Ruminiyadagi xitoyliklar

   

Ruminiyadagi xitoylar Ruminiyaning eng kichik ozchilik guruhlaridan biridir.

Migratsiya tarixi

Xitoy va Ruminiya kommunistik blokning bir qismi sifatida bir necha oʻn yillik iqtisodiy va madaniy almashinuv tarixiga ega. Xitoyning sobiq rahbari Jiang Zemin bir muddat Ruminiyada yashagan va rumin tilida gaplashadi. Biroq, Xitoyning mamlakatga ommaviy migratsiyasi faqat 1980-1990-yillarda boshlangan, ular asosan mustaqil savdogarlardan iborat. Keyinchalik, 2000-yillarning boshida, Ruminiya oʻz aholisining Gʻarbiy Yevropaga koʻchishi tufayli ishchi kuchi tanqisligidan aziyat cheka boshlaganligi sababli, ular Xitoydan mehnat muhojirlarini olib kelishdi.

Demografiya

2011-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Ruminiyada atigi 2017 nafar xitoylik boʻlgan. Biroq, mashhur ommaviy axborot vositalari ancha yuqori baho beradi. 1998-yildagi International Herald Tribune hisobotida mamlakatda 10 000 dan 40 000 gacha xitoyliklar borligi aytilgan. 2004-yilda Xitoyning rasmiy Sinxua axborot agentligi tomonidan eʼlon qilingan keyingi hisob-kitoblarga koʻra, ularning soni 10 000 ga yaqin. Ruminiyaning Adevărul gazetasi 2005-yilda ularning soni 4000 yoki 5000 ga yaqin ekanligini taʼkidladi, bu esa 1990-yillarga nisbatan 20.000 boʻlishi mumkin boʻlgan kamayish ekanligini taʼkidlaydi. Ularning koʻpchiligi Venchjou va Xenandan kelgan erkaklardir. Ayrim mehnat muhojirlari Jilin va Shandundan ham kelgan. Ular Buxarestda, ayniqsa 2-sektorning Colentina hududida toʻplangan. Ularning koʻpchiligi allaqachon turmush qurgan, ammo aralash xitoy-rumin oilalari ham mavjud (Adevărul maʼlumotlariga koʻra, ular taxminan 500).

Biznes va bandlik

China Daily gazetasi 2009-yilda Ruminiyadagi xitoyliklarning 3000 nafarini to‘qimachilik, kemasozlik, qurilish va qishloq xo‘jaligi sohalarida mehnat muhojirlaridan iborat deb hisoblagan. Global iqtisodiy tanazzul tufayli ko‘pchilik ishsiz qoldi va vataniga qaytishda Xitoy elchixonasidan yordam so‘radi. 2009-yil fevral oyi holatiga koʻra 209 nafar xitoylik ishchi vataniga qaytgan, ularning ortidan yana 150 nafari bor. Ruminiyada, shuningdek, 1989-yildayoq mamlakatga oqib kela boshlagan Xitoydan kichik savdogarlar ham bor. Ular tovarlarni oʻz viloyatlaridagi davlat zavodlaridan kreditga sotib olib, Ruminiyada qayta sotadilar.

Xitoylik ishbilarmonlar, ayniqsa yolg‘iz ayollar ko‘pincha o‘g‘irlik nishoniga aylanadi. Oʻgʻrilar oʻz qurbonlarining odatlari va jadvallari bilan tanishligini koʻrsatadilar. Xitoy ommaviy axborot vositalari jinoyat toʻlqinining kuchayishiga mahalliy jinoyatchilar mas’ul ekanini taxmin qilmoqda. Biroq, Ruminiya ommaviy axborot vositalaridan olingan xabarda aytilishicha, jinoyatning katta qismi odamlarni kontrabanda bilan shugʻullanadigan va himoya qiluvchi xitoylik mafiyasining faoliyati bilan bogʻliq va ular 1993-yildan 2001-yilgacha 20 dan ortiq xitoylikni oʻldirgan.

OAV

Ruminiyadagi xitoylik muhojirlar uchun xitoy tilidagi gazeta, Chinezii din Ruminia 1999-yilda Buxarestda tashkil etilgan. 2005-yildan boshlab u haftada 20 sahifadan iborat boʻlib, 500 ta tirajida chiqdi Uning bosh muharriri 1995-yildan beri Ruminiyada istiqomat qiluvchi Li Jianxuadir Bundan tashqari, Ruminiyada yana uchta Xitoy gazetasi mavjud.