Sogʻliqni saqlash boshqaruvi

Sogʻliqni saqlash boshqaruvi, sogʻliqni saqlash maʼmuriyati, sogʻliqni saqlash menejmenti yoki shifoxona maʼmuriyati bu barcha birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi sektorlardagi jamoat salomatligi tizimlari, sogʻliqni saqlash tizimlari, shifoxonalar va shifoxona tarmoqlarining rahbarligi, boshqaruvi va maʼmuriyatiga taalluqli sohadir.

Terminologiyasi

Sogʻliqni saqlash tizimlarini boshqarish – shifoxonalar, shifoxona tarmoqlari va sogʻliqni saqlash tizimlarining rahbariyati va umumiy boshqaruvini tavsiflaydi. Xalqaro qoʻllanilishda, bu atama barcha bosqichdagi boshqaruvni nazarda tutadi^[1]. Amerika Qoʻshma Shtatlarida bitta muassasa (masalan, kasalxona) boshqaruvi „tibbiy va sogʻliqni saqlash xizmatlari rahbarligi“^[2], „sogʻliqni saqlash menejmenti“ yoki „sogʻliqni saqlash boshqaruvi“ deb ham yuritiladi.

Sogʻliqni saqlash tizimlarini boshqarish muayyan natijalarga erishishni, sogʻliqni saqlash muassasasi tarkibidagi boʻlimlarning bir maromda ishlashini, toʻgʻri odamlarning toʻgʻri joyda ishlashini, odamlar ulardan nima kutishlarini bilishni, resurslardan samarali foydalanishni va barcha boʻlimlarning oʻzaro rivojlanish va oʻsish uchun umumiy maqsad sari harakat qilishini taʼminlaydi.

Shifoxona maʼmurlari

Shifoxona maʼmurlari shifoxonalar ichidagi markaziy boshqaruv vazifasini bajaruvchi shaxslar yoki shaxslar guruhidir. Bu shaxslar oldingi yoki hozirgi klinik shifokorlar, shuningdek, boshqa sogʻliqni saqlash mutaxassisligiga ega boʻlishlari mumkin. Maʼmurlarning ikki turi mavjud: umumiy soha va maxsus soha mutaxassislari. Umumiy soha mutaxassislari – butun muassasani boshqarish yoki boshqarishga koʻmaklashish vazifasini bajaruvchi shaxslardir. Maxsus soha mutaxassislari esa siyosiy tahlil, moliya, buxgalteriya hisobi, byudjetlashtirish, inson resurslari yoki marketing kabi maʼlum bir boʻlimning samarali faoliyati uchun mas’ul shaxslardir^[3].

Mahorat

Sogʻliqni saqlash boʻyicha AQSH yetakchilik milliy markaziga koʻra sogʻliqni saqalash sohasidagi har bir shifoxona maʼmuri ega boʻlishi kerak boʻlgan mahoratlar^[4]:

Mas’uliyat
Yutuqqa yoʻnalganlik
Rahbarlik stilini oʻzgartirish
Hamkorlik
Muloqot malakalari
Moliyaviy koʻnikmalar
Taʼsir va nufuz
Innovatsion fikrlash
Tashkiliy bilim
Kasbiy mahorat
Oʻziga ishonch
Strategik yoʻnalganlik
Isteʼdodlarni rivojlantirish
Jamoani boshqarish

Taʼlim va tashkilotlar

Sogʻliqni saqlash menejmentini^[5] oʻrganish odatda biznes maktablarida yoki ayrim taʼlim muassasalarining jamoat salomatligi fakultetlarining sogʻliqni saqlashni boshqarish dasturlari orqali amalga oshiriladi.

Tizimdagi jarayonlar

Sogʻliqni saqlash boshqaruvi sohasidagi faoliyat tibbiyot va sogʻliqni saqlash xizmatlarini tashkil etish, rivojlantirish va boshqarishdan iborat. Bu mas’uliyatlar shifoxonalar, klinikalar, tibbiy xizmat koʻrsatish kompaniyalari, jamoat sogʻliqni saqlash agentliklari va shunga oʻxshash muassasalarda amalga oshiriladi. Bu ish koʻp qogʻozbozlikni va oz miqdorda klinik faoliyatni oʻz ichiga oladi. Sogʻliqni saqlash tizimi boshqaruvchilari bemorlarni parvarish qilish sifatini, bemorlar mamnuniyatini, shifokorlar va bemorlar munosabatlarni yaxshilashga alohida eʼtibor qaratishadi. Bunga erishish uchun ular xodimlarning belgilangan tartib-qoidalarga amal qilishlariga va bemorlar bilan ijobiy munosabatda boʻlishlariga chorlaydi.

