Tizimli qizil yugurik

Tizimli qizil yugurik TQYU – etiologiyasi noaniq surunkali autoimmun kasallik boʻlib, aʼzolar va toʻqimalarning immun yalligʻlanishi va aʼzolar yetishmovchiligi bilan namoyon boʻluvchi kasallik.

Tizimli qizil yugurik

Kasallik statistikasi

Bu kasallik erkaklarga nisbatan oʻsmir qizlar va yosh ayollarda yaʼni reproduktiv yoshda 11-30 yoshgacha ayol va qizlarda koʻproq uchraydi. Kasallik ayollarda erkaklarga nisbatan 1:10 nisbatda kuzatiladi. Kasallanish har 100000 aholidan 5 tasida kuzatiladi. Yevropa va Shimoliy Amerikada har 100000 aholining 40 tasi shu kasallikga chalinadi.

Kasallik etiologiyasi

Noaniq holda. Tarixiy kuzatuvlar asosida kasallik bakteriyalardan: streptokokk, sil tayoqchasi, stafilokokk kabi bakterial faktorlar; surunkali virusli infeksiyalar: RNK saqlovchi va retroviruslarda; genetik faktorlar: HLAA1, B8, DR2, DR3 genotipga ega odamlarda kuzatiladi.

Kasallikni qoʻzgʻatuvchi omillar

1. Antibakterial ingolatsiya
2. Vaksinatsiya
3. Sovuqqotish
4. Turli infeksiyalar
5. Oʻsma kasalliklari

Bu kasallik „tizimli kasallik“ boʻlgani uchun ham barcha sistemaga taʼsir oʻtkazmay qolmaydi.

Kasallikni tasdiqlovchi belgilar

Qizil yugurukning klinik belgisi

• „Kapalak“ simptomi.

Bu belgi tananing yuz sohasida, peshonada, burun, yanoqlar va iyakda qizil toshmalar koʻrinishida „kapalak“ shaklini hosil qiladi.

• LE hujayrasi yoki ANF titrining yuqoriligi

Biriktiruvchi toʻqima shikastlanganda zararlangan oʻchoqda amorf massali yadroning Kumbas reaksiyasida musbat qiymatga ega boʻlishi.

• Tana haroratining 37,5 dan yuqori ekanligi doimiy va bir vaqtda sodir boʻlishi, bosh, quloq, chanoq sohasida ogʻriq .

• Tanada alergik belgilar qizil toshmalar yoki tangacha dogʻlar paydo boʻlishi.

Kasallik darajalari

1. Oʻtkir
2. Oʻtkir osti
3. Surunkali

Surunkali shaklining oʻzi ham notartib fazalarga boʻlinadi:

A)Qaytalanuvchi poliartit yoki Serozit;

B)Diskoid valchonka sindromi;

D)Reyno sindromi;

G)Verlgof sindromi;

V)Epileptiform sindromi

Faollik darajasi: yuqori(3), oʻrtacha(2), minimal(1)

Nofaol darajasi: remmesiya.