Vikipediya

Padmavati

(Padmavati (film)dan yoʻnaltirildi)

Padmavati — 2018-yilgi hind epik tarixiy melodramasi boʻlib, rejissor Sanjay Lila Bxansali boʻlib, u filmning musiqasini ham yozgan. U Bhansali Productions tomonidan ishlab chiqarilgan va Viacom 18 Motion Pictures tomonidan tarqatilgan. 16-asr oʻrtalarida Malik Muhammad Jayasi tomonidan yozilgan “Padmavat” dostoniga asoslangan filmda bosh rollarni Dipika Padukone, Shahid Kapur va Ranvir Singx ijro etadi[1][4]. Film Hindistondagi eng qimmat[5][6][7] va eng yuqori daromad keltiruvchi filmlardan biri[8] (taxminan 81 million AQSH dollari)[9][10].

Padmaavat
Rejissyor(lar) Sanjay Leela Bhansali
Prodyuser(lar)
  • Sanjay Leela Bhansali
  • Sudhanshu Vats
  • Ajit Andhare
Ssenariynavis(lar)
  • Sanjay Leela Bhansali
  • Prakash Kapadia
Qaysi asarga
asoslangan		 Padmavat
–Malik Muhammad Jayasi[1]
Rollarda
Bastakor(lar) Sanjay Leela Bhansali
Kinematografiya Sudeep Chatterjee
Muharrir(lar)
  • Jayant Jadhar
  • Sanjay Leela Bhansali
  • Akiv Ali
Studiya(lar)
  • Bhansali Productions
  • Viacom 18 Motion Pictures
Distribyutor
Chiqarilgan sanasi
  • 25-yanvar, 2018-yil(2018-01-25)[2]
Davomiyligi 163 daqiqa[3]
Mamlakat Hindiston bayrogʻi Hindiston
Til hindcha

Mazmuni tahrir

XIV asrning boshida Mevar hukmdori Ratan Singx malika Padmavati ov qilishga chiqqanida va uni tasodifan jarohatlab qoʻyganida uchrashib qoladi. Brahman Raghav Chetan ularni duo qilish uchun tashrif buyuradi va Padmavati aqlini ayyor topishmoqlar bilan sinab koʻradi. Kechasi mehmon Padmavati va uning eriga aygʻoqchilik qiladi, buning uchun qoidalarga koʻra, qatl qilinishi kerak, ammo Padmavati uni kechiradi va brahmanni haydab chiqarishlarini buyuradi. Brahman esa butun shaharni laʼnatlaydi va agar undan kechirim soʻramasalar, oʻlim bilan tahdid qiladi.

Shu vaqtda, Dehlidagi harbiy boshliq Ala ad-Din sultonning qiziga uylanadi va keyinchalik hokimiyatni egallab, Dehli sultoni boʻladi (u Sultonning oʻz xizmatkori shaxsan sulton hadya qilgan Malik Kafurning qoʻli bilan Sulton qoʻriqchilarini oʻldiradi va u Iskandar Zulqarnaynga oʻxshab, Gefestion kabi uning sevgilisiga aylanadi va Sultonni oʻz qoʻli bilan oʻldiradi). Oʻz uyida qudratli va ayyor Ala ad-Din Xilji tunda nay chalayotgan sayohatchi Chetanni qabul qiladi. Brahman Mevarda sodir boʻlgan voqeadan jahli chiqib, agar Sulton bir ayolni yutib olsa, Iskandar Zulqarnayn kabi butun dunyoni zabt etishini bashorat qilib, Padmavatining goʻzalligi va aqlini tasvirlaydi. Bashoratiga ishonib Sulton Mevar hukmdori va uning xotinini tugʻilgan kuniga mehmonga taklif qiladi, lekin Ratan Singx uning taklifini rad etadi. Shunda Sulton unga qarshi urush eʼlon qiladi va qoʻshin boshida Mevar poytaxti Chittorgarhga yurish qiladi.

