Spiti otiHindiston shimolidagi Ximachalpradesh shtatidagi kichik togʻ oti yoki poni zotidir[1]. Bu zot oʻz nomini Spiti daryosidan olgan va asosan Kullu, Lahaul, Spiti va Kinnaur[2] hududlarida yashagan.

Spiti zotining populyatsiyasi 2004-yilda 4000[3] bosh sifatida qayd etilgan. Ushbu zot soni tez kamayib borayotgani va zudlik bilan tiklanishga muhtoj deb hisoblangan. 2007-yilda uning holati Oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi tashkiloti tomonidan xavf ostida sifatida qayd etilgan. Birlashgan Millatlar Tashkiloti (FAO)da esa „xavf ostida emas“[4].

Xususiyatlari tahrir

Ularning tanasi yetarlicha kuchli suyaklar bilan yaxshi rivojlangan. Yel sochlari uzun, sochlari 25 dan 40 sm gacha, tanasi mustahkam, ehtiyotkor munosabatda, tumshugʻi qavariq, quloqlari tekis, koʻzlari qora. Dumi oʻrtacha uzunlikda va tekis. Otlar temperamentda itoatkor. Eng keng tarqalgan ranglar - kulrang, dafna, qora va piebald. Otlarning oʻrtacha boʻyi 129 sm, tana uzunligi 100 sm, koʻkrak qafasi 148 sm, quloq uzunligi 15 sm, tumshugʻi uzunligi 50 sm[5].

Spiti otining moʻgʻul va tibet zotlari bilan oʻxshash tomonlari bor[6], genetik xilma-xillik tahlili shuni koʻrsatadiki, u Himoloy togʻlarida xuddi shunday diapazonni egallagan Zanskariga yaqin. Bu ikki zot oʻrtasidagi ba'zi almashinuv hujjatlashtirilgan[7]. Biroq, Spiti zoti juda baland togʻlarga kamroq moslashgan .

Bu Himoloy togʻlarining ogʻir sharoitlariga yaxshi moslashgan kichik, mustahkam togʻ oti. U togʻli yerlarda tez va barqaror, muzda xavfsiz harakatlanadi, sovuqqa va kasalliklarga yaxshi chidamlilik va qarshilikka ega[2].

Areal tahrir

Spiti otini koʻpaytirish maydonchalari Hindistonning Ximachalpradesh shtatidagi Lahul va Spiti tumanlarining Kaya boʻlinmasi va Kinnaur tumanining Yantang tumanida joylashgan. Bu hududdagi otlar boʻyi kichikroq boʻlib, ular spiti poni deb ataladi.

Manbalar tahrir

  1. About Indian Horses // Indigenous Horse Society of India. — Accessed June 2015.
  2. 2,0 2,1 R.K. Pundir. Characterisation of Spiti Horses of India. Animal Genetic Resources Information, 2004 — 75–82 bet. 
  3. Spiti Pony/India // Domestic Animal Diversity Information System of the Food and Agriculture Organization of the United Nations. — June 2015. Архивировано 31 dekabr 2019 года.
  4. Barbara Rischkowsky, D. Pilling (eds.). List of breeds documented in the Global Databank for Animal Genetic Resources.. The State of the World's Animal Genetic Resources for Food and Agriculture. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations, 2007. ISBN 9789251057629. 
  5. {{{заглавие}}}.
  6. Elwyn Hartley Edwards. The Encyclopedia of the Horse, 1994. ISBN 0751301159. 
  7. A.K. Gupta, Mamta Chauhan, Anuradha Bhardwaj, Neelam Gupta, S.C. Gupta, Yash Pal, S.N. Tandon, R.K. Vijh. Comparative genetic diversity analysis among six Indian breeds and English Thoroughbred horses, Livestock Science 163 (May 2014), 2014 — 1—11 bet.  (Wayback Machine saytida 2022-09-23 sanasida arxivlangan)