Tatyana Dmitrievna Kuznetsova (ruscha: Татьяна Дмитриевна Кузнецова; 1941-yil 14-iyul - 2018-yil 28-avgust) sovet kosmonavti edi.[1][2] U hukumat tomonidan insoniy kosmik parvozlar dasturi tomonidan tanlangan eng yosh odam edi.[3]

Hayot tahrir

Kuznetsova 1941-yilda Moskvada tugʻilgan[4] 1958-yilda u o'rta maktabni tugatdi va keyingi yili matn terish va stenogramma bo'yicha o'qishga kirdi. Uning birinchi ishi 1959-yilda Moskvadagi Radioelektron sanoat vazirligida stenograf, so'ngra boshqa davlat ilmiy-tadqiqot institutlarida kotiblik lavozimlarida ishlagan.[5]

1958-yilda o'smirlik chog'ida u sevimli mashg'ulot sifatida parashyut bilan shug'ullangan va 1961-yilga kelib viloyat va mamlakat chempioni bo'lgan.[6] 1964-yilda u parashyut bo'yicha instruktor bo'ldi.[5]

1961-yil dekabr oyida kosmonavt kursantlarini tanlashga Sovet hukumati ruxsat berdi, koinotdagi birinchi ayol Sovet fuqarosi bo'lishini ta'minlash niyatida. 1962-yil fevral oyida Kuznetsova 400 dan ortiq da'vogarlar orasidan " Vostok " kosmik kemasida yolg'iz kosmosga parvoz qilish uchun o'qitiladigan besh ayol kosmonavtlar guruhiga qo'shildi.[4][7] U endigina 20 yoshda bo'lsa ham, uning parashyutdagi mahorati va jasorati kosmonavtlarni o'z dasturiga tanlashga majbur qildi. Mashg'ulotning dastlabki kunlarida Kuznetsova koinotdagi birinchi ayol bo'lishni afzal ko'rgan edi, ammo 1962-yil yozining oxiriga kelib, jismoniy va hissiy jihatdan qiyin tayyorgarlik rejimidagi ba'zi muvaffaqiyatsizliklar uni mashg'ulotlardan chetlashtirishga olib keldi.[6]

Oldingi qiyinchiliklarga qaramay, Kuznetsova 1965-yil yanvar oyida ikki ayoldan iborat " Vosxod 5 " missiyasida kosmik parvozga tayyorgarlik ko'rish uchun kosmonavtlarni tayyorlashga chaqirildi, ammo u uchish imkoniyatiga ega bo'lmay turib, loyiha bekor qilindi.[4]

Kuznetsova nihoyat 1969-yilda kosmonavtlar dasturidan nafaqaga chiqdi, shundan so'ng kelajakdagi Sovet parvozlarida ayollar bo'lmasligi aniq bo'ldi. Biroq, u o'quv markazida qoldi va geofizik tajribalar va tadqiqotlarda yordam berdi.[2] 1979-yildan u Harbiy havo kuchlari zaxirasida xizmat qilgan va 1991-yilda podpolkovnik darajasiga ko'tarilgan[2][4]

Kuznetsova 2018-yil 28-avgustda vafot etdi[4]

Manbalar tahrir

  1. „Умерла космонавт-испытатель Татьяна Кузнецова“ (ru). RIA Novosti (2018-yil 29-avgust). Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  2. 2,0 2,1 2,2 Women in Space - Following Valentina. Springer Science & Business Media, 2006 — 47 bet. 
  3. Cuzub. „The First Cosmonaut Woman's Journey: When it entered history“ (2018-yil 6-mart). Qaraldi: 2022-yil 30-sentyabr.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 „Kosmonaut Tatyana Kuznetsova, Trained with Tereshkova, died :: Society :: RBC“ (en-US). vaaju.com. Qaraldi: 2018-yil 31-avgust.
  5. 5,0 5,1 „Кузнецова Татьяна Дмитриевна“. www.astronaut.ru. Qaraldi: 2018-yil 31-avgust.
  6. 6,0 6,1 Gibson, Karen. Women in Space: 23 Stories of First Flights, Scientific Missions, and Gravity-Breaking Adventures. Chicago Review Press, 2014 — 50 bet. 
  7. esa. „First woman in space: Valentina“ (en-GB). European Space Agency. Qaraldi: 2018-yil 31-avgust.

Havolalar tahrir