Vikipediya

Vasilis Xatzipanagis

Vasilis Hatzipanagis (Greek: Βασίλης Χατζηπαναγής, ,1954-yil 26-oktabrda Toshkentda tugʻilgan) nafaqadagi oʻzbek-yunon professional futbolchisi. Gretsiyaning „Alpha Ethniki“ jamoasi „Iraklis“ va Sovet Oliy ligasida „Paxtakor“ da oʻynagan. U Gretsiya va Sovet Ittifoqi terma jamoalarida ham oʻynagan. Xatzipanagis „yunon Maradonasi“ deb taʼriflangan[1].

Vasilis Xatzipanagis
Shaxsiy maʼlumot
Tavallud sanasi 26-oktyabr 1954-yil
Tavallud joyi Toshkent,
Oʻz SSR, USSR
Boʻyi 173 m (567 ft 7 in)
Ampluasi Yarim himoyachi
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1972-1975 Paxtakor 96 (22)
1975-1990 Iraklis 281 (62)
1980 Toronto 47 (2)
Milliy terma jamoa
1974-1975 Sovet Ittifoqi U19 3 (0)
1975 Sovet Ittifoqi Olimpiya oʻyinlari 4 (1)
1976 Gretsiya U21 4
1976 Gretsiya 2
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Futbolchilik faoliyati

tahrir

Paxtakor

tahrir

Siyosiy muhojirlar oilasida tugʻilgan, kiprlik va 1949-yilda Salonikidan Toshkentga koʻchib kelgan yunon ayolni farzandi edi[2][3][4]. Xatzipanagis 1954-yilda Toshkentda (Oʻzbekiston SSR poytaxti) grek siyosiy qochoqlari oilasida tugʻilgan. Uni „Paxtakor“ kuzatdi. Ular bu yosh, ammo nafis oʻyinchiga sarmoya kiritishni xohlashdi, lekin qonun qatʼiy edi: u Sovet Ittifoqining oliy ligasida qatnashish uchun Sovet fuqaroligini olish uchun ariza topshirishi kerak edi. Xatzipanagis 17 yoshida professional debyutini oʻtkazdi. U yerdagi faoliyati davomida u toʻqson oltita oʻyin oʻtkazdi va yigirma ikkita gol urdi va 1972-yilda Sovet Birinchi Ligasidan Sovet Oliy Ligasiga koʻtarildi. „Paxtakor“dagi debyutidan koʻp oʻtmay SSSR yoshlar terma jamoasiga taklif qilindi.

Iraklis

tahrir

1975-yilning 22-noyabrida u Salonikiga yetib kelgan va u yerda Iraklis jamoasida oʻynay boshlagan. Polkovniklar hukmronligi davrida,[5] Xatzipanagis Salonikining „Iraklis“ klubi bilan shartnoma imzolagan. Vasilisning shu qadar obroʻsi yuqori ediki, u 1975-yil dekabr oyida oʻzining birinchi oʻyinida stadionni toʻldirdi. Bu ajoyib isteʼdod hech qachon Yevropaning boshqa jamoalari tarkibiga qoʻshilmagan. „Latsio“, „Arsenal“, „Portu“ va „Shtutgart“ jamoalaridan qiziqish borligiga qaramay, klub rahbariyati muhlislarning sevimli futbolchisinisotish oqibatlaridan qoʻrqgan va Xatzipanagis 1990-yilgacha Iraklis jamoasida qolgan. Uning klub bilan xayrlashuv uchrashuvi 19-sentyabr kuni UEFA kubogining birinchi bosqichida „Valensiya“ jamoasiga qarshi oʻyinda boʻlgan[6]. 3-oktabr kuni boʻlib oʻtgan javob oʻyinida jamoa „Mestaliya“ stadionida 2:0 hisobida magʻlub boʻldi, Xatzipanagis esa zaxirada qoldirilgan[7]. 1980-yilning yozida u Toronto Panhellenic bilan Milliy futbol ligasida oʻynagan[8]. Rasmiy oʻyinlarda burchak toʻpidan oltita gol urdi[3].

Xalqaro faoliyati

tahrir

Sovet Ittifoqi

tahrir

U Sovet Ittifoqining 19 yoshgacha boʻlgan terma jamoasiga chaqirilgan. Vasilis 1976-yilgi saralash turnirida Sovet Ittifoqi Olimpiya terma jamoasi tarkibida oʻyagan[9]. Vasilis debyut oʻyinida Sovet Ittifoqi olimpiya terma jamoasi oʻz uyida Yugoslaviyaga qarshi 3:0 hisobida gʻalaba qozongan. Vasilis hattoki debyuti oʻyinida jamoasining soʻnggi golini urishga muvaffaq boʻlgan[9]. Xatzipanagis yana uchta oʻyinda ishtirok etgan (Islandiyaga qarshi ikkita oʻyin va Norvegiyaga qarshi bitta oʻyin).[9] Vasilis Sovet terma jamoasiga chaqirilgan, ammo uning tarkibida birorta ham oʻyin oʻtkazmagan. 1975-yilda u Olimpiya terma jamoasi tarkibida 1976-yilgi Olimpiya oʻyinlariga saralash turnirida 4 ta oʻyin oʻtkazdi va bitta gol urdi[10]. Biroq, milliy terma jamoa murabbiyi Konstantin Beskov uning qobiliyati „ancha yuqori“ ekan deb aytganiga qaramay, Vasilis Sovet ligasidan yuz oʻgirdi va ota-bobolari yurtiga koʻchib oʻtgan. U SSSR terma jamoasi tarkibida chap qanot hujumchisi sifatida u buyuk Oleg Bloxindan keyin ikkinchi oʻrinda edi.