Shahar uzoq vaqt qamal ostida qoladi, Mevarning ittifoqchilari Dehli sultonidan qoʻrqqani tufayli shaharga yordam berishdan bosh tortadilar va shaharda bir haftalik oziq ovqat qoladi. Shunga qaramay, Xoli, ranglar bayrami Mevarda nishonlanadi. Ammo dushmanlar lagerida qiyinchiliklar yuzaga keladi: Ala ad-Din askarlari tungi oʻqlar bilan hujumdan keyin chodirlari yonib ketganidan va choʻlda suv yetishmasligidan, zaxiralari tugaganidan umidsizlikka tushib qolishadi. Sulton oʻz odamlarini olovli nutq bilan ilhomlantirishga muvaffaq boʻladi, lekin u tez orada sulh zarurligini tan oladi va shaxsan uchrashishni taklif qiladi. Ratan Singx, oʻz fikricha, dushman uchun imkonsiz boʻlgan shartlarni qoʻyadi: armiyaning Dehliga qaytishi va shaharda qurolsiz va qoʻriqchilarsiz uchrashuv, ammo Padmavati bularning barchasi ayyor reja ekanligiga ishonadi, chunki Ala ad-Din yoʻlda va qamalda olti oydan koʻproq vaqt oʻtkazdi, bu shunchaki chekinishga qodir emasligini anglatadi. Ammo toʻsatdan Ala ad-Din uni Padmavati bilan uchrashishga yaqinlashtiradigan har qanday shartlarga rozi boʻladi. Ikki hukmdorning uchrashuvida Ala ad-Din oʻzini shubhali tutadi: u shaxmat oʻyini paytida poytaxtning goʻzalligi haqida eshitganini aytadi (soʻnggi daqiqada u garchi u Padmavati haqida gapirgan boʻlsa ham, nutqni poytaxtga qiyoslab talqin qiladi) u malikani ham tilga oladi. Ammo u toʻgʻridan-toʻgʻri Padmavati bilan uchrashishni soʻraganida, u rad javobini beradi. Padmavati uchrashuvga rozi boʻladi, chunki bu bilan u urushdan qochib, begunoh odamlarning hayotini saqlab qolishi mumkin edi. Podshoh uning qaroridan mamnun boʻlmasa-da, uni ishontira olmadi – Sulton uni bir necha soniya quyosh nurida, parda va tutun lagan ortiga yashiringan holda koʻradi.

Uning mexmondorchiligaga uni oʻzining shahar tashqarisidagi lageriga taklif qiladi. Ammo Padmavati bunday tavakal qilmasdan bu taklifni rad qilishini soʻrashiga qaramasdan rozi boʻladi agar rad etsa, uni shaʼni bulgʻanadi deya takidlaydi. Taklif aslida tuzoq boʻladi. Padmavati yuzini koʻrolmaganidan norozi Ala ad-Din podshohni Maverdan Dehliga olib ketadi Padmavati orqalaridan borishini maqsad qiladi.

Qirolning onasi saroyning barcha ayollarini toʻplaydi va ularning oldida Padmavatini uning goʻzalligi uchun haqorat qiladi, chunki qirol uning deb oʻgʻirlab ketilgan edi. U Padmavatidan sultonning talablarini bajarishini talab qiladi, lekin ayollar Padmavatining shaʼni bundan ham baland ekanligini, agar shaharga tahdid boʻlsa, oʻz qadr-qimmatini himoya qilib, oʻzlarini olovga tashlashni ma’qul koʻrishlarini aytib, Padmavati uchun turishadi. Ammo Padmavatining oʻzi Dehliga borishga rozi boʻlib, hatto xudolar ham jinlarga qarshi kurashish uchun osmondan tushishini va u shunchaki shahar devorlarini tark etadigan oʻlik odam ekanligini aytdi. Padmavati oʻz shartlarini qoʻyadi: uning mulozimlaridan 800 nafar xonim u bilan birga keladi, erkaklar uchun oʻtish joylari ularning xonalariga yopiladi va avval u ozod qilingan eri bilan, keyin esa Sulton bilan uchrashadi. Ala ad-Din uning barcha shartlarini qabul qiladi. Padmavatining oxirgi talabi shundaki, u Brahman Raghav Chetani boshini olmaguncha yuzini ochmasligini aytadi. Brahmanning dahshatga solib, Ala ad-Din bu talabni qabul qilib, unga dushmanning boshini sovgʻa sifatida yuboradi. Ilgari Padmavatining aql-zakovati va ayyorligiga shubha bilan qaragan qirolning harbiy boshliqlari endi unga soʻzsiz ishonib, hamma narsada unga boʻysunishga qasamyod qiladilar.

