Yekateriyna Aleksandrovna Lagno (ruscha: Екатерина Александровна Лагно Aleksandrovna Lagno, ukraincha: Катерина Олександрівна Лагно; 1989-yil 27-dekabrda tugʻilgan) – rossiyalik (sobiq ukrainalik)[1] shaxmat boʻyicha grossmeyster. Shaxmat vunderkindi, u 12 yoshida ayol grossmeyster (WGM) unvoniga sazovor boʻldi[2].

Yekateriyna Lagno

U 2006-yil va 2014-yillarda Ukraina va Rossiya terma jamoalarida oʻynagan shaxmat boʻyicha ayollar olimpiadasida ikki karra Yevropa chempioni boʻlgan. Shuningdek, u 2013-yilda Ukraina terma jamoasi safida, 2017–2021-yillarda esa Rossiya terma jamoasida oʻynab, ayollar oʻrtasidagi jahon jamoaviy chempionatida jamoaviy oltin medalni qoʻlga kiritdi. Lagno 2013, 2015, 2017, 2019 va 2021-yillarda Ayollar oʻrtasidagi Yevropa jamoaviy chempionligini qoʻlga kiritgan, 2013-yilda Ukraina jamoasida va keyingi barcha chempionatlarda Rossiya terma jamoasida oʻynagan. Lagno 2018-yilda ayollar oʻrtasida jahon vitse-chempioni boʻlgan.

Shaxmat faoliyati

tahrir

1999–2005-yillar

tahrir

Oʻsmirlar darajasida u 1999-yilda shaxmat boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatining 10 yoshgacha boʻlgan qizlar seksiyasida va 2001-yilda shaxmat boʻyicha yoshlar oʻrtasidagi Yevropa chempionatida 14 yoshgacha boʻlgan qizlar oʻrtasida gʻolib chiqdi.

Lagno FIDE prezidenti tomonidan 2004-yilda ayollar oʻrtasidagi shaxmat boʻyicha jahon chempionatida 64 nafar nokautda ishtirok etish uchun nomzod qilib koʻrsatildi, u yerda u beshinchi raqamda edi. U uchinchi bosqichga chiqdi va yakunda ikkinchi oʻrinni egallagan Yekateriyna Kovalevskayaga yutqazdi. 15 yoshida u 2005-yil iyun oyida Moldovaning Kishinyov shahrida boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi individual Yevropa chempionatida gʻolib chiqdi. Rossiyalik IM Nadejda Kosintseva bilan 12-tur yakunida 9 ochko bilan durang oʻynagan Lagno ikki oʻyindan iborat blits-tay-breyk pley-offning ikkala oʻyinida ham gʻalaba qozonib, chempionlikni qoʻlga kiritdi.

2008-yil

tahrir

2008-yil may oyida Lagno Plovdivda boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi Yevropa individual shaxmat chempionatida yana 11 raundlik ochiq turnirda bir yarim ochkoga gʻolib chiqdi.

2009-yil

tahrir

2009-yilda u „Spartak“ klubida oʻynagan, u Ohridda Rossiya jamoalari chempioni va Yevropa klublar kubogida gʻolib chiqqan.

2010-yil

tahrir

2010-yil avgust oyida Lagno ayollar oʻrtasida blits boʻyicha jahon chempioni boʻldi[3]. U Wijk an Zee shahrida boʻlib oʻtgan Tata Steel Chess 2011 turnirining „C“ grossmeyster guruhida uchinchi oʻrinni egalladi. 2012-yilda Istanbulda boʻlib oʻtgan 40-shaxmat Olimpiadasida u bitta bortda oʻz natijasini koʻrsatib, shaxsiy bronza medalini qoʻlga kiritdi.

2012-yil

tahrir

2012-yil dekabr oyida Lagno Pekinda boʻlib oʻtgan SportAccord World Mind Games musobaqasining ayollar oʻrtasida tezkor shaxmat boʻyicha Xou Yifan, Xumpi Koneru va Anna Muzychuk bilan birinchi oʻrinni egallab, tay-brek boʻyicha oltin medalni qoʻlga kiritdi[4].

2014-yil

tahrir

2014-yilning aprel oyida Lagno Xanti-Mansiyskda boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida Aleksandra Kostenyuk ustidan tay-brek evaziga gʻolib chiqdi[5]. 2014-yilning 11-iyulida FIDE uning Ukraina shaxmat federatsiyasidan Rossiya shaxmat federatsiyasiga oʻtishini rasman tasdiqladi.

Shaxsiy hayoti

tahrir

Lvovda tugʻilgan Lagno sanoat va shaxmatga qulay Kramatorsk shahrida oʻsgan, keyinchalik Donetskga koʻchib oʻtgan. U yarim rus va yarim ukrain hisoblanadi[6][7][8].

2009-yil 25-fevralda Lagno fransuz shaxmat grossmeysteri va telemuxbir Robert Fonteynga turmushga chiqdi[9]. Er-xotinning oʻgʻli bor edi, lekin bir necha yil oʻtib ajrashishdi[10][11].

2019-yil holatiga koʻra, Lagnoning toʻrt farzandi bor va rossiyalik grossmeyster Aleksandr Grischuk bilan turmush qurgan[12].

Manbalar

tahrir
  1. Ukraine does not recognize dual nationality.
  2. „Move over Judit, here comes Kateryna!“. ChessBase (2003-yil 29-may). 2012-yil 15-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-noyabr.
  3. „GM Kateryna Lahno wins the Women's World Blitz Championship 2010“. FIDE (2010-yil 10-sentyabr). 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 1-fevral.
  4. „Fressinet wins Men's Rapid at SportAccord World Mind Games“. Chess News. ChessBase (2012-yil 17-dekabr). 2018-yil 8-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 8-yanvar.
  5. „Lagno new World Rapid Champion“. ChessBase (2014-yil 25-aprel). 2014-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 25-aprel.
  6. „Мой переход не связан с политической ситуацией - chess-news.ru“. 2016-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.
  7. „Известная украинская шахматистка получила гражданство России“. 2016-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.
  8. „Известная украинская шахматистка получила гражданство России“. 2016-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.
  9. „Chess News - Kateryna and Robert – pour la vie à jamais unis“. ChessBase.com. 2012-yil 20-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-avgust.
  10. „Russian Women's team out of Olympiad“ (2014-yil 17-iyul). 2018-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 12-mart.
  11. „Kateryna Lagno“. 2018-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 12-mart.
  12. „Корона для Екатерины. Многодетная мать стала чемпионкой мира по шахматам“ (2019-yil 31-dekabr). 2020-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 18-oktyabr.