Yakov Baklanov haykali (ruscha: Памятник Якову Бакланову) — Kavkaz urushi qatnashchisi bronza yodgorligi, general Yakov Baklanov sharafiga oʻrnatilgan. Ushbu yodgorlik dastlab Sankt-Peterburgda Smolniy monastiridagi qabristondagi qoʻmondon qabri tepasida joylashgan. Ushbu haykal xususiy xayriyalar hisobidan qurilgan. 1909-yilda Yakov Baklanov tavalludining 100 yilligini nishonlash paytida dafnni Novocherkasskga koʻchirish zarurligi toʻgʻrisida qaror qabul qilingan. Suyaklar yodgorlik bilan birga 1911-yilda Novocherkasskka koʻchirilgan. Baklanovning tobuti Novocherkassk sobori ostidagi ziyoratgohga qoʻyilgan. Haykaltaroshlik kompozitsiyasi poydevorga baʼzi oʻzgarishlar kiritilgan holda Yermaka maydonida qayta shakllantirilgan. Yodgorlik Novocherkassk soborining janubida joylashgan. Yodgorlikning ochilish marosimi 1911-yil 5-oktabrda bo‘lib o‘tgan[1].

Yakov Baklanov haykali
Russian: Pamyatnik Yakovu Baklanovu
Xozirgi xolati (2015-yil)
<mapframe>: Couldn't parse JSON: Syntax error
Coordinates 47°24′47″N 40°06′39″E / 47.41306°N 40.11083°E / 47.41306; 40.11083Coordinates: 47°24′47″N 40°06′39″E / 47.41306°N 40.11083°E / 47.41306; 40.11083
Location Yermaka square in Novocherkassk, Russia
Designer N. Nabokov
Type Monument
Material Bronze, granite
Opening date 1911 (1911)
Monument to Yakov Baklanov is located in Russia
Monument to Yakov Baklanov

1873-yilda Baklanov oʻlimidan soʻng, harbiy ataman Mixail Chertkov yodgorlik uchun yangilanish loyigasini moliyalashtirgan. 1875-yil boshiga kelib 2314,02 rubl evaziga taʼmirlangan. Yodgorlikning miniatyurasi N.Nabokov tomonidan yaratilgan. Ushbu haykal Novocherkasskdagi Dvoryanlar uyida namoyish etilgan. Haykaltarosh Dyleev tomonidan taklif etilgan variant hech kimga maqul kelmagan. Don boshliq Peterburgning yetakchi ustalariga tasdiqlangan loyihani amalga oshirishga topshiriq bergan. Usta Yefimov granit monolit toshni qayta ishlab va qabrini hashamatli koʻrinishga keltirgan. Haykalni quyish jarayonini taniqli fransuz bronza dizayneri Feliks Shopin boshqargan.

Loyihada koʻzda tutilgan temir toʻplar oʻrniga pul yetishmasligi tufayli granit sharlar bilan almashtirilgan. 1911-yilda yodgorlik butunlay Novocherkasskka koʻchirilgan[2]. Yaltiroq va bronza elementlar demontaj qilingan va 1930-yillarda metallolomga o‘tkazilgan. A.Tarasenko boshchiligida yodgorlikni tiklash ishlari Novocherkasskning 195 yilligi nishonlanadigan 1995-yil 4-iyunda yakunlangan[3].

Manbalar

tahrir
  1. „Памятник Якову Петровичу Бакланову“ (ru). Novocherkassk.net. Qaraldi: 2017-yil 6-yanvar.
  2. „Городская скульптура“ (ru). Rostov Region. Qaraldi: 2017-yil 6-yanvar.
  3. „Памятник Я.П.Бакланову в г.Новочеркасске“ (ru). Памятники Дона. Qaraldi: 2017-yil 6-yanvar.