Temur tasmaqanoti[1] (lat. Catocala timur) — Erebidae oilasiga mansub tungi kapalak. Qanot kengligi taxminan 40 mm.

Temur tasmaqanoti
Ilmiy tasniflashUshbu tasnifni tahrirlash
Olam: Hayvonlar
Tip: Boʻgʻimoyoqlilar
Sinf: Hasharotlar
Oila: Erebidae
Urugʻ: Catocala
Turlari: Temur tasmaqanoti
Xalqaro ilmiy nomi
Catocala timur A. Bang-Haas 1907

Tarqalishi

tahrir

Tur quyidagi mamlakatlarda yashaydi: Oʻzbekiston (Zarafshon daryosining quyi oqimi), Tojikiston, Turkmaniston, Xitoy (Sinszyan). Temur tasmaqanoti (Catocala timur richteri) kichik turi Eronda yashaydi.

Yashash joyi

tahrir

Toʻrangʻi toʻqay oʻrmonlarida, pasttekislik daryolari boʻyidagi toʻqaylarda yashaydi[1].

Hayot tarzi

tahrir

Yilda 1 marta nasl beradi. Ilk uchishi va tuxum qoʻyishi– iyun-iyulda, kechasi va tunlari faol. Kapalakda juftlashish sodir boʻlgach,urgʻochisi tunda tuxum qoʻyadi. Qurtlari aprelda toʻrangʻida (Populus pruinosa) rivojlanadi, katta yoshdagilari qishlaydi va kelgusi yilning aprelida qoʻshimcha oziqlanadi. Toʻrangʻining koʻchgan poʻstlogʻi ostida yumshoq pilla ichida gʻumbakka aylanadi[1].

Kichik turlari

tahrir
  • Katokala timur timur (Kaspiy orti hududi)
  • Catocala timur richteri (Janubiy Eron)

Hamma joyda kam va muntazam ravishda kamayib bormoqda. Oʻzbekistonda kam topilmalar orqali ma’lum.

Muhofaza etish

tahrir

Tur Oʻzbekiston Qizil kitobiga zaif, kamayib borayotgan, mahalliy sharoitda tarqalgan tur sifatida kiritilgan.

Cheklovchi omillar

tahrir

Xoʻjalik faoliyati oqibatida toʻqaylarning kesib tashlanishi.

Muhofaza choralari

tahrir

Yashash joylari va sonini mukammal oʻrganish, yashash joylarida muhofazasini tashkil qilish lozim.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 Никитский Н. Б., Свиридов А. В.. Насекомые Красной книги СССР, Береги природу. Москва: Педагогика, 1987 — 9-bet.