Ala ad-Din tomonidan oʻldirilgan avvalgi sultonning jiyani oqshom bayramida hokimiyatni egallashni rejalashtirgan – zaharlangan oʻq sultonga qaratiladi va u hushidan ketib qoladi. Oʻzining gʻalabasini oldindan nishonlab, u oʻz qoshini bilan maqtanib, Sultonga juda yaqinlashadi, buning uchun Ala ad-Din uni darhol boʻgʻib qoʻyadi. Padmavati kechqurun keladi, lekin bomdod namozi paytida – barcha soqchilar va Sultonning oʻzi band boʻlganda saroyga kiradi. Malik uni kutib olishga chaqiriladi, lekin Sulton Padmavatining yonida bitta erkakni koʻrmaslik uchun Padmavatini xotini Mehriniso kutib olishini maʼqul koʻrib, rad etadi. Mehriniso Padmavati va Ratanga yashirin yoʻlak orqali Dehlini tark etishni taklif qilib, ularga yordam bermoqchi boʻladi, lekin Ratan birinchi navbatda Sultonni koʻrishni xohlaydi. Ala ad-Dinni yarador va qurolsiz holda koʻrib, u oʻzining axloqiy qoidalarini hisobga olgan holda unga hujum qila olmaydi, lekin undan keyin jangda uchrashishni vaʼda qiladi. 800 nafar qizdan iborat Padmavati mulozimlari aslida Sulton qoʻshini bilan jangga kiradigan olib kelingan qoʻshin boʻlib chiqadi. Jangda Padmavatining akasi oʻlib, ularning chekinishiga imkon berish uchun qoladi. Qirol va malika saroydan yashirin yoʻlak orqali chiqib ketishadi. Gʻazablangan Ala ad-Din Mehrinisoni xiyonati uchun zindonga tashlashni buyuradi, bunga javoban imperator unga barcha orzulari amalga oshishini tilaydi, faqat bittasi – Padmavatini qoʻlga kirita olmasligini tilaydi.

Ratan Singx va Padmavati Chittorgarxaga qaytadilar, u yerda Padmavati mabuda sifatida kutib olinadi. Gʻazablangan Sulton qoʻshin yigʻadi va shaharga oldinga siljiydi va yana qoʻshin toʻplaydi. Shahar vayron boʻlishidan oldin u oʻz shartlarini bajarish uchun faqat bir kecha beradi. Mevarning jangchilari urushga ketishadi. Padmavati oxirgi iltimos bilan eriga murojaat qiladi – u olovda oʻlish huquqini olishni xohlaydi. Ala ad-Din kun boʻyi, kechasi va tong otguncha jazirama quyosh ostida kutadi, darvoza ochilib, Padmavatini koʻrgan onni oʻtkazib yubormaslikka harakat qiladi, lekin bu sodir boʻlmaydi. Jang boshlanadi, shaharga yangi qurollar, halokatli taʼsir koʻrsatadigan olovli katapultalar bilan hujum qilinadi. Ratan Singx Padmavati bilan xayrlashadi. Shahar devorlari qulash xavfi tugʻilganda, u Sulton bilan yolgʻiz otda chiqadi. Ratan sultonni yaralab, qurolsizlantirishga muvaffaq boʻladi, ammo hal qiluvchi zarbadan bir lahza oldin dushman askarlari barcha jangovar qonunlarni buzgan holda uni orqa tomondan otib tashlaydi. Oʻlimidan oldin podshoh sultonni insofsizligi uchun qoralaydi va unga faqat bitta qoida bor – gʻalaba qozonish, deb javob beradi. Qoʻshinlar shiddatli jangda toʻqnashadi.

