Piodermiya (yun. pion — yiring va δέρμα — teri) — terining yiringli kasalligi. Teriga yiring paydo qiluvchi mikroblar — stafilokokk va streptokokklar, goho ayrim mikroorganizmlar — pnevmokokklar, koʻk yiring ta-yokchasi va boshqalarning tushishi sabab boʻladi. Baʼzan bir nechta mikroorganizm bir-galikda uchrashi ham mumkin. Tabiatda stafilokokk va streptokokklarning doimiy mavjudligi P.ning tez-tez uchrashiga olib keladi. Sanitariyagigiyena qonunqoidalarini bilmaslik yoki uni qoʻpol ravishda buzish, tur-mush va mehnat sharoitlaridagi kam-koʻst holatlar (ayrim kasb kishilarida kumir, sement va boshqa bilan terining muntazam ifloslanishi), meʼda-ichak, nerv sistemasi faoliyatining, shuningdek, moddalar almashinuvining buzilishi, intoksikatsiya va boshqa P. tarqalishiga imkon beradi. P.ning oʻtkir va surunkali, shuningdek, yuza va chuqur, streptokokkli, stafilokokkli va aralash xillari tafovut qilinadi. Stafilokokkli P.ga (stafilodermiyalar — bunda, asosan, soch follikullari va apokrin bez sohasi zararla-nadi) follikulit, chipqon, xoʻppoz, gidrodenit, sikoz va boshqa kiradi. Streptokokkli P.dan (strepto-dermiyada — teri yuzasi chakalanadi, no-zik pufakchalar paydo boʻladi, yiringlaydi; yiring tezda qurib, qora qoʻtirga aylanadi) sachratki, saramas, lab bichilishi, xasmol va boshqa uchraydi. P.ning barcha turlarini davolash deyarli bir xil. Antibiotiklar, sulfanilamidlar, vitaminlar, spetsifik va nospetsifik immunobiologik terapiya hamda fizi-oterapevtik davo usullari qoʻllanadi. Yosh bolalar P.ga koʻproq moyil boʻlganligi uchun bemorlarning sogʻlom bolalar bilan yurishiga yoʻl qoʻyilmaydi. P.ning oldini olishda unga sabab boʻladigan omilni bartaraf etish muxim.[1]

Manbalar

tahrir
  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil