Ostap Nijankivskiy
Ostap Iosipovich Nijankivskiy (ukraincha: Остап Йосипович Нижанківський va ota Ostap Nijankivskiy); 1863-yil 24-yanvar [1] – 1919-yil 22-may) – ukrainalik yozuvchi va ruhoniy, Ukraina yunon katolik cherkovining ruhoniysi, bastakor, dirijyor va jamoat arbobi.
Ostap Nijankivskiy | |
|---|---|
отець Остап Нижанківський | |
 | |
| Shaxsiy maʼlumotlar | |
| Tavalludi | 24-yanvar 1863-yil |
| Vafoti |
22-may 1919-yil (56 yoshda) |
|
Striy shahar qabristonida.  | |
| Dini | Katolik cherkovi |
| Maktab | Boshlangʻich maktab Duliby qishlogʻida va keyinchalik – Drogobich gimnaziyasida |
Hayoti
tahrirOstap Nijankivskiy 1863-yil 24-yanvarda Maliy[2] qishlogʻida (hozirgi Lvov viloyatining Striy tumani) tugʻilgan. Maliy Didushichi qishlogʻidagi yunon katolik cherkovini boshqargan katta yunon katolik ruhoniysi Iosif Nijankivskiyning (1836 – 1911) oilasidan chiqqan. Keyinchalik oila Zavadiv qishlogʻiga koʻchib oʻtgan. Ostap yaqin atrofdagi Dulibiy qishlogʻida, keyinchalik Drogobich va Lvov gimnaziyalarida tahsil olgan. Nijankivskiy gimnaziyaning oltinchi sinfidan haydalgan va Lvovdagi Avstriya armiyasida harbiy xizmatga kirishi kerak boʻlgan (1882-1885). "Akademik birodarlik" da qatnashgan, u yerda Ivan Franko va bastakor, dirijyor va jamoat arbobi Anatoliy Vaxnyanin bilan uchrashgan. Nijankivskiy 1888-yilda Lvov gimnaziyasini tamomlagan. Keyinchalik Lvovdagi yunon katolik diniy seminariyasini tugatgan (1888-1892)[3].1892-yilda Nijankivskiy Galisiya bastakori Hilari Baxinskiyning qizi Olena Baxinskaga uylangan. U birinchi cherkovini Berejanida olgan. 1900-yil – oila Striyga koʻchib oʻtgan, u yerda Ostap Dulibi cherkovida, keyinroq Zavadiv qishlogʻida faoliyat yuritgan. 1907-yilda Nijankivskiy birinchi kooperativ sut zavodini (Zavadivda) va Striyda (keyinchalik Maslosojuz viloyat sut uyushmasi deb oʻzgartirilgan) viloyat uy va sut uyushmasini tashkil etgan.1919-yil 21-mayda Polsha-Ukraina urushi paytida Nijankivskiy Polsha hukumati tomonidan hibsga olingan va ertasi kuni Striy chekkasida sudsiz otib tashlangan. Uning qatl etilganidan keyin polyaklar Zavadiv qishlogʻidagi Nijankivskiyning uyiga kelib, barcha mol, parranda va donni olib ketishgan[4]. Polsha askarlari oʻldirilgan ruhoniyning tuflisini, uning tilla nikoh uzugini va soatini ham yechib olgan[5].Ostap Nijankivskiy Striy shahridagi qabristonda, turmush oʻrtogʻi Olena Nijankivskiy bilan oilaviy qabrga dafn qilingan.
Bastakorlik va musiqiy faoliyati
tahrirOstap Nijankivskiy 1896-yilda Praga konservatoriyasini imtiyozli diplom bilan tugatgan.
Koʻp kuchini Galisiyadagi musiqiy hayotni rivojlantirishga bagʻishlagan. „Muzikalna Biblioteka“ musiqa nashriyotiga asos solgan (1885) va Ukraïns’ko-rus’kyi spivanyk (Українсько-руський співаник, 1907) ni tuzgan. Ostap Gʻarbiy Ukrainada pianinoni ommalashtirishga yordam bergan, ayniqsa yakkaxon asbob sifatida, ukrain qoʻshiqlariga joʻr boʻlgan[6].
Uning „Gulyali“ va „Z okrushkiv“ kompozitsiyalari juda mashhur boʻlgan. Shuningdek, pianino joʻrligida yakkaxon badiiy qoʻshiqlar yozgan.
Siyosiy faolligi
tahrirOstap Nijankivskiy 1908-1913-yillarda Galisiya diyetasiga saylangan. Shuningdek, Ukraina Milliy Kengashining aʼzosi va Gʻarbiy Ukraina Xalq Respublikasi okrug komissari etib saylangan[7].
1911-yilda Striy shahrida „Sich“ futbol jamoasi tashkil etilganda klub prezidenti sifatida ish boshlagan.
Manbalar
tahrir- ↑ („Tatu-tatu, щo vi zrobili?“) „1919, 21 travnya. Na mogilі kompozitora pomilkovo vkazaniy 1862 rіk narodjennya.“ (ukraincha)
- ↑ Malі Dіdushichі (ukraincha)
- ↑ Greek Catholic Theological Seminary in Lviv.
- ↑ 28. Do 150-rіchchya vіd dnya narodjennya Ostapa Nijankіvskogo (1863–1919), „Mayno pokіynogo v Zavadovі vantajili na pіdvodi voyaki armії Zelіnskogo“ (Wayback Machine saytida 2018-03-17 sanasida arxivlangan) (ukraincha)
- ↑ „Striyska trіysya“. Ostap Nijankіvskiy, „Polskі voyaki щe y rozzuli vbitogo otsya“ (Wayback Machine saytida 2018-07-11 sanasida arxivlangan) (ukraincha)
- ↑ Ostap Nyzhankivsky (1863 – 1919)
- ↑ Musimo mati Ukraїnu! Zaklik Ostapa Nijankіvskogo. (ukraincha)