Bu vaqtda Padmavati barcha ayollarni shaharning ichki xramga toʻplaydi. Erkaklari oʻlsa, ayollar Chittorni sharmanda qilmaydi, shahid boʻlsa, dushmanlari bu urushda gʻalaba qozona olmaydi, deydi. U erkaklarga ergashish, oʻz shaʼnini saqlab qolish va nihoyat Ala ad-Dinni sharmanda qilish uchun oʻz-oʻzini yoqishning muqaddas olovini yoqishni buyuradi, chunki tanasini olishni istaganlar hatto soyasini ham olmaydilar. Podshohning oʻlimi haqida xabar kelganda, u qalʼa darvozalarini yopishni buyuradi. Sulton vayron boʻlgan shaharga shoshiladi, ayollar muqaddas olovni yoqishadi. Ularning har biri maxsus zahar oladi. Ala ad-Din shaharga yuguradi, u yerda koʻplab ayollar uni kutib olish uchun chiqib, unga issiq koʻmir toʻrlarini tashladilar va askarlarni olovli devor bilan kechiktiradilar, oxirgi ayollar esa muqaddas suv omborini aylanib chiqish bilan marosimni yakunlaydilar. Padmavati qoʻlida erining kaftlari izlari boʻlgan matoni olib yuradi, olov oldida u maʼbuda sifatida sharaflanadi. Yuzlab shahar ayollari Padmavati ortidan muqaddas olovga yugurishadi, Ala ad-Din esa uni koʻrish uchun shahar devorlari boʻylab behuda yuguradi. Signalga koʻra, tashqarida qolgan ayollar hovliga chekinib, darvozani qulflab, soʻnggi soniyada kuchsiz Ala ad-Dinni surib tashlashadi. U hech qachon uning yuzini koʻrmaydi.

Ishlab chiqilishi tahrir

Kasting tahrir

Padmavati Sanjay Lila Bhansali rejissorligida Dipika Padukone va Ranvir Singx ishtirok etgan uchinchi filmdir. Oxir-oqibat, Ratan Singx rolini Shahid Kapur ijro etdi, u qattiq mashgʻulotlar va undan keyin 40 kunlik parhezni boshdan kechirishi kerak edi[11].

Filmning asosiy antagonisti rolini oʻynagan Ranvir Singx (uning filmografiyasida birinchi salbiy personaj) ham kuniga ikki marta va haftada olti kun mashq qilib, tegishli jismoniy shaklni faol ravishda egallashi kerak edi. Rejissor tomonidan berilgan Ala ad-Din haqidagi kitoblarni ham oʻqigan. Sultonning roli Singxning shaxsiyati va xatti-harakatlariga shunchalik taʼsir qildiki, u normal hayotga qaytish uchun psixiatrga murojaat qilishga majbur boʻldi[12].

Soundtrek tahrir

Dastlabki nashrdan oldin faqat ikkita qoʻshiq chiqdi: 2017-yil oktabr oyida raqs nomi bilan atalgan “Gumar” (Ghoomar) qoʻshigʻi, bir yil oldin videosi suratga olingan, keyin esa “Ek Dil Ek Jaan”. Qolgan qoʻshiqlar chiqarilishidan toʻrt kun oldin yanvar oyida chiqarilgan, oxirgi qoʻshiq uchun video esa 2017-yilning noyabr oyida suratga olingan.

№NomiIjrochilarDavomiyligi
1.„Ghoomar“Shreya Goshal, Svarup Xon4:42
2.„Ek Dil Ek Jaan“Shivam Pathak, Mika Singh3:40
3.„Khalibali“Shivam Pathak, Shayl Hada4:19
4.„Nainowale Ne“Niti Mohan, Neha Kakkar2:55
5.„Holi“RIcha Sharma, Shayl Hada2:56
6.„Binte Dil“Arijit Singh, Nakash Aziz 

Tanqid tahrir

Film turli xil baholarga sazovor boʻldi. Tanqidchilar vizual tasvirlar, kinematografiya va Ranvir Singxning Ala ad-Din Xilji rolidagi ijrosini yuqori baholadilar, lekin uning syujeti, uzunligi va regressiv patriarxal odatlarga sodiqligini tanqid qildilar[13]. Tanqidchilar, shuningdek, Xiljining stereotipik yovuz musulmon hukmdori va Ratan Singxning solih hindu hukmdori sifatida tasvirlanishini yoqtirmadi[14][15][16][17].

