Tres

Tres (ispancha: tres, uch) — Kuba va Puerto-Rikoda keng tarqalgan gitara turidir. Umumiy kelib chiqishi va bir xil nomiga qaramay, tresning Kuba va Puerto-Riko turlaridan sezilarli farqga ega. Dastlabki turida tres uchta torga ega boʻlgan; asbobning zamonaviy kuba turida juft guruhlangan oltita torlari mavjud boʻlgan, Puerto-Riko turida esa toʻqqizta uchlik boʻyicha guruhlangan. Tres oʻziga xos xususiyatga, biroz metall tovushga ega. Ular uni plektra yordamida oʻynashadi, tresda ijro etuvchi kubaliklarni „tresero“ (tresero), Puerto-Rikaliklarni esa „tresista“ (tresista) deb atashgan.

Kelib chiqishi

Ispanlar Karib dengizini mustamlaka qilganligi sababli , ular bilan birga koʻplab ispan musiqa asboblari ham Karib dengiziga kirganligi ajablanarli emas. Ulardan biri orollarda juda mashhur boʻlgan va koʻplab navlarning paydo boʻlishiga olib kelgan gitara edi. Konservativ hisob-kitoblarga koʻra, toʻrtta Karib dengizi asboblari ispan olti torli gitarasidan kelib chiqqan: requinto, bordonua, kuatro va tres, ularning har biri oʻziga xos ovozga ega — Ispaniyada gitara ishlab chiqarishda ishlatiladigan materiallardan farqli boʻlgani uchun. shuningdek, Lotin Amerikasi gitaralarining klassik gitaralarga nisbatan boshqacha sozlashi bilan bogʻliq.

Kubalik tres

Kubaning milliy musiqiy asbobi hisoblangan tres shu kungacha oʻz mashhurligini saqlab kelmoqda. Uning biroz kichik oʻlcham va baland ovozga egaligi, shuningdek, biroz metall tovushiga egaligi tufayli klassik gitaradan osongina ajralib turadi. Dastlabki turlarda tresda re minorda sozlangan uchta bittalik tor mavjud boʻlgan: „D“ („re“), „F“ („fa“) va „A“ („lya“). Zamonaviy tresda do majorda juft sozlangan olti torlari mavjud: „G“ („sol“) oktavaga, „C“ („do“), „E“ („mi“) oktavada uygʻunlashgan. Tres kubalik sonning asosiy asboblaridan biri hisoblanadi.

Lotin Amerikasi gitaralarining boshqa turlaridan farqli oʻlaroq, bizning davrimizga kelib, anaxronist boʻlib qolgan va faqatgina folklor ansambllari tomonidan qoʻllanila boshlangan, tres hozirgi kungacha Lotin Amerikasi zamonaviy musiqasida oʻz oʻrniga ega. Bunda asosiy xizmat afsonaviy kubalik musiqachi — Arsenio Rodrigesga tegishli boʻlib, u boshqa narsalar qatori tresning zamonaviy musiqiy tuzilmasini yaratganligi bilan ham tanilgan. Aynan u tufayli tres bugungi kunda Lotin Amerikasi zamonaviy musiqasini, xususan, salsani ijro etuvchi koʻplab ansambllarning bir qismi hisoblanadi.

Puerto-Riko

Kubadan tashqari, tres Puerto-Rikoda ham keng tarqalgan, ammo u biroz boshqacha tana shakli va torlarga ega. Biroq, ushbu mamlakatdagi treslar Kubadagi kabi mashhur emas — Puerto-Rikoda kuatro deb ataluvchi oʻziga xos gitara turi mavjud.

Adabiyotlar

• Gonzalez N., Casanella L. „Tres“,. Encyclopedia of Latin American Popular Music. ABC-CLIO, 2013 — 410—412 bet. 
• Coopat C.M. „Tres“,. Instrumentos de la música folclórico-popular de Cuba. Vol. 2. Habana: Editorial de Ciencias Sociales, 1997 — 467—477 bet. 
• Sublette N. „Tres and Bongo“,. Cuba and its Music. From the First Drums to the Mambo. Chicago Review Press, 2004 — 333—338 bet. 

Havolalar

• * Трес Кубы и Пуэрто-Рико: сайт «Проект „Куатро“»(Inglizcha) )