The Battle of Stalingrad (film)

The Battle of Stalingrad ( ruscha: Starlingradskaya Bitva ) 1949-yilda Nikolai Virta ssenariysi asosida Vladimir Petrov tomonidan su'ratga olingan Battle of Stalingrad haqida ikki qismli sovet filmi.

Qisqacha mazmuni

tahrir

Film I

tahrir

Kremlinda Stalin Wehrmacht'ning harakatlarini tahlil qilib, nemislar Stalingradni egallashni maqsad qilgan degan xulosaga keladi. Bu shaharni egallash gʻalabaga olib kelishini bilgan Hitler har qanday holatda ham bu shaharni egallash kerakliligini buyuradi.

Dushman qoʻshini Stalingradga yaqinlashganda, Qizil armiya va mahalliy aholi ushbu jang uchun uyma-uy bir joyga toʻplanadilar va nemislarni shahar ichiga kirishiga qarshilik qiladilar va bu vaqtda Stalin qarshi hujum qilishni rejalashtirayotgandi.

Film II

tahrir

Wehrmacht hujumchilari Stalingrad himoyachilariga qarshi hujum qila boshlatdi va Qizil armiya Volga boʻyiga chekina boshlaydi . Bu vaqtda Stalin Uranus Operatsiyasini boshlashni buyuradi. Germaniyaning 6-armiyasi ham muvoffaqiyatsizlikka uchraydi va Stalingrad ozodligicha Rossiya qoʻlida qoladi. Hitlerning buyrugʻi orqali Stalingradni qoʻlga olishi kerak boʻlgan Friedrich Paulus askarlari och boʻlsa ham taslim boʻlishni rad etadi. Ammo Sovet askarlari Germaniya qoʻshinini asir olishadi va asir tushgan general Paulus qolgan askarlarga ham taslim boʻlishini buyuradi. Sovetlar ozod qolgan Stalingradda gʻalaba yigʻini oʻtkaziladi . Stalin bu vaqtda Berlinni egallash uchun reja tuzayotgandi.

Ishlab chiqarish

tahrir

Film Artistic Documentariesning oxirgi qismi boʻlib [1], Ikkinchi jahon urushi vaqtida Stalinistlarning qayta yaratgan targʻibot uyushtirgan qismi hisoblanadi[2]. Janrning boshqa filmlari singari The Battle of Stalingrad filmida ham jang sahnalari va xodimlar bilan uchrashuvlar mavjub, siyosiy harakatlarni qayta yoʻlga qoʻyish boʻyicha bahs -munozalar olib boriladi va davlat qahramoni eng toʻgʻri yoʻlni tutadi [3].

Mukofotlar

tahrir

Ushbu film 1949-yilda Karlovy Vary Film festivalida Crystal Globe mukofotining goʻlibi boʻlgan [4]. Stalin rolida oʻynagan Aleksei Dikiy 1949-yilda Gottwaldov kinofestivali mukofotiga sazovor boʻlgan va shu yilda rejissyor Vladimir Petrov Chexoslovakiya Ishchisi kinofestivali gʻolibiga aylandi va eng yaxshi rejissyor mukofotini qoʻlga kiritadi inofestivali eng yaxshi rejissyor mukofotiga erishdi. 1950-yilda Petrov, kinomatograf Yuri Yekelchik va yana toʻrtta aktyor- Aleksei Dikiy, Nikolay Simonov, Yuri Shumsky va Vladimir Gaidarov oʻz ijro ethan rollari uchun Stalin Prize mukofotiga sazovor boʻladilar[5].

Fransiyalik tanqidchi Andre Bazin filmda Stalin insondan ortiq darajadagi yetakchi sifatida tasvirlaganini yozadi va uni Sovet urushini deyarli oʻzi rejalashtirganini koʻrsatib beradi “Agar biz Stalinga Napoleondek harbiy ishtiyoqni bergan bo‘lsak ham, Kremldagi voqealarni ko‘rib turib jim turishi noaniqlik bo‘ladi” [6] . Richard Taylor The Battle of Stalingrad filmini shaxsiy e'tiqod deb atagan [7].

Aktyorlar

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. An essay by Michal Barrett.
  2. Mira and Antonin Liehm, The Most Important Art, ISBN 0-520-03157-1. 58-61 betlar.
  3. An essay by James von Geldryn. (Wayback Machine saytida 2008-yil 22-dekabr. sanasida arxivlangan)
  4. „The 4th Karlovy Vary Film Festival – 1949.“. 2014-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 10-iyun.
  5. The Battle of Stalingrad in the Soviet Encyclopedia of Cinema. (Wayback Machine saytida 2011-12-01 sanasida arxivlangan) (rus)
  6. Bazin at Work, ISBN 0415900174. 28-bet.
  7. Film Propaganda, ISBN 1860641679, 48-bet.

Andoza:Aram Khachaturian