Republic P-47 Thunderbolt
Ripablik P-47 Tanderbolt (inglizcha: Republic P-47 Thunderbolt) — Ikkinchi Jahon urushining qiruvchi-bombardimonchisi, 1941-yildan 1945-yilgacha ishlab chiqarilgan, oʻsha davrlarning eng yirik bitta dvigatelli qiruvchisi. Asosiy qurol sakkizta yirik kalibrli (12,7 mm) pulemyot boʻlib, qiruvchi-bombardimonchi sifatida foydalanilganda u 1133 kilogramm bomba yukiga ega edi. Toʻliq yuklanganida, P-47 sakkiz tonnagacha ogʻirlikka ega boʻlardi va bu urushning eng ogʻir jangchilaridan biriga aylandi. P-47 kuchli Pratt & Whitney R-2800 Double Wasp dvigateli bilan ishlab chiqilgan boʻlib, u AQSh dengiz floti va AQSh dengiz piyodalari korpusi Grumman F6F „Hellcat“ va Vought F4U „Corsair“ qiruvchilarida ham ishlatilgan. Thunderbolt qisqa va oʻrta masofaga eskort qiruvchisi sifatida, baland balandlikdagi havo janglarida va Yevropa va Tinch okeani harbiy harakatlar teatrlarida quruqlikdagi hujumda samarali boʻlgan. Urush paytida u AQSH HHKning asosiy qiruvchi samolyotlaridan biri boʻlib, ayniqsa quruqlikdagi hujum rolini yaxshi bajargan. Radial dvigatel va himoyalangan benzin baklari tufayli, u yuqori darajada omon qolish bilan ajralib turardi.</br>
| P-47 Thunderbolt („Chaqmoq zarbasi“) | |
|---|---|
inglizcha: Republic P-47 Thunderbolt | |
.jpg) | |
| Tavsifi | |
| Turi | qiruvchi-bombardimonchi |
| Loyihalovchi |
 Republic Aviation |
| Ishlab chiqaruvchi |
„Republic“ zavodlari Farmingdeyl, AQSH Evansvil, AQSH "Kyortis-Rayt" zavodi Buffalo AQSH |
| Konstruktor | A.M.Kortveli |
| Ilk parvoz | 6-may 1941-yil (XP-47B) |
| Ekspluatatsiya boshi | noyabr 1942-yil |
| ekspluatatsiya tugashi | 1966-yil |
| Maqomi | Foydalanilmaydi |
| Asosiy ekspluatant |
.svg){kind=small} AQSH HHK Qirollik HHK Fransiya HHK.svg){kind=small} SSSR HHK |
| Ishlab chiqarilgan yillar | 1942—1945 |
| umumiy soni | 15660 |
| Narxi | 85.000$ (1945) |
| Oʻlchamlari | |
| variantlar | Republic XP-72 |
 Republic P-47 Thunderbolt Vikiomborda | |
Urush oxiriga kelib, P-47 AQShning eng koʻp ishlab chiqarilgan qiruvchisi edi, u bir vaqtning oʻzida boshqa mamlakatlarga, shu jumladan Lend-liz asosida SSSRga yetkazib berildi.
Zirhli kokpit nisbatan keng va qulay boʻlib, koʻz yoshi shaklidagi soyabon P-47 uchuvchisiga yaxshi kuzatish imkonini berdi. Zamonaviy Amerika hujum samolyoti Fairchild Republic A-10 „Thunderbolt“ II oʻz nomi uchun P-47 dan qarzdor.
Mashina rus va gruzin kelib chiqishiga ega konstruktorlar N. Severskiy va A. M. Kartveli rahbarligida Republic Aviation Company tomonidan yaratilgan..
Mashinaning rasmiy nomi, Republic Aviationning boshqa koʻplab modellari singari, momaqaldiroq soʻzi bilan bogʻliq — „momaqaldiroq“ (inglizcha: thunderbolt — удар грома). Fyuzelaj shakli uchun mashina norasmiy „Jag“ laqabini oldi (inglizcha: Jug — кувшин). Britaniyaliklar koʻzani Juggernaut (Juggernaut — tinimsiz kuch) soʻzining qisqartmasi deb hisoblashgan, bu rekord darajadagi oʻlcham va vazn, yuqori dvigatel kuchi va samolyotning taʼsirchan qurollanishini nazarda tutgan. Samolyotning yana bir norasmiy nomi — T-bolt.