Tugunbuloq – hozirgi Oʻzbekiston hududida joylashgan qadimgi shahar[1][2]. Buyuk ipak yoʻli natijasida asos solingan. Shaharda V asrdan XI asrgacha aholi istiqomat qilgan. Toshbuloq qadimiy shahridan 3 km uzoqlikda joylashgan[3]. Bu yerdan murakkab dizayndagi turar-joylar topilgan. Maydoni 120 gektarni tashkil etgan.

Tugunbuloq
Location within Uzbekistan
Location within Uzbekistan
Oʻzbekiston xaritasida joylashuvi
Manzilgoh Zomin togʻ-oʻrmon davlat qoʻriqxonasi, Oʻzbekiston
Mintaqa Turkiston tizmasi
Koordinatalar 39°42′11.67″N 68°15′56.62″E / 39.7032417°N 68.2657278°E / 39.7032417; 68.2657278
Balandlik 2,000–2,200 m (6,562–7,218 ft)
Turi shahar
Hudud 120 gektar (300 akr)
Tarix
Tashkil etilgan VI asr
Tashlab ketilgan X asr
Makon qaydlari
Kashf qilingan 2015
Qazish sanalari 2022
Arxeologlar
  • Michael Frachetti
  • Farhod Maqsudov

Aholisi

tahrir

Shahar qish va bahor fasllari mobaynida qor bilan qoplangani bois, aholisi asosan temirchilik faoliyati bilan shugʻullangan. Shu bilan birgalikda, yoz oylarida shahar aholisi chorvachilik bilan ham shugʻullangan.

Kashf etilishi

tahrir

Tadqiqotchilar 2011-yilda Oʻzbekistonning janubi-sharqidagi togʻlarda izlanishlar olib borayotgan vaqtda qabristonni koʻrib qolishgan va bu yerda oʻrganishlar olib borgan[4]. Shahardan qal’alarning qoldiqlari, binolar, hovlilar hamda mustahkam devorlarning ham qoldiqlari topilgan. 2022-yilda tadqiqotchilar „LiDAR“ nomli dron yordamida shaharni xaritalashtirishgan. Hududning yuqorida joylashganiga sabab qilib, aholisiga temirni eritishda kerak boʻladigan olovlarni hosil qilishda yuqorida esadigan shamolning roli kattaligi koʻrsatiladi. Ikkinchi sabab sifatida esa togʻda oʻrmonlarning koʻpligi va temirni eritishda oʻtin kerakligi koʻrsatilgan. Shahardan tangalar topilishi esa Buyuk ipak yoʻlida muhim rol oʻynaganidan dalolat beradi.

Manbalar

tahrir