Mukofotlar va nominatsiyalar tahrir

Mukofotlar
Sovrin Turkum Laureat Havola
Milliy kino mukofoti Eng yaxshi erkak ovozi Arijit Singx (“Binte Dil”) [18]
Eng yaxshi xoreografiya Kruti Mahesh Madhya va Jyoti Tomar (“Ghoomar”)
Filmfare mukofotlari Eng yaxshi musiqa Sanjay Lila Bhansali [19]
Eng yaxshi ayol ovozi Shreya Ghoshal (“Ghoomar”)
Tanqidchilar tomonidan eng yaxshi aktyor Ranvir Singx
Eng yaxshi xoreografiya Kruti Mahesh Madhya va Jyoti Tomar (“Ghoomar”)

Manbalar tahrir

  1. ↑ 1,0 1,1 „Padmavati trailer: Sanjay Leela Bhansali's new film looks grand, spellbinding and very expensive!“. Business Today (9-oktabr 2017-yil). 7-noyabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  2. ↑ „'Padmavati' to release as 'Padmaavat' on January 25“ (14-yanvar 2018-yil).
  3. ↑ Iyer, Sanyukta. „Sanjay Leela Bhansali's magnum opus Padmavat starring Deepika Padukone, Ranveer Singh and Shahid Kapoor to release on Jan 24 – Mumbai Mirror –“. Mumbai Mirror (7-yanvar 2018-yil). Qaraldi: 7-yanvar 2018-yil.
  4. ↑ „Bhansali, Viacom18 Motion Pictures join hands for 'Padmavati'“. The Times of India. 17-iyun 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  5. ↑ „Padmavati Being Aimed for a February Release – Box Office India“. www.boxofficeindia.com. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  6. ↑ „Padmaavat - Where Does The CREDIT Go - Box Office India“. www.boxofficeindia.com. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  7. ↑ „Padmaavat - Movie - Box Office India“. www.boxofficeindia.com. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  8. ↑ „Top Worldwide Grossers All Time“. Boxofficeindia.com. Qaraldi: 25-may 2017-yil.
  9. ↑ „Padmaavat box office collection: Sanjay Leela Bhansali film mints Rs 525 crore worldwide“. The Indian Express (19-fevral 2018-yil). Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  10. ↑ „Box Office: Worldwide collections and day wise break up of Padmaavat“. Bollywood Hungama. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  11. ↑ Sushmita Sengupta. „Padmavati: Shahid Kapoor's Diet, Workout, Fitness Regimen For His Role as Maharaja Rawal Ratan Singh“ (27-oktabr 2017-yil). 2017-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  12. ↑ „Padmavati: How playing Alauddin Khilji negatively affected Ranveer Singh“. The Indian Express (29-sentabr 2017-yil). 8-oktabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  13. ↑ Betwa Sharma. „Padmavati Was Never A Role Model For These Rajput Women, And Now She's A Curse“. HuffPost India (25-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  14. ↑ Thakur, Tanul. „'Padmaavat' Is an Opulent Combination of Dazzling Technology and Regressive Values“. The Wire. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  15. ↑ Someshwar, Savera R. „Padmaavat review: Nothing new to offer“. Rediff. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  16. ↑ Vetticad, Anna MM. „Padmaavat movie review: Bhansali couches regressive, opportunistic messaging in exhausting visual splendour- Entertainment News, Firstpost“. Firstpost. Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  17. ↑ Sharma, Betwa. „Padmavati Was Never A Role Model For These Rajput Women, And Now She's A Curse“ (inglizcha). Huffington Post India (25-yanvar 2018-yil). Qaraldi: 24-noyabr 2018-yil.
  18. ↑ „66th National Film Awards for 2018“ (inglizcha). Directorate of Film Festivals. Qaraldi: 10-avgust 2019-yil.
  19. ↑ „Winners of the 64th Vimal Filmfare Awards 2019“ (en). Filmfare (2019-yil 23-mart). 2019-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Padmavati&oldid=4090315" dan olindi