Gretsiya

tahrir

Xatzipanagis uchun yana bir eʼtiborga molik narsa bu uning Gretsiya terma jamoasi safida 1976-yil may oyida „Apostolos Nikolaidis“ stadionida Polshaga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida birinchi marta maydonga tushishi boʻlgan. Afinalik olomonni uzun sochli yigit toʻp bilan sehrlab qoʻygan. Shundan soʻng, Xatzipanagis SSSR terma jamoasi safida oʻynagani uchun xalqaro miqyosda qatnashish huquqiga ega emasligi haqida maʼlum qilingan. Uning milliy terma jamoadagi ikkinchi oʻyini faoliyatini tugatganidan koʻp yillar oʻtib sodir boʻldi: 1999-yil 14-dekabrda 45 yoshli Xatzipanagis Ganaga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida 20 daqiqa oʻynagan. Oʻyindan soʻng futbolga qoʻshgan umumiy hissasi uchun Gretsiya futbol federatsiyasi tomonidan taqdirlangan[3].

Eʼtirof

tahrir

2003-yil noyabr oyida UEFAning 50 yilligini nishonlash uchun Gretsiya futbol federatsiyasi tomonidan Gretsiyaning soʻnggi 50 yildagi oltin oʻyinchisi sifatida tanlandi.[11] Hozir 50 yoshda boʻlgan (2003-yilda) Xatzipanagis shunday dedi:

“Sizni unutib qoʻymaganliklari, koʻp yillar oʻtib ham qoʻshgan hissangiz qadrlanishini koʻrish juda taʼsirli”.

U qo'shimcha qildi: "Gretsiya milliy futbolkasini bir necha marta kiyib yura olmaganimdan afsusdaman. Chet elda faoliayat olib borishga erishmaganimdan afsusdaman. Men yaxshiroq ligada o'ynashni, shu darajada futboldan zavqlanishni istardim. Agar Men soatni orqaga qaytarishim mumkin edi, ba'zi narsalarni boshqacha qilgan bo'lardim".

Faoliyati

tahrir
Yillar Klub Oʻyin Gol
?—1972   Dinamo Toshkent
1972—75   Paxtakor Toshkent 96 22
1975—76   Iraklis 21 6
1976—77   Iraklis 31 2
1977—78   Iraklis 8 0
1978—79   Iraklis 23 6
1979—80   Iraklis 25 4
1980—81   Iraklis
1981—82   Iraklis 28 4
1982—83   Iraklis 30 5
1983—84   Iraklis 30 12
1984—85   Iraklis 29 10
1985—86   Iraklis 22 1
1986—87   Iraklis 14 1
1987—88   Iraklis 24 3
1988—89   Iraklis 13 6
1989—90   Iraklis 0 0
1990—91   Iraklis 0 0
Yil Terma jamoa Oʻyin Gol
1975   SSSR Olimpiya terma jamoasi 4 1
1976   Gretsiya U21 4 0
1976   Gretsiya 1 0

Yutuqlar

tahrir

Club

tahrir

Paxtakor

  • Sovet Birinchi Ligasi
    • Gʻolib (1): 1972

Iraklis

  • Gretsiya kubogi
    • Gʻolib (1): 1975-76
    • Ikkinchi oʻrin (2): 1979-80 , 1986-87
  • Bolqon kubogi
    • Gʻolib (1): 1985

Toronto Panhellenic

  • Kanada Milliy Futbol Ligasi
    • Pley-off gʻolibi (1): 1980

Individual

tahrir
  • Sovet sport ustalari mukofoti
    • Master of Sports: 1974[12]
  • UEFA yubiley mukofotlari
    • Gretsiyaning oltin futbolchisi: 1954-2003
  • Toʻgʻridan-toʻgʻri burchak zarbasidan gollar: 7, 1982-83 yilgi mavsumda

Manbalar

tahrir
  1. ↑ John Ashdown. „Has any player ever scored the 'perfect dead-ball' hat-trick?“. The Guardian (2015-yil 17-aprel).
  2. ↑ М. Розенко. „Василис Хадзипанагис. «Жалею, что уехал из СССР»“. «Советский спорт». 2013-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 20-oktyabr.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Юрий Голышак, Александр Кружков. „Василис Хадзипанагис. Лучший грек“. «Спорт-Экспресс» (2012-yil 2-mart).
  4. ↑ Артур Валерко. „Греция и Украина: точки соприкосновения“. Football.ua (2009-yil 12-noyabr). 2013-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 29-aprel.
  5. ↑ Alan Robins. „World Cup Heroes: Greece and Vasilis Hatzipanagis“. Backpage Football (2014-yil 21-iyun). Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
  6. ↑ „Iraklis 0–0 Valencia“. UEFA.com. Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
  7. ↑ „Valencia 2–0 Iraklis“. UEFA.com. Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
  8. ↑ Kernaghan, Jim. Lisbon soccer star shuns America. Toronto Star (1980-yil 24-iyun), s. F4.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 „СБОРНАЯ РОССИИ ПО ФУТБОЛУ“ (ru). СБОРНАЯ РОССИИ ПО ФУТБОЛУ. 2014-yil 26-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 6-fevral.
  10. ↑ „Сборная СССР по футболу. История. Статистика. 1975 год“. 2014-yil 26-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-sentyabr.
  11. ↑ Vassiliki Papantonopoulou.. „Greece's answer to Nureyev“. UEFA (2011-yil 26-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 17-aprel.
  12. ↑ „Vasilis Xatzipanagis“ (ru). КЛИСФ. Qaraldi: 2011-yil 7-fevral.[sayt ishlamaydi]

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Vasilis_Xatzipanagis&oldid=5276983" dan olindi