Oqtoʻbedagi Lenin haykali (qozoqcha: Владимир Ильич Лениннің ескерткіші) — Qozogʻistonning Oqtoʻbe shahrida joylashgan yodgorlik[1].

Yodgorlik mualliflari: haykaltarosh N. A. Sherbakov va meʼmor S. P. Hadjibaronov[2].

Yodgorlikning koʻp sonli shahar aholisi ishtirokida tantanali ochilishi 1983-yil 22-aprelda boʻlib oʻtdi[3]. Dastlab, Lenin haykali Sovetlar uyi (hozirgi Oqtoʻbe viloyati hokimligi) binosi oldidagi maydonda, xuddi shu nomdagi prospektda (zamonaviy Abilkayirxon shoh koʻchasi) joylashgan edi. Lenin haykali oʻrnatilgandan soʻng, 1970-yilda Sovetlar uyi roʻparasida fuqarolar va Ulugʻ Vatan urushlari yillarida Vatan uchun janglarda qurbon boʻlgan oqtoʻbeliklar sharafiga oʻrnatilgan Shon-shuhrat obeliski Aliya Moldagulova shoh koʻchasiga koʻchirildi.

1997-yilda Lenin haykali Gaziza Jubanova nomidagi Oqtoʻbe viloyat filarmoniyasi (sobiq Kimyogarlar madaniyat uyi) binosi orqaidagi yana bir sovet davlat arbobi Mixail Frunze haykali ham koʻchirilgan xiyobonga koʻchirildi. 2018-yil may oyida Lenin va Frunze yodgorliklari (shuningdek, Sovet davridagi boshqa yodgorliklar) demontaj qilindi. Shahar arxitektura va shaharsozlik boshqarmasi boshligʻining soʻzlariga koʻra, demontaj qilingan obidalar kelajakda „Nur Gasir“ masjidi va Nikoh saroyi (ZAGS) orqasidagi bogʻdan joy oladilar. Biroq, bu hodisaning aniq vaqti, sanasi va ularning joylashuvi hozircha nomaʼlum[4]. Lenin haykali oʻrnatilgan joyda 2018-yilda ocharchilik va qatagʻon qurbonlari xotirasiga yodgorlik oʻrnatildi[5].

Yana qarang tahrir

Manbalar tahrir

  1. Об утверждении Государственного списка памятников истории и культуры местного значения Актюбинской области. Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан (4 июня 2010). — Постановление акимата Актюбинской области от 4 июня 2010 года № 180. Зарегистрировано Департаментом юстиции Актюбинской области 3 июля 2010 года № 3337. Дата обращения: 7 мая 2015. Архивировано 18 апреля 2019 года.
  2. „Об утверждении Государственного списка памятников истории и культуры местного значения Актюбинской области“. Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан (4 июня 2010). 2019-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 7-may.
  3. „История Актюбинска в фотографиях Р. А. Сегедина. 1983 год“. История Актюбинской области (2011-yil 8-may). 2015-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-may.
  4. Жасаганбергенова, Адина. „Статую Ленина из Жилгородка убрали в зону социализма“. Диапазон (2018-yil 23-may). 2019-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-mart.
  5. Жасаганбергенова, Адина. „Сквер и памятник жертвам репрессий открывают в Актобе“. Диапазон (2018-yil 30-may). 2019-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-mart.