Ye Dehuy ( 1864-yil – 1927-yil )  – Sin sulolasi va Xitoy Respublika davrida faolyat olib borgan xitoylik yozuvchi va muharrir. Katta hayotining ilk davrlarida akademiya, biznes va davlat xizmati o'rtasida dovdirab yurgan Ye oxir-oqibat o'zini etakchi kitobxon va savodxon sifatida ko'rsatdi. U aksilinqilobchilikda ayblanib, kommunistik hukumat tomonidan qatl etilgan.

Yoshlik davri tahrir

Ye 1864-yilda Hunan provensiyasining Changsha shahrida tug‘ilgan. U Xebeydagi hokimyat amaldorining oʻgʻli edi. U imperatorlik imtihonlarini topshirgandan so'ng, Siz qisqa vaqt ichida biznesda bilan shug'ullanib, guruch, tuz va to'qimachilikka qiziqib muvaffaqiyatli savdogarga aylandi. 1892-yilda Jinsilik darajasini oldi. O'sha yili u Fuqarolik idorasi kengashida kotib bo'ldi, lekin uning ishi qoniqarsiz deb topildi va bir necha oydan keyin ishdan bo'shatildi.

Faoliyati tahrir

Muharrir va nashriyotchi sifatida Ye o'zining Shuangmei jing'an kongshu bilan mashhur. so'zma-so'z :"Qo'shaloq olxo'ri daraxti antologiyasi soyasi ", U muharrir va nashriyotchi sifatida Ishinpoda qisman saqlanib qolgan jinsiy shakillantirish bo'yicha to'rtta xitoy tibbiyot klassiklarini to'playdi: Sunu jing ; Yufang mijue ; Yufang zhiyao ; va Dongxuan zi . Birinchi marta 1907-yilda nashr etilgan ,,Ye antologiyasi'' asari Xitoy jamoatchiligini “gʻazablantirdi” , garchi u 1950-yillarda Jozef Nidxem tomonidan “Eng buyuk Xitoy seksologik toʻplami” sifatida tasvirlangan boʻlsa-da.

Ye Xitoyda nodir kitoblar va qo‘lyozmalarning eng sermahsul to‘plovchilaridan biri bo‘lgan. 1910-yilda u kitob yig'ish bo'yicha qo'llanma va 1915-yilda shaxsiy to'plamida 350 000 toq jilddan iborat katalogni nashr etdi. U vaqti-vaqti bilan nasr va she’riyatda o‘z kuchini sinab ko‘radi.

Qarashlari tahrir

Zamondoshlari Kan Yuvey va Liang Sichaodan farqli o'laroq, Ye G'arb intellektualizmiga keskin qarshi edi va zamonaviy Xitoyning tanazzulga uchrashi, xalqning "an'analardan og'ishi" bilan bog'liq deb hisobladi. Ye shuningdek xristianlikni konfutsiylikdan past deb hisobladi; u Eski qarashda "ko'p bema'nilik" borligiga va "Isoning dini odamlarni bo'ysunishga majbur qilgan" deb bilgan. 1900-yilda Ye chet ellik va nasroniylarga qarshi bokschilar qoʻzgʻolonida ishtirok etganlikda gumon qilingani uchun hibsga olindi va qisqa muddatga qamaldi.

O'limi tahrir

Ye qat'iy antikommunist edi. 1927-yilda Xitoy Kommunistik partiyasi Chansha shahriga kelgach, Ye kommunistlarni “hayvon” va “yarim zot” deb atab kamsituvchi qo‘shiq yozdi. U 1927-yil 1-aprelda Xitoy Kommunistik partiyasi tomonidan sud qilingan Oʻn kundan soʻng, 1927-yil 11-aprelda Ye va yana bir qancha aksilinqilobchilar otib oʻldirilgan. Uning asarlarining "aniq" toʻplami vafotidan keyin oʻgʻli tomonidan 1935-yilda nashr etilgan [1]

Manba tahrir

 

  1. Boorman & Howard 1967.