Plis Nurpeisov

Nurpeisov Plis Kolgeldiyevich (23.01.1919 – 23.04.1945-yil) – 47-gvardiya alohida razvedka aviatsiya polkining (4-havo armiyasi, 2-Belorussiya fronti) kuzatuvchi-uchuvchisi, gvardiya katta leytenanti, Sovet Ittifoqi Qahramoni, Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi. 1939-yildan armiya safida. Melitopol harbiy aviatsiya bilim yurtini bitirgan. 1943-yildan frontda. 47-gvardiyachi alo-hida razvedka aviatsiya polki (2-Belorussiya frontining 4-havo armiyasi)ning kuzatuvchisi; razvedka maqsadida dushman tomonga 100-marta jangovar parvoz qilgan. 18-avgust (vafotidan soʻng) Qahramon unvoni berilgan. Nukus universiteti binosiga yodgorlik lavhasi oʻrnatilgan. Taxtakoʻpir tumanidagi maktab va Xoʻjayli pedagogika bilim yurtiga Nurpeisov nomi berilgan^[1].

Biografiyasi

1919-yil 23-dekabrda^[2] hozirgi Qoraqalpogʻiston (Oʻzbekiston) Taxtakoʻpir tumanidagi Taxtakoʻpir qishlogʻida qozoq dehqon oilasida tugʻilgan. U oʻqituvchi boʻlib ishlagan. Komsomol aʼzosi. 1939-yilda Taxtakoʻpirskiy RVK tomonidan Qizil Armiya safiga chaqirilgan. Melitopol harbiy aviatsiya maktabini tamomlagan.

Ulugʻ Vatan Urushi

1943-yil dekabrdan Ulugʻ Vatan urushi frontida xizmat qilgan.

Mukofot varaqasidan^[3]:

„1944-yil 10-martdan 1945-yil 1-aprelgacha polkda jangovar ishlar olib borilgan davrda ekipaj^[4] tarkibida u qoʻshin guruhlarini aniqlash uchun dushmanning chuqur orqa hududlarida 106 ta jangovar topshiriqni bajargan.

Oʻrtoq Nurpisov Qisqa muddatli jangovar faoliyat davomida yosh kuzatuvchi uchuvchidan^[5] zoʻr havo razvedkasi ustasiga aylandi va polkning jasur, jasur, qatʼiyatli, faol uchuvchi kuzatuvchilaridan biri sanaladi“.

SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1945-yil 18-avgustdagi farmoni bilan qoʻmondonlikni nemis bosqinchilariga qarshi kurash frontidagi jangovar topshiriqlarini namunali bajargan. Plis Nurpeisov^[6] Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan Lenin ordeni va „Oltin yulduz“ medali bilan taqdirlangan.

1945-yil 23-aprelda katta leytenant Plis Nurpeisov jangovar missiyadan qaytmagan.

Xotira

Nukus shahridagi universitet binosiga memorial lavha oʻrnatildi. Qahramon nomi Taxtakoʻpir tumanidagi maktabga berilgan.

Mukofotlari

Plis Nurpeisov Sovet Ittifoqi Qahramonining "Oltin Yulduz" medali (18.08.1945), Lenin ordeni (18.08.1945), uzoq masofali razvedka uchun 17 ta jangovar missiyani muvaffaqiyatli bajarganligi uchun Qizil Bayroq ordeni (21.07.1944), uzoq masofali razvedka uchun 14 ta jangovar missiyani muvaffaqiyatli bajarganligi uchun Qizil Bayroq ordeni (08.15.1944), 1-darajali Vatan urushi ordeni (12.12.1944) mukofotlangan.

Manbalar

↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
↑ Informatsiya iz uchyotno-poslujnoy karrtochki P. K. Nurpeisova na sayte „Pamyat naroda“.
↑ Andoza:Подвиг Народа.
↑ Ekipaj tov. Dunaevskogo.
↑ „Казахские крылатые батыры Великой Отечественной войны“ (2020-yil 7-may). Qaraldi: 2023-yil 22-oktyabr.
↑ Imya privedeno soglasno ukazu.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

[1] OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

[2] Informatsiya iz uchyotno-poslujnoy karrtochki P. K. Nurpeisova na sayte „Pamyat naroda“.

[нлГСС2-3] Andoza:Подвиг Народа.

[4] Ekipaj tov. Dunaevskogo.

[5] „Казахские крылатые батыры Великой Отечественной войны“ (2020-yil 7-may). Qaraldi: 2023-yil 22-oktyabr.

[6] Imya privedeno soglasno ukazu.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]