Shamsuddin Ahmad Shoh
Shamsuddin Ahmad Shāh (bengalcha: শামসউদ্দীন আহমদ শাহ , 1433-1436) Ganesha xonadoniga mansub Bengalning oxirgi sultoni edi. U Sulton Jaloliddin Muhammadshohning o'g'li va vorisi edi. Otasi vafotidan keyin 14 yoshida taxtga oʻtirdi
| Shamsuddin Ahmad Shoh | |
|---|---|
 | |
| Bengal sultoni | |
|
Mansab davri 1433 – 1436 | |
| Oʻtmishdoshi | Jaloliddin Muhammad Shoh |
| Vorisi | Nosiriddin Mahmudshoh |
| Dini | islom, sunniylik |
Yoshlik tahrir
Ahmad 1419-yilda otasi Jaloliddin Muhammad Shoh hukmronligi davrida Bengal sultonligining hukmron oilasida tug'ilgan. Ular Ganesha sulolasiga mansub edi va Ahmadning bobosi Bengal hindusi Raja Ganesha edi. Ahmadning otasi 1415-yilda musulmon bo'lgan va shuning uchun Ahmad bengal musulmoni bo'lib tug'ilgan.
Hukmronlik tahrir
Ahmadning otasi hijriy 837-yilda (milodiy 1433-yil noyabr/dekabr) Rabiʼat-Soniyda vafot etdi va shuning uchun Ahmad 14 yoshida taxtga oʻtirdi.
Muazzampur Shohi masjidi, Shoh Alam Shoh Langar dargohiga tutash, Muazzampur , Sonargaon Ahmadshoh davrida qurilgan. Forscha bitikda Firuzxon va Ali Muso Sulton ismli zobitlar tilga olinadi.[1]
Firishtaning so'zlariga ko'ra, u otasining liberal siyosatiga ergashgan va adolat va xayriya bilan mashhur edi.[2] Uning otasi mamluk sultoni Barsbay bilan yaxshi aloqada bo'lgan, u Jaloliddinga investitsiya, faxriy libos va e'tirof yorlig'ini hadya qilgan.[3][4] Jaloliddin oʻz sovgʻalarini Barsbayga joʻnatib ulgurmay vafot etgan edi, shuning uchun ish Ahmadshohga qoldirildi. Ahmadshoh jo'natishni biroz kechiktirdi, lekin shunga qaramay otasining dastlabki sovg'alarini jo'natib yubordi, shu bilan birga o'zining sovg'alarini ham qo'shib qo'ydi.[5] Hammasi bo'lib, paket 12 000 dan ortiq qizil tankni tashkil etdi va kiyim-kechak, paxta, zanjabil, mirobalan va boshqa ziravorlarni o'z ichiga oldi. Bengaliyadan Hind okeani orqali Qohiraga ketayotgan elchi Jidda qirg'og'ida cho'kib ketgan.
O'lim tahrir
Ahmadshoh bor-yoʻgʻi 3 yil hukmronlik qildi va uning merosxoʻrlari boʻlmagan. Uning hukmronligi tartibsizlik va anarxiya bilan, shu jumladan Ibrohim Shoh Sharqiy boshchiligidagi bosqin bilan ajralib turdi. U onasi va otasi bilan Eklaxi maqbarasiga dafn etilgan.[6]
Zamonaviy tarixchi Firishta Ahmadshohning xizmatkorlaridan biri “ Nosiriddin Gʻulom ” oʻlimidan soʻng taxtni egallaganini ta’kidlaydi. 18-asr tarixchisi Gʻulom Husayn Salimning ta’kidlashicha, Ahmadning oʻzi uning ikki xizmatkori Shodixon va Nosirxon tomonidan oʻldirilgan, ular Nosirxon bilan oʻzaro kurashib, nazoratni egallab olgan.[7] Bengal zodagonlari Xonni yetti kunlik, yarim kunlik yoki bir necha soatlik qisqa hukmronlik davrida taxtdan tushirishga muvaffaq bo'lishdi. Keyinchalik zodagonlar Mahmud ismli dehqonni Bengaliyaning birinchi hukmron sulolasi Ilyos Shohiy avlodidan ekanligini anglab, taxtga o'tqazdilar.[2][8]
Yana qarang tahrir
- Bengaliya hukmdorlari ro'yxati
- Bengaliya tarixi
- Hindiston tarixi
Manbalar tahrir
- ↑ Siddiq, Mohammad Yusuf „Inscriptions of the Sultanate period“,. Epigraphy and Islamic Culture: Inscriptions of the Early Muslim Rulers of Bengal (1205-1494). Routledge, 19-Nov 2015-yil — 139 bet.
- ↑ 2,0 2,1 Majumdar, R.C. (ed.) (2006). The Delhi Sultanate, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, p.211
- ↑ Al-Sakhawi. Al-Daw al-lami` li ahli al-Qarni al-Tasi (ar).
- ↑ ʻAbdallāh Muḥammad Ibn-ʻUmar al-Makkī al-Āṣafī al-Ulughkhānī Hajjī ad-Dabir. Zafar ul wālih bi Muzaffar wa ālihi (ar).
- ↑ Abdul Karim. Corpus of the Muslim Coins of Bengal: (down to A. D. 1538). Asiatic Society of Pakistan, 1960.
- ↑ „Adina Masjid“. ASI, Kolkata Circle. Qaraldi: 2019-yil 3-aprel.
- ↑ Salim, Gulam Hussain. Riyazu-s-Salatin: History of Bengal. Asiatic Society, Baptist Mission Press, 1902 — 119 bet.
- ↑ Ferishta, Mahomed Kasim. History of the Rise of the Mahomedan Power in India, Till the Year AD 1612 Briggs, John: . Oriental Books — 199 bet.