Steve MacLean (talaffuzi: Stiv Maklin 1954-yil 14-dekabrda tugʻilgan) — kanadalik astronavt. U 2008-yil 1-sentyabrdan 2013-yil 1-fevralgacha Kanada kosmik agentligi prezidenti boʻlgan[1][2].

Steve MacLean
Tavalludi 1954-yil 14-dekabr (67 yosh) Ottava, Ontario, Kanada
Fuqaroligi Kanada
Kasbi Fizik
Millati kanadalik
Kosmik karyera
Kosmosdagi vaqt
21 kun 16 soat 02 minut
Tanlash 1983-yil NRC guruhi
Missiyalar STS-52, STS-115
Missiya belgisi

U Ontario shtatining Ottava shahrida tugʻilgan va Quebecning Hull shahridan Nadin Wielgopolski bilan turmush qurgan. Ularning uchta farzandi bor. MacLean yurish, kanoeda eshkak eshish, uchish, parashyutda sakrash va gimnastikani yaxshi koʻradi. 2013-yilda u Vaterlou universiteti qoshidagi Kvant hisoblash instituti (IQC) aʼzosi sifatida faoliyat olib bordi[3].

Shaxsiy tahrir

MacLean Ontario shtatining Nepean shahridagi Merivale oʻrta maktabida oʻqidi. U 1977-yilda fizika boʻyicha bakalavr darajasini va 1983-yilda Torontodagi York universitetida fizika fanlari doktori darajasini oldi. 1977-yilda York universitetida Prezident mukofotini oldi (Murrey G. Ross mukofoti). U 1980-yilda Tabiiy fanlar va muhandislik tadqiqotlari kengashining aspirantura stipendiyasi, ikkita Ontario magistratura stipendiyasini qoʻlga kiritgan.

U York universitetidagi Norman Bethune kollejining faxriy aʼzosi va Mont Megantic Observatory loyihasi direktorlar kengashi prezidenti.

1974-yildan 1976-yilgacha MacLean York universitetida sport boshqaruvi va jamoatchilik bilan aloqalar sohasida ishlagan. 1976-yildan 1977-yilgacha gimnastika boʻyicha Kanada milliy terma jamoasi aʼzosi boʻlgan. 1980-yildan 1983-yilgacha York universitetida sirtqi boʻlimda dars bergan. 1983-yilda u Stenford universitetiga Nobel mukofoti sovrindori Artur Leonard Schawlow boshchiligida tashrif buyurgan olimlardan biri edi. MacLeanning tadqiqotlari elektro-optika, zarralar va kristallarning lazer bilan induktsiyalangan floresansi va koʻp fotonli lazer spektroskopiyasi boʻyicha ishlarni oʻz ichiga oladi.

 
MacLean(chapda) NASA ma'muri Charles Bolden bilan.

1992-yil 22-oktyabrdan 1-noyabrgacha doktor MacLean Kolumbiya kosmik kemasida STS-52 missiyasi uchun foydali yuk boʻyicha mutaxassis sifatida parvoz qildi. Ushbu missiya davomida u CANEX-2 deb nomlanuvchi yettita tajribalar toʻplamini oʻtkazdi, ular kosmik koʻrish tizimini baholashni oʻz ichiga oladi.

Faxrlar tahrir

1994-yilda u Quebecdagi qirollik de Sent-Jan kollejining faxriy doktori unvoniga sazovor boʻldi. 2006-yil sentyabr oyida Ottavada Steve MacLean nomidagi davlat maktabi ochildi. MacLean 1983-yil dekabr oyida birinchi oltita astronavtdan biri sifatida tanlangan. U 1984-yil fevral oyida mashgʻulotlarni boshladi. 1987-yildan 1993-yilgacha MacLean CSVS uchun dastur menejeri boʻlib ishlagan. MacLean 1993-yildan 1994-yilgacha Xalqaro kosmik stansiyaning bosh ilmiy maslahatchisi boʻlgan. U 1987—1993-yillarda Advanced Space Vision System dasturi menejeri boʻlgan. MacLean Kanada Qirollik Geografiya Jamiyatining faxriy aʼzosi hisoblanadi[4].

Manbalar tahrir

  1. „Organization Profile – Canadian Space Agency“. Canadian Space Agency. Qaraldi: 21-aprel 2012-yil.
  2. „Steve MacLean Announces Plans to Leave the Canadian Space Agency“. Canadian Space Agency (16-yanvar 2013-yil). 4-fevral 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-yanvar 2013-yil.
  3. York Univ. alumni, Faculty of Science, Steven MacLean,. Retrieved Aug. 25, 2021
  4. „Listing of Fellows“. Royal Canadian Geographical Society. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-oktabr 2014-yil.