Yustitsiya (maʼbuda)

Yustitsiya (lotincha: Iustitia; Justitia Augusta) — qadimgi Rim mifologiyasida, adolat maʼbudasi, qadimgi yunon mifologiyasidagi Femida maʼbudasiga mos keladi. Bu huquq tizimidagi axloqiy kuchlarning allegorik timsoli edi.

Yustitsiya

гstun ustidagi adolat haykali. (1570-yil) Florensiya Muqaddas Uch Birlik maydoni.
Mifologiya	Rim mifologiyasi
Taʻsir doirasi	adolat
Lotincha yozilishi	Iustitia; Justitia Augusta
Boshqa tillardagi ism	Femida
Jins	ayol
Funksiyalar	adolat ma'budasi
Yashash davri	o'lmas
Asosiy hususiyatlari	qo'lda tarozi va qilich
Bogʻliq tushunchalar	adolat
Boshqa madaniyatlarda	Femida va Dike

Uning atributlari sifatida qoʻlida tarozi va qilich bor edi, adolat maʼbudasi Ekvitas (lotincha: Aequitas) tarozi va kornukopiya edi.

Rimda unga sigʻinish Tiberiya davridan beri mavjud boʻlib, u Rimda unga haykal qoʻygan. Bitta manbaga koʻra, Yustisiyaning maxsus ruhoniysi bor edi.

Oʻrta asrlardan boshlab u koʻr-koʻrona, koʻzlari bogʻlangan, baʼzan esa yalangʻoch koʻkrak bilan tasvirlana boshladi.

Xususiyatlar

Adolat maʼbudasining sifatlari — tarozi, qilich va koʻr.

• Tarozi — oʻlchov va adolatning qadimiy ramzi. Yaxshilik va yomonlik, ayb va begunohlik adolat tarozida tortiladi. Adolatning jiddiyligi va adolatliligi amallarni toʻgʻri tortishni ham nazarda tutadi.

• Qilich ruhiy kuch va mukofotning ramzi hisoblanadi. Maʼbuda qoʻlida u qasos ramzi. Qilich yuqoriga qarab turadi, bu „osmon irodasi“, eng oliy adolat, shuningdek, uni qoʻllashning doimiy tayyorligini koʻrsatadi.

• Koʻzi bogʻlangan — xolislik ramzi. Adolat odamlar orasidagi farqni koʻrmaydi, faqat haqga qarab haq soʻzni soʻzlaydi, degan maʼnoda koʻrdir.

Havolalar

• Юстиция, богиня правосудия // [Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.