Qirgʻiziston — Rossiya munosabatlari
Qirgʻiziston — Rossiya munosabatlari — Qirgʻiziston va Rossiya oʻrtasida ikki tomonlama diplomatik aloqalar. Rossiyaning Bishkekda va Oʻshda konsulligi, Qirgʻizistonning Moskvada, Yekaterinburgda konsulligi va Novosibirskda vitse-konsulligi mavjud.
 | |
 Qirgʻiziston |
 Rossiya |
Tarix tahrir
Rossiya prezidenti Boris Yeltsin 1991-yilda prezident etib saylanganidan soʻng birinchi xalqaro tashrifini Qirgʻizistonga amalga oshirdi[1].
Qozogʻiston Prezidenti Nursulton Nazarboyev 1994-yil iyun oyida taklif qilgan Yevrosiyo ittifoqi reintegratsiyasiga Prezident Asqar Aqayev juda ijobiy yondashdi. Akayevning Rossiya chegarachilarini Qirgʻizistonning Xitoy bilan chegarasini qoʻriqlashini taklif qilishi reintegratsiya yoʻlidagi yana bir qadam boʻldi[2].
Prezident Almazbek Atambayev rahbarlik qilgan yillarida bir necha bor oʻzini rossiyaparast siyosatchi sifatida namoyish qilgan. U Qirgʻizistonning Bojxona ittifoqiga kirishini eʼlon qildi, 2014-yilda Amerika 376-sonli ekspeditsiya qanotining mamlakatdan chiqarilishini taʼminladi va Rossiya Federatsiyasi bilan yaqin iqtisodiy aloqalar zarurligi haqida gapirdi[3].
Xalqlar oʻrtasidagi munosabatlar tahrir
Migratsiya siyosati tahrir
Oʻz navbatida, Rossiya Qirgʻizistonga bergan yordamini oʻzining bir vaqtlar Sovet respublikalari boʻlgan davlatlarda taʼsir o'tkazishga qaratilgan yangi siyosatining muvaffaqiyatli namunasi deb biladi. Rossiya yangi respublikalardan ruslarning ommaviy migratsiya qilib ketishini istamadi, 1992-1995-yillarda taxminan 2 million etnik ruslar Rossiyaga koʻchib ketishdi. Akayev vrachlar, oʻqituvchilar va muhandislarning ulkan tanqisligini keltirib chiqargan rus aholisining koʻchishini toʻxtatish yoʻlini izladi. Aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, 2020 yilda mamlakatda etnik ruslar soni 1989-yilga nisbatan uchdan biriga teng[4].
Etnik siyosat tahrir
Shu sabablarga koʻra, qirgʻiz millatchilari va boshqa mustaqillikni oʻylaydigan siyosatchilarning qarshiliklariga qaramay, 1995-yilda Akayev Rossiya prezidenti Boris Yeltsinning qirgʻizlarni yagona rasmiy tilga aylantirgan konstitutsiyaviy qoidasini qayta koʻrib chiqish toʻgʻrisidagi iltimosini qondirdi. Amaldagi konstitutsiyada rus tili „rasmiy til“ roʻyxatiga kiritilgan, qirgʻiz tili esa „davlat tili“ hisoblanadi[5][6].
Galereya tahrir
-
-
Rossiya prezidenti Vladimir Putin va sobiq Qirgʻiziston prezidenti Qurmanbek Bakiyev. -
Sergey Shoygu Prezident Soʻronboy Jeenbekov bilan uchrashuvda.
_04.jpg)
Manbalar tahrir
- ↑ „'Great Deeds, Serious Errors'“ (en). RadioFreeEurope/RadioLiberty. Qaraldi: 2020-yil 3-noyabr.
- ↑ Martha Brill Olcott. "Russia". Kyrgyzstan: a country study (Glenn E. Curtis, editor). Library of Congress Federal Research Division (March 1996). This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ Itar Tass 1-noyabr 2011-yil
- ↑ Численность постоянного населения Кыргызской Республики по отдельным национальностям в 2009-2020гг. [Number of permanent population of the Kyrgyz Republic by individual nationalities in 2009-2020] (XLS). Bureau of Statistics of Kyrgyzstan (in Kyrgyz and Russian). 2020.
- ↑ Sebastien Peyrouse, Economic Aspects of China-Central Asia Rapprochment (Wayback Machine saytida 2009-02-07 sanasida arxivlangan). Central Asia - Caucasus Institute, Silk Road Studies Program. 2007. p.18.
- ↑ "Kyrgyzstan's Constitution of 2010 with Amendments throughg 2016" (PDF). Constitute Project. Retrieved 23-noyabr 2020-yil.