Qalakay qo‘riqxonasi

Qalakay qoʻriqxonasi — Bien daryosi vodiysida, Jungʻor Olatogʻ togʻining shimoliy choʻqqilari yaqinida, kichik platoda joylashgan noyob qadimiy rasadxona.

Tavsifi

Kalakay ziyoratgohi aylana shaklida, kichik va katta toshlardan yasalgan, diametri 97 m. Doira markazida muzlik gʻoyib boʻlganidan keyin bu yerda qolgan ulkan tosh bor. Doira ichida katta toshlardan xoch yotqizilgan boʻlib, u asosiy nuqtalarga yoʻnaltirilgan. Maʼbad quyosh doirasiga oʻxshaydi. Doiradagi xoch — quyosh ramzi koʻplab qadimiy sivilizatsiyalarda takrorlanadi.

Tadqiqotlarga koʻra, yodgorlik eramizdan avvalgi birinchi ming yillikka oid. Ziyoratgohdan uncha uzoq boʻlmagan joyda yodgorlikka kirmaydigan saklar davriga oid qoʻrgʻonlarning katta guruhi bor.

Olimlar ziyoratgohning qurilishi soat va kalendar ekanligini aniqladilar. Shuning uchun ham u rasadxona deb ataladi, bu yerda qadimda quyosh chiqishi va botishi, kun bilan tenglashish kunlari, yangi fasllarning kelishi, yomgʻirli fasl va hokazolar hisoblangan.

Muzlik toshida sak davriga oid chizmalar — qiyshiq shoxli arxarlar (quyosh ramzi) va qurbonlik teshiklari tasvirlangan.