Shifoxonalarni moliyalashtirish

Sogʻliqni saqlash maʼmurlari shifoxonalarning moliyaviy masalalariga javobgar boʻlib, oʻz muassasalari va resurslarini takomillashtirish uchun turli xil strategiyalarni ilgari suradilar. Kasalxonalar marketing, xayriya tadbirlari, jihozlar, dori-darmonlar, ish haqi kabi aktivlarni moliyalashtiradi. Shu bilan birga, muassasa odamlarga hamma narsani taqdim etishi shart emas, chunki uning oʻz cheklovlari mavjud^[6]. Boshqaruv maʼmuriyati ushbu mablagʻlarni xarajat cheklovlari tufayli ehtiyotkorlik bilan tasarruf etadi. Sogʻliqni saqlash rahbarlari kasalxona foyda koʻrishi uchun xarajatlarni nazorat qiladi. Baʼzida shifoxonalar bemorlar uchun qila oladigan ishlari cheklangan boʻladi. Ushbu shifoxonalarni boshqaradigan rahbarlar oʻz moliyaviy imkoniyatlari doirasida maqsadlarga erishishga intiladi. Sogʻliqni saqlash xarajatlari qisqartirilganda, bandlik ham pasayishni boshlaydi. Shifoxonalardagi odamlar hayoti uchun sogʻliqni saqlash maʼmuriyati muhim ahamiyatga ega. Bu xarajatlarni kamaytirish amaliyotiga hissa qoʻshadi va zarur narsalar muassasaga yetkazilishini taʼminlaydi. Sogʻliqni saqlash boshqaruvi har bir boʻlim uchun protokollar va mablagʻlar toʻgʻri tashkil etilganini nazorat qiladi. Ular sogʻliqni saqlash sohasining barqaror faoliyat yuritishi uchun mas’uldirlar.

Umumiy maqsad

Shifoxona boshqaruvchisining asosiy maqsadi bemorlarni eng samarali va xarajatlar jihatidan tejamkor usulda davolash mumkin boʻlgan ijobiy ish muhitini yaratishdan iboratdir.

Yana qarang

Manbalar

↑ „World Health Organization - Management“. 2009-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
↑ „Bureau of Labor Statistics“. 2013-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
↑ „Health Care Administrator“. 2012-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-sentyabr.
↑ „Archived copy“. 2017-yil 18-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.
↑ „Bachelor of Arts in Business Administration Healthcare Management - Online Healthcare Management Degree“. Florida Tech Online. 2013-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan.
↑ GODIWALLA, YEZDI H.; GODIWALLA, SHIRLEY Y. (1991). "Strategic Management in Hospitals". Journal of Health and Human Resources Administration 13 (3): 336–351. ISSN 0160-4198. PMID 10109843. https://www.jstor.org/stable/25780452.

Adabiyotlar

Jill Barr & Lesley Dowding; Leadership in Health Care, 2012; Sage Publications Ltd; ISBN 1446207633.

Havolalar

[1] „World Health Organization - Management“. 2009-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan.

[2] „Bureau of Labor Statistics“. 2013-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan.

[3] „Health Care Administrator“. 2012-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-sentyabr.

[4] „Archived copy“. 2017-yil 18-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 22-oktyabr.

[5] „Bachelor of Arts in Business Administration Healthcare Management - Online Healthcare Management Degree“. Florida Tech Online. 2013-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan.

[GODIWALLA_1991_336–351-6] GODIWALLA, YEZDI H.; GODIWALLA, SHIRLEY Y. (1991). "Strategic Management in Hospitals". Journal of Health and Human Resources Administration 13 (3): 336–351. ISSN 0160-4198. PMID 10109843. https://www.jstor.org/stable/25780452.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]