Yannyom tovuqi (koreyscha: yangneom jikhin; jikhin) — koreyscha Korean fried chicken tayyorlangan taom, ustiga yopishqoq, achchiq qizil sous solingan. Koreys tilida „yangnyeom“ „shirin va achchiq“ degan maʼnoni anglatadi[1]. Taom Koreyadan tashqarida ham mashhur boʻlgan. Janubiy Koreyada qovurilgan tovuq asosiy taom, tamaddi, shuningdek anju sifatida isteʼmol qilinadi — (koreyscha: 안주, alkogol uchun tamaddi)[2].

Yannyom tovuq

Koreyscha qovurilgan tovuq ikki marta qovuriladi, bu esa terini yupqa, mayin va yogʻsiz qiladi[2]. Tovuq odatda qovurishdan oldin va keyin ziravorlar, shakar va tuz bilan pishiriladi. Koreys restoranlarida ular odatda goʻshti koʻproq boʻlgan tovuqni qovuradilar. Birinchi qovurishdan soʻng, tovuq odatda choʻtka bilan sous ustiga surtiladi, shunda u nozik bir qatlamda bir tekis taqsimlanadi. Tuzlangan daikon va pivo (yoki gazli ichimliklar) koʻpincha tovuq bilan dasturxonga xizmat qilinadi.

Tarixi

tahrir

Nimodagi „chikhin“ soʻzi ingliz tilidan olingan; koreys tilida „qovurilgan tovuq“ maʼnosini bildiradi[3]. Tarixan, koreyslar odatda tovuqni bugʻda tayyorlagan, shuningdek, shoʻrva va bulyonlarda pishirgan. Qovurilgan tovuq Koreya urushi paytida Janubiy Koreyaga yoʻl oladi: uni 1940-yillarning oxiri va 1950-yillarning boshlarida mamlakatda joylashgan AQSh harbiylari tayyorlagan. Seul, Pusan, Pyeongtaek va Songtan shaharlarida qovurilgan tovuq sotadigan Amerika savdo nuqtalari ochiladi[4].

Qovurilgan tovuqni isteʼmol qilishning zamonaviy tendentsiyasi Koreyada 1960-yillarning oxirida, Seuldagi Myeongdong Yeongyang markazi elektr pechda pishirilgan butun tovuq goʻshtini sotishni boshlaganida boshlangan[5].

Birinchi koreyscha qovurilgan tovuq 1977-yilda Sinsege univermaglaridan birining podvalida ochilgan Lim tovuq restoranlari tarmogʻida paydo boʻladi[6][5]. Asoschisi Lyu Sexo 1975-yilda Qoʻshma Shtatlarga oʻqishga borganida qovurilgan tovuqning alohida boʻlaklarini tayyorlash gʻoyasini ilgari surgan. U yerda oddiy qovurilgan tovuqni taqdim qila boshladi, soʻngra tovuqni jenshen ildizi bilan birga qovuradi, bu isteʼmolchilarga yoqib tushadi[4].

 
Pelikana tovuqi

Yannyom tovuqi oʻz tarixini 1982-yilda, Daejon shahridagi Pelicana Chicken restoranini boshqaruvchi Yun Jongye mijozlar qovurilgan tovuqning qattiq qismlarini yeyishda qiynalayotganini payqab, tez-tez tanglayini tirnab, qattiq terisini marinadlash orqali yumshatishga, shirin — achchiq sousga botirib, tayyorlashga qaror qilgan[5]. Yunning soʻzlariga koʻra, birinchi yannyom tovuq kochuxudjan (achchiq qalampir pastasi) marinadlamagan[4].

Koreyada bozorning toʻyinganligi sababli, Mexicana Chicken, Genesis BBQ, Kyochon Chicken va Pelicana Chicken kabi koʻplab yirik koreys qovurilgan tovuq tarmoqlarini AQSh, Xitoy, Kanada va Janubi- Sharqiy Osiyoda oʻz korxonalarini ochadi[7].

Manbalar

tahrir
  1. Kim, Violet. „Watch your wing, KFC! Korean fried chicken (and beer) is here“. CNN (2015-yil 22-iyun). 2017-yil 11-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-fevral.
  2. 2,0 2,1 Moskin, Julia. „Koreans Share Their Secret for Chicken With a Crunch“. The New York Times (7-fevral 2007-yil). Qaraldi: 4-mart 2013-yil.
  3. „치킨 (chicken)“. Basic Korean Dictionary. National Institute of Korean Language. 2017-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-fevral.
  4. 4,0 4,1 4,2 „우리나라 치킨의 유래와 역사 - 치킨이 지배하는 나라, 한국“. 이과의 읽을거리. KBS2. Qaraldi: 5-iyun 2015-yil.
  5. 5,0 5,1 5,2 „History of Korean-style fried chicken“. The Korea Herald. 2017-yil 11-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-fevral.
  6. „First Fried Chicken Franchiser in Korea, Lims Chicken“. AgraFood. 2017-yil 25-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-mart.
  7. „Chicken 'hallyu' in offing“. The Korea Times.