Tuman

Tuman (ruscha: район) mahalliy birlikdir.

Qozogʻiston tumanlari

Qozogʻistonda 160 ta tuman mavjud.

Tumanlar 1923-1929-yillar Rossiya imperiyasida oyaz va boʻlis oʻrniga qurilgan.

Tuman Ozarbayjon, Belarus, Gruziya, Latviya, Litva, Moldova va Ukrainada ham mahalliy birlik sifatida tan olinadi.

Tumanning chet eldagi analogi AQShda tuman okrug, Polshadagi poviat, Ispaniyada provinsiya va Gretsiyadagi nomlar . Rossiya imperiyasida va Sovet hukumatining dastlabki yillarida (1927-yilgacha) okruglar oʻrniga oyazlar boʻlgan.

Qoʻshimcha

Tuman — 1) oʻzaro bogʻlangan ayrim belgilar yoki hodisalar majmui bilan ajralib turadigan hudud; 2) odatda geografik qobiqning genezisi va tarkibiy qismlarining umumiyligi, shuningdek, landshaft yoki ijtimoiy ishlab chiqarish elementlarining oʻzaro bogʻliqligi bilan tavsiflangan butun hudud. Bu xususiyatlar uni qoʻshni hududdan ajratib turadi. „Tuman“ tushunchasi geografiyadagi eng asosiy tushuncha boʻlib, u baʼzi metodologik va uslubiy usullarning (tumanlashtirish), ilmiy yoʻnalishlarning (tumanshunoslik) kelib chiqishi boʻlib, barcha geografik fanlarda, shuningdek tuman tushunchasi qoʻshimcha xususiyatga ega boshqa ilimlarda ham foydalaniladi. Iqtisodiy tuman.

TUMANLAR MASSHTABI

xaritadagi cheksiz kichik figura maydonining ellipsoiddagi (shardagi) mos keladigan figura maydoniga nisbati.

TUMANLASHTIRISH

oʻrganilayotgan tumanni kamida ikkita mezonga - ajratilgan hududiy boʻlimning oʻziga xosligi hajmi va ularni qoniqtiradigan oʻz aro munosabatlarning hajmiga mos kelatigan taksonlarga ajratadigan usul. Tuman xususiy va umumiy boʻlib boʻlinadi. Alohida tumanda faqat tumanning alohida elementlari hisobga olinadi, umumiy tumanda esa integral elementlar hisobga olinadi.

TUMANLASHTIRISH XARITALARI

rayonlashtirishning maqsadli yoʻnalishi boʻyicha hududning boʻlinishini bir yoki bir nechta belgilarining (tabiiy yoki ijtimoiy-iqtisodiy) jamlanmasi boʻyicha tasvirlaydigan xaritalar obektlar va hodisalarning joylashishini koʻrsatuvchi xaritalarga nisbatan yigʻma xaritalar hisoblanadi.

==TUMANNING SHAMOL REJIMI — har bir tumandagi relefning taʼsiridaN shamol yoʻnalishi bilan tezligi va ularning balandlik boʻyicha oʻzgarishining sifati.

TUMANSHUNOSLIK

biror bir mamlakat mintaqalarini geografik oʻrganish va tavsiflash bilan shugʻullanuvchi etnologiya ilimining bir qismi.

TUMANLASHTIRISH

yuqori intensivlikdagi ichki oʻzaro bogʻliqliklari va oʻzaro taʼsirlari bor landshaft elementlarining (tabiiy tumanlashtirish) yoki ijtimoiy takror ishlab chiqarish elementlarining (iqtisodiy tumanlashtirish) barqaror fazoviy birikmalarining shakllanish jarayoni.