Oq Bim yodgorligi — Oq Bim qora quloq it — sovet yozuvchisi Gavriil Troepolskiyning xuddi shu nomdagi hikoyasi qahramoniga bagʻishlangan kontakt haykali; Voronejda „Shut“ Varonej qoʻgʻirchoq teatri oldidagi maydonda oʻrnatilgan.

Tavsifi tahrir

Itga yodgorlik zanglamaydigan metaldan yasalgan va toʻliq hajmda quyma qilingan[1]. Oʻng quloq va panjalaridan biri bronzadan qilingan. It toʻgʻri yerga oʻtirgan holatda (yodgorlik poydevori yoʻq), sabr bilan egasining qaytishini kutadi. Uning ismi boʻyinbogʻiga oʻyib yozilgan.

Tarixi tahrir

Bim yodgorligi mualliflari Voronej haykaltaroshlari — Rossiya Davlat mukofoti laureatlari Elza Pak va Ivan Dikunov edi[2]. Yodgorlik oʻrnatish gʻoyasi 1980-yillarning oʻrtalarida paydo boʻlgan. Haykaltaroshlar yodgorlik ustida ishlashni 1985-yilda boshlagan va uni oʻz mablagʻlari hisobidan yaratishgan. Itning figurasi Penzada quyilgan. Hikoya muallifi haykaltaroshlarga yodgorlikni yaratish boʻyicha maslahatlar bergan, lekin uning oʻrnatilishigacha yashamadi.

Yodgorlik 1998-yilda Inqilob xiyobonida „Shut“ qoʻgʻirchoq teatri yonida oʻrnatilgan. Yodgorlikning ochilishi 1998-yil 5-sentabrda shahar bayrami paytida boʻlib oʻtdi[3].

2003-yil boshida yomon niyatli odamlar haykalning qulogʻini kesib olishga harakat qilishdi, mahkamlagichlarni sindirishdi va qayta tiklash uchun quloqni yechib olish kerak boʻldi. Bir kundan keyin kimdir rahm-shafqat koʻrsatib, haykalning jarohatlangan boshini bint bilan bogʻladi[4].

2009-yil avgust oyida yodgorlik Voronejning norasmiy ramzi unvoni tanlovi uchun nomzod boʻldi. Voronej Jamoatchilik palatasi va shahar madaniy meros komissiyasi ovoz berish natijalarini koʻrib chiqib, Pyotr I haykalini gʻolib sifatida tanladi. Oq Bim haykali uchinchi oʻrinni egalladi.

2010-yil 28-noyabrda „Oq bim qora quloq“ asari muallifi G. N. Troepolskiy tavalludining 105-yilligi munosabati bilan yodgorlik yonidagi maydonda „Kitob sahifalaridan tushgan Bim“ nomli teatrlashtirilgan tomosha namoyish etildi[5]. 2011-yil 23-aprelda yodgorlik yonida „Shafqatsizliksiz Rossiya“ uchinchi Butunrossiya aksiyasi boʻlib oʻtdi[6].

Manbalar tahrir

  1. Кононов 2005.
  2. „Памятник Белому Биму Чёрное Ухо в Воронеже. Основное описание“. 12-dekabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-avgust 2011-yil.
  3. Неофициальным символом Воронежа «утвержден» памятник Петру Первому Архивировано 23 сентября 2015 года.
  4. „Как создавали знаменитую скульптуру воронежского Бима?“ (ruscha). МОЁ! Online. Все новости Воронежа (1-fevral 2016-yil). 19-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2020-yil.
  5. Yubiley Gavriila Troepolskogo//Informatsionniy jurnal „Parere.ru“
  6. „В Воронеже пройдет акция «Россия без жестокости»//ИА «Воронеж-Медиа»“. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-sentabr 2011-yil.

Adabiyotlar tahrir

  • Кононов В. И.. Воронеж: история города в памятниках и мемориальных досках, Историко-краеведческое издание, Воронеж: Центр духовного возрождения Чернозёмного края, 2005. ISBN 5-900-270-72-6. 

Havolalar tahrir