Pers (Gelios oʻgʻli)
Pers (qadimgi yunoncha Πέρσης) — qadimgi yunon mifologiyasida, Taurida qiroli, Helios va Perseidning oʻgʻli[1].
Kolxida qiroli akasi Aeetdan ukmdorlikni olib tashlaydi.
Afsonaning birinchi manbasi: Fors — Kolxida taxtini egallab olgan Taurida shohi tahrir
Shundan, afsona, bir nechta manbalarga ega deb hisoblanadi. Forsni Eetuga hokimiyatni qaytargan Midiya (Medeyaning oʻgʻli)[2] yoki Midiya[3] buyrugʻi bilan oʻldiradi.
Pers Eetni agʻdarib tashladilar va Kolxida hokimiyatini qoʻlga kiritdilar. Bir muncha vaqt oʻtgach, Tesey Afinaga qaytib kelgach, Medeya oʻgʻli Midiya bilan Kolxidaga qochadi. Med birinchi boʻlib keladi va darhol Pers tomonidan qamoqqa olinadi, chunki orakul Persga oʻz ukasining avlodidan oʻlimni bashorat qilgan. Bundan tashqari, Med oʻzini Korinf qiroli Kreonning oʻgʻli Hippo deb atab, aldashga harakat qiladi, ammo Pers unga ishonmaydi.
Nima boʻlganini bilib, sehrgar Medeya Kolxidaga qurgʻoqchilikni yuboradi, bu esa hosilning yetishmasligiga olib keladi. Keyin u Artemida maʼbudasining ruhoniysi qiyofasida keladi va qurgʻoqchilikni asirga olingan yoshni (yaʼni Meda) qurbon qilish orqali tugatish mumkinligini daʼvo qiladi. U murakkab qurbonlik marosimini tuzadi, unda u qilichni Medga topshiradi. U toʻsatdan Persga hujum qiladi va uni oʻldiradi.
Med yo taxtni Eetuga qaytaradi yoki oʻzi taxtga oʻtiradi.
Mediyaning hindlarga qarshi yurishida halok boʻlishi va Medning oʻzi Persni oʻldirishi va taxtni otasiga qaytarishi taxmini ham mavjud[4].
Yoki u argonavtlar kelganida ukasi Eet bilan jang qilgan[5], urush Valerius Flakkus sheʼrining VI-kitobida tasvirlangan.
tahrir
Tarixchi Diodor Siculus tomonidan yozilgan afsonaning boshqa taxminiga koʻra, Pers Taurianlarning shohi edi. U qattiq feʼlga ega edi. Uning qizi Hekate, u hatto bu fazilatlari boʻyicha otasidan ham oshib ketgan, afsonalarda juda shafqatsiz shaxs sifatida tasvirlangan.
Ovga ketgach, muvaffaqiyatsiz kun boʻlsa, hayvonlar oʻrniga odamlarni kamondan oʻldirgan va oʻlimga olib keladigan ichimliklar tayyorlash bilan olib ketilgan, u akonit deb ataladigan narsani ixtiro qilgan va har bir ichimlik kuchini sinovdan oʻtkazgan. Bu masalalarda katta tajribaga ega boʻlgan Gekata, birinchi navbatda, otasiga zaxarlangan ichimlik ichirib, meros qilib hokimiyati oʻz qoʻliga kiritadi.
Shunday qilib, bu manbada Pers Argonavtlar yurishidan oldin ham vafot etadi.
Biroq, u yurish bilan bogʻliq holda tilga olinadi, chunki Hekate Eetga turmushga chiqadi va undan ikkita qiz — Kirk va Medeya, shuningdek, Egialeusning oʻgʻli tugʻadi[6].