Professorlar P. L. Kapitsa va N. N. Semyonovning portreti

Professorlar P. L. Kapitsa va N. N. Semyonovning portreti
	: '
Rassom	Boris Kustodiev
Yil	1920-yil1921-yil
Tur	kartina
Material	xolst
Mavzu	portret
Oʻlchami	71 sm × 71 sm (4,800 in × 4,800 in)
Joylashuvi	Moskva

"Professorlar P. L. Kapitsa va N. N. Semyonovning portreti" — rus rassomi Boris Kustodievning 1921-yilda chizilgan qoʻsh portreti.

Rasm yosh olimlarning rassomga bergan vaʼdalari tufayli mashhur boʻldi — mashhur boʻlish, Nobel mukofotini olish va vaʼdalarini bajarish.

Rasmning tarixi

1920-yilda B. M. Kustodiev umurtqa pogʻonasi sil kasalligi tufayli toʻrt yil davomida falaj boʻlib qoldi. Shuning uchun u deyarli tashqariga chiqmadi. 1919-1920-yil qishda P. L. Kapitsa bir oy ichida ispan grippi epidemiyasidan vafot etgan xotini, oʻgʻli, qizi va otasidan ayrildi^[1].

Kapitsa va Semyonov yarim hazil bilan Kustodievga oʻz portretini chizishni taklif qilishdi: „Mana siz allaqachon taniqli odamlarning portretlarini chizasiz. Nega boʻlajak mashhurlarning portretini chizmaysiz? Rassom hazillashib, yoshlar Nobel mukofoti sovrindori boʻlishadimi?, deb soʻradi, yoshlar darhol ijobiy javob berishdi“^[2].

Ikkala yosh olim ham oxir-oqibat Nobel mukofoti laureati boʻlishdi — 1956-yilda kimyo boʻyicha N. N. Semyonov, 1978-yilda fizika boʻyicha P. L. Kapitsa. Keyinchalik Kapitsa va Kustodiev doʻst boʻlib, faol yozishmalarni olib borishdi va yosh olim Kembrijdan rassomga moyli boʻyoqlar yubordi^[3]. Kustodiev esa 1920-yillarda Kapitsaning bir nechta portretlarini chizdi.

Badiiy xususiyatlar

1920-yil 19-iyulda Kominternning II Kongressining ochilishi sharafiga bayram. Uritskiy maydonida namoyish

71×71 sm oʻlchamdagi rasm moyboʻyoqlar bilan xolstga ishlangan. Ogʻir xastalikdan aziyat chekkan rassom oʻsha paytda kamdan-kam hollarda katta rasmlar chizgan. Sanʼatshunoslar ushbu asarning va „ixchamligi“ va portretning fotografik aniqligini taʼkidlaydilar. Rasm uchun fon boʻsh devor boʻlib, tuval issiq zaytun ohanglarida yaratilgan. Yosh olimlarning chehrasi bir-biriga buriladi. Semenovning qoʻlida rentgen naychasi, Kapitsaning qoʻlida esa chekish trubkasi. Rassom yoshlarning oʻziga xosligi, nekbinligi va ularga hamdardligini koʻrsata oldi^[1]^[4].

Rasmga egalik qilish va nusxalash

P. L. Kapitsaga koʻra, rasm uning bevasi Anna Alekseevna tomonidan Rossiya Fanlar akademiyasiga sovgʻa qilingan.

Boshqa rasmdagi belgilardan foydalanish

Eslatmalar

↑ ^1,0 ^1,1 Budanova N. Yu. Russkoe iskusstvo za rubejom: istoriya odnogo portreta / Russkoe iskusstvo. II. Neuchtyonnie detali: sb. st. / nauch. red. Vl. V. Sedov; sost. A. P. Salienko. — SPb.: Aleteyya, 2020. — (Trudi istoricheskogo fakulteta MGU. Vip. 170. Ser. II: Istoricheskie issledovaniya, 107). — S. 245—260. — 346 s.: il. — ISBN 978-5-00165-030-0.
↑ Kudrya A. N. Kustodiev. — M.: Molodaya gvardiya, 2006. — Jizn zamechatelnix lyudey, vip. № 965. — S. 231. — 324 s.
↑ Kaplanova S. G. Novoe o Kustodieve. Puti tvorcheskix poiskov, vospominaniya, pisma. — M.: Izobrazitelnoe iskusstvo, 1979. — 192 s.
↑ Lebedeva V. Ye. Boris Kustodiev — Moskva: Trilistnik, 1997. — S. 31. — 80 s.

Adabiyotlar

Lipatov V.S. Vaqt ranglari. — M.: Yosh gvardiya, 1983, — 319 b.
Kudrya A. N. Kustodiev. M.: Yosh gvardiya, 2006. — 324 b. kasal. — Ajoyib odamlarning hayoti, jild. № 965, ISBN 5-235-02781-7

[Budanova-1] 1,0 ^1,1 Budanova N. Yu. Russkoe iskusstvo za rubejom: istoriya odnogo portreta / Russkoe iskusstvo. II. Neuchtyonnie detali: sb. st. / nauch. red. Vl. V. Sedov; sost. A. P. Salienko. — SPb.: Aleteyya, 2020. — (Trudi istoricheskogo fakulteta MGU. Vip. 170. Ser. II: Istoricheskie issledovaniya, 107). — S. 245—260. — 346 s.: il. — ISBN 978-5-00165-030-0.

[2] Kudrya A. N. Kustodiev. — M.: Molodaya gvardiya, 2006. — Jizn zamechatelnix lyudey, vip. № 965. — S. 231. — 324 s.

[3] Kaplanova S. G. Novoe o Kustodieve. Puti tvorcheskix poiskov, vospominaniya, pisma. — M.: Izobrazitelnoe iskusstvo, 1979. — 192 s.

[4] Lebedeva V. Ye. Boris Kustodiev — Moskva: Trilistnik, 1997. — S. 31. — 80 s.

[1]

[2]

[3]

[4]