Oddiy Grinda, yoki shimoliy Grinda, yoki qora delfin, yoki dumaloq boshli delfin[1] (lotincha: Globicephala melas) — delfinlar oilasining (Delphinidae) Grind (Globicephala) jinsiga mansub dengiz sutemizuvchisi[2].


Tashqi koʻrinish

tahrir
 
Oddiy Grinda skeleti

Umumiy Oddiy Grindalarning eng xarakterli xususiyati ularning katta, qovun shaklidagi boshidir. Bu shakl tugʻilgandan keyin darhol paydo boʻlmaydi, faqat balogʻat yoshidan keyin paydo boʻladi. Rangi asosan qora, dorsal fin orqasida egar shaklidagi kulrang nuqta bor. Erkak delfinlarning tana uzunligi 8,5 m ga yetishi mumkin, oʻrtacha 6 m; vazni 3800 kg gacha[3]. Urgʻochilarning oʻlchami kichikroq: maksimal tana uzunligi 6 m, oʻrtacha 4,8 m, vazni esa 1800 kg gacha boʻladi[4].

Xulq-atvor

tahrir

Oddiy Grindalar guruhlarda yashaydigan ijtimoiy hayvonlardir. Bunday suruvlarga 10 dan 50 tagacha, baʼzan 1000 dan ortiq hayvonlar kiradi[5]. Urgʻochilar koʻproq boʻladi, chunki erkak delfinlarda oʻlim darajasi yuqori va ular jinsiy yetuklikka erishgandan soʻng guruhni tark etadilar.

Bir-biri bilan muloqot qilish uchun oddiy grindlar tovushlar tilidan foydalanadilar[6].

Ovqatlanish

tahrir

Oddiy Grindalar yirtqich hayvonlardir. Ular asosan qisqichbaqasimonlar va baliqlar bilan oziqlanadilar va kuniga taxminan 34 kg ovqat isteʼmol qiladilar[7]. Sevimli taom — kalmarlar, shuningdek, har xil turdagi baliqlar — treska va skumbriya[8].

Tarqatish

tahrir

Oddiy Grindalar moʻtadil va subpolyar zonalarda keng tarqalgan. Ular Shimoliy Atlantika okeanining chuqur suvlarida yoki qirgʻoq suvlarida, shu jumladan Oʻrta dengizi va Shimoliy dengizlarda joylashgan[9]. Ilgari Tinch okeanining shimoli-gʻarbiy qismida topilgan, hozir ular yoʻqolgan.

Manbalar

tahrir
  1. https://zoogalaktika.ru/photos/mammalia/cetacea/delphinidae/globicephala-melas
  2. https://zoogalaktika.ru/photos/mammalia/cetacea/delphinidae/globicephala-melas
  3. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-oktyabr.
  4. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-oktyabr.
  5. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-oktyabr.
  6. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-oktyabr.
  7. https://zoogalaktika.ru/photos/mammalia/cetacea/delphinidae/globicephala-melas
  8. https://zoogalaktika.ru/photos/mammalia/cetacea/delphinidae/globicephala-melas
  9. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-oktyabr.