Samarqand davlat universiteti zoologiya muzeyi
Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universiteti zoologiya muzeyi – Oʻzbekistondagi eng yirik tarix muzeylaridan biri. Samarqand shahrida joylashgan Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universiteti tarkibiga kiradi. Muzeyning ilmiy kolleksiyalarida hozirda 5000 dan ortiq eksponatlar mavjud. Har yili muzeyga bir necha ming kishi tashrif buyuradi. Tabiiy fanlar fakulteti tarkibiga kiradi va muzey Zoologiya kafedrasida joylashgan[1].
| Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universiteti zoologiya muzeyi | |
|---|---|
| |
| Asos solingan sana | 1934-yil |
| Joylashuvi | Samarqand  Oʻzbekiston
|
Koordinatalari: 39°38′38″N 66°58′4″E / 39.64389°N 66.96778°E G O
Samarqand zoologiya muzeyi 1934-yilda mashhur sovet zoologi va oʻlkashunosi – Sergey Konstantinovich Dal va uning ukasi Povarov tomonidan asos solingan[2].
Muzeyning umumiy maydoni 270 kvadrat metrni tashkil etadi, shundan 140 m² ekspozitsiya uchun, 120 m² esa holdinglar uchun ajratilgan. Muzeyning koʻrgazmalar zali tabiiy fanlar fakultetining majlislar zalini ham egallaydi. Muzeyda Oʻzbekiston va boshqa mamlakatlarning „Qizil kitobi“ga kiritilgan qushlar, sudralib yuruvchilar, sudralib yuruvchilar, baliq va hasharotlar namoyish etilmoqda. Eksponatlar orasida faunaning butunlay yoʻq boʻlib ketgan turlari ham mavjud[3].
Muzeyda bir vaqtlar sovet hayvonot bogʻlaridan birida yashagan urgʻochi filning skeleti namoyish etilgan. Ikkinchi jahon urushi paytida hayvonot bogʻi va shahar Germaniya tomonidan bosib olingan hududda tugadi. Koʻp oʻtmay, nemislar filni Berlin hayvonot bogʻiga olib ketishdi, ammo urushdan keyin Sovet hukumatining talabiga binoan u SSSRga qaytarildi. 1975-yilda hayvonlarni koʻchirish paytida fil vafot etdi (ehtimol qarilikdan) va uning jasadi dashtga tashlandi. Muzey xodimlari filning jasadi shunchaki tashlab ketilganini bilib, uni topib, suyaklarini qayta ishlagandan keyin muzeyga olib ketishdi. Tez orada hech kim skeletni qanday yigʻishni bilmasligi maʼlum boʻldi. Shu munosabat bilan maxsus delegatsiya suyaklarning joylashishini aniqlashtirish va ularni yigʻish sxemasi boʻyicha raqamlash uchun Leningradga joʻnadi. Oʻshandan beri skelet ushbu muzeyda saqlanmoqda[4].
Manbalar tahrir
- ↑ „Научная сеть: Зоологический музей Самаркандского государственного университета“. 2015-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 5-dekabr.
- ↑ „Samarqand zoologiya muzeyi“. 2015-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 5-dekabr.
- ↑ „Samarqand zoologiya muzeyi“. 2015-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 5-dekabr.
- ↑ „mytashkent.uz: Самарканд. Часть вторая. Зоологический музей“. 2016-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 5-dekabr.