Andoza:Infobox Italian comune

Siena (/siˈɛnə/ see-EN, Italyancha: ˈsjɛːna, ˈsjeːna ( tinglang) [1] lotincha: Sena Iulia) Italiyaning Toskana hududida joylashgan shahardir. Siena viloyatining poytaxti hisoblanadi. Siena aholisi soni boʻyicha mintaqada 12-oʻrinda turadi, 2022-yilda aholi soni 53 062 kishini tashkil qiladi[2]

Shahar tarixiy jihatdan tijorat va bank faoliyati bilan bogʻliq boʻlib, 13—14-asrlargacha yirik bank markazi boʻlgan.[3] Sienada, shuningdek, 1472-yildan beri uzluksiz faoliyat yuritib kelayotgan dunyodagi eng qadimgi bank Monte dei Paschi banki joylashgan.[4] Uygʻonish davrining bir qancha mashhur rassomlari Sienada tugʻilib, ijod qilishgan, ular orasida Duccio, Ambrogio Lorenzetti, Simone Martini va Sassetta ham Italiya va Yevropa sanʼatining yoʻnalishiga taʼsir koʻrsatgan.[5][6] Siena universiteti, dastlab Studium Senese deb nomlangan, 1240-yilda tashkil etilgan boʻlib, uni dunyodagi uzluksiz faoliyat yurituvchi eng qadimgi universitetlardan biriga aylantiradi.[7][8]

Siena oʻrta asrlarda Yevropaning eng muhim shaharlaridan biri boʻlgan va uning tarixiy markazi YuNESKOning Butunjahon merosi ob’ekti boʻlib, u 13-14-asrlarga oid bir nechta binolarni oʻz ichiga oladi.[6][9] Shahar oʻzining oshxonasi, sanʼati, muzeylari, oʻrta asr shahar manzarasi va Piazza del Campoʻda yiliga ikki marta oʻtkaziladigan Palio ot poygasi bilan mashhur.[10][11]

Kapitoliy boʻrisi Siena Duomoda . Afsonaga koʻra, Sienaga Remusning ikki oʻgʻli Senius va Aschius asos solgan. Ular Rimdan qochib, Sienaga boʻri haykalini olib ketishdi, bu shaharning ramziga aylandi.

Joylashuvi

tahrir

Siena Toskananing markaziy qismida, Arbia daryosi vodiysi (janubda), Merse vodiysi (janubiy-gʻarbiy), Elza vodiysi (shimolda), Chianti tepaliklari (shimoli-sharq) oʻrtasidagi keng tepalikli landshaftning oʻrtasida joylashgan. Montagnola Senese (gʻarbiy) va Krit Senesi (janubiy-sharq). Shahar dengiz sathidan 322 m (1,056 ft) yuqorida joylashgan.

Madaniyat

tahrir
 
Madonna va bola avliyolar bilan poliptix Duccio (1311-18)
 
Sassetta, Eucharist instituti (1430-32), Pinacoteca di Siena

Diqqatga sazovor joylar

tahrir
 
Siena sobori
 
Siena soborining ichki qismi
 
Palio festivali kunlaridagi Palazzo Pubblico (shahar hokimiyati) fasadi
 
Piazza Salimbeni
 
Eski Siena koʻchalari

Manbalar

tahrir
  1. Luciano Canepari. „Siena“ (it). DiPI Online. Qaraldi: 2018-yil 28-oktyabr.
  2. „Indici demografici e Struttura popolazione Siena“ (it). Tuttitalia.it. Qaraldi: 2023-yil 23-mart.
  3. „Siena | Italy“ (en). Encyclopedia Britannica. Qaraldi: 2021-yil 4-iyun.
  4. „Monte dei Paschi di Siena: a brief guide to the world's oldest bank“ (en). the Guardian (2016-yil 22-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 4-iyun.
  5. „Pinacoteca Nazionale in Siena – Terre di Siena“ (en-US). Qaraldi: 2021-yil 4-iyun.
  6. 6,0 6,1 „Historic Centre of Siena“. UNESCO World Heritage Centre (2009-yil 3-dekabr). Qaraldi: 2012-yil 19-iyun.
  7. „Storia dell'Ateneo | Università degli Studi di Siena“. www.unisi.it. Qaraldi: 2021-yil 4-iyun.
  8. „10 of the Oldest Universities in the World“ (en). Top Universities. Qaraldi: 2021-yil 6-noyabr.
  9. „Siena in the Middle Ages | by Siena OnLine“ (en). www.sienaonline.com. Qaraldi: 2021-yil 6-noyabr.
  10. „Il Palio di Siena Tutto quello che c'è da sapere Villa Il Patriarca“ (it). www.ilpatriarca.it. Qaraldi: 2023-yil 23-mart.
  11. „Siena: cosa fare, cosa vedere e dove dormire - Toscana.info“ (it). Toscana. Qaraldi: 2023-yil 23-mart.

Havolalar

tahrir

Andoza:Siena landmarks

Andoza:World Heritage Sites in Italy