Nomofobiya (inglizcha: Nomophobia, no mobile-phone phobia - telefonsizlikdan qo'rqish[1]) - mobil telefonsiz yoki undan uzoqda qolishdan qo'rqish (fobiya) hisoblanadi[2][3][4].

Nyu-York ko'chasida mobil telefonlari bo'lgan odamlar

"Fobiya - mobil telefonsiz" (" no mobil phone phobia")[1] so'zlarining qisqartmasi bo'lgan atama Buyuk Britaniya pochta bo'limi tomonidan 2010-yilda YouGov tomonidan o'tkazilgan tadqiqotda paydo bo'lgan. Tadqiqotning maqsadi mobil telefon foydalanuvchilarining tashvishlarini o'rganish bo'lib, unda 2,1 ming kishi ishtirok etgan. Buyuk Britaniyadagi mobil telefon foydalanuvchilarining qariyb 53 foizi "uyali telefonini yo'qotib qo'yishi, batareya quvvati yoki hisobi tugashi yoki qamrovi tugashi" haqida tashvishlanishlarini aytgan. Erkaklarning taxminan 58 foizi va ayollarning 47 foizi bunday qo'rquvni boshdan kechirishgan, yana 9 foizi mobil telefonlari o'chirilganida tashvishlanishlarini aytishgan. Telefon foydalanuvchilarining 55% qismi tashvishlanishning asosiy sababi do'stlar yoki oila a'zolari bilan aloqada bo'lolmaslik deb aytishgan[3][5]. Nomofobiyaning stress darajasi to'y kunidagi stress yoki tish shifokoriga tashrif buyurish bilan taqqoslanadi[6]. So'rovda qatnashganlarning har o'ndan biri ishi tufayli telefon orqali doimo mavjud bo'lishi kerakligini aytishgan. Shu bilan birga, nomofobiyaga nisbatan fobiya atamasi shartli bo'lib, aksariyat hollarda bu umumiy qo'rquvdir[7].

Nomofoblarning yarmi hech qachon mobil telefonlarini o'chirmaydi. Tadqiqot va hodisani keyingi o'rganish natijasida mobil telefondan kamdan-kam yoki hech qachon foydalanmaydigan muharrirlarning bir nechta nashrlari paydo bo'ldi[8][9].

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 „Nomophobia is the fear of being out of mobile phone contact - and it's the plague of our 24/7 age | News“. Thisislondon.co.uk (2008-yil 1-aprel). 2008-yil 6-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 10-avgust.
  2. „Nomophobia is the fear of being out of mobile phone contact - and it's the plague of our 24/7 age | Mail Online“. Dailymail.co.uk (2008-yil 31-mart). 2013-yil 31-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 10-avgust.
  3. 3,0 3,1 Charlie D’Agata Nomophobia: Fear of being without your cell phone. CBS News. April 3, 2008
  4. Archana Jayakumar. „Break free from Nomophobia, drunkorexia“. Mid-day.com (2008-yil 3-aprel). 2008-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 10-avgust.
  5. Dixit, Sanjay; Shukla, Harish; Bhagwat, AK; Bindal, Arpita; Goyal, Abhilasha; Zaidi, Aliak; Shrivastava, Akansha. A Study to Evaluate Mobile Phone Dependence Among Students of a Medical College and Associated Hospital of Central India(ingl.). — 2010. — Andoza:Бсокр.
  6. „13m Britons have 'no mobile phobia'“. Metro.co.uk (2008-yil 30-mart). Qaraldi: 2011-yil 10-avgust.
  7. „SocialTechPop“. Nomophobia vs Gnomophobia. 2012-yil 25-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 20-fevral.
  8. „I refuse to carry a mobile phone | The Sun |News“. The Sun (2008-yil 1-aprel). 2011-yil 6-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 5-yanvar.
  9. Column: Nomophobia: «No more phobia». siude.com. March 4, 2008

Havolalar tahrir