq pardalar orqali organizmni zaharlaydi, natijada toʻqimalarda moddalar almashinuvi bu-ziladi va mayda kon tomirlarida tromblar, ichki organlarda esa metastazalar paydo boʻladi. Kasallik katta yoshdagi hayvonlarda surunkali, yoshlarida esa shid-datli oʻtadi. Koʻpincha tuyoqoraligʻi, tuyoqning yumshoq qismlari, qoʻzilarning lablari, burun qanotlari, ogʻiz shilliq pardalari shishib, yara boʻladi. Keyinchalik shu joylarda qon aralash yiringli suyuklik toʻplanib, toʻqimalar iriydi. Kasal hayvon ozadi, oʻladi.
Kasallik epizootologik va klinik maʼlumotlarga asoslanib, bakteriologik tekshirish bilan aniqlanadi.
Oldini olish: hayvonlarni bo-qishda veterinariya-sanitariya qridalariga rioya qilish; ularni toʻlaqonli ozuqalar bilan taʼminlash; mollarni botqoqlangan yaylovlarda boqmaslik. Kasal hayvonlar ajratib olinadi va davolanadi, tuzalishi qiyin boʻlganlari soʻyiladi. Zararlangan organ va toʻqimalar yoʻqotiladi. Goʻshtini cheklovlarsiz isteʼmol qilish mumkin.
Davolash: zararlangan joylar xirurgik yoʻl bilan davolanadi, antibiotiklar, sulfanilamidlar, kasallikning boshlanish davrida kaliy permanganatning 3% li spirtli eritmasi qoʻllanadi. Kasallik tarqalgan xoʻjalikda karantin eʼlon qilinadi.[1]
Manbalar
tahrirBu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (avgust 2024) |