Avtar Kishan Hangal (hindcha: अवतार किशन हंगल, ruscha: Автар Кишан Хангал, 1914-yil 1-fevral — 2012-yil 26-avgust)[1] — 1929―1947-yillarda hind ozodligi kurashchisi[2], shuningdek, 1936―1965-yillarda sahna aktyori boʻlgan va keyinchalik 1966―2005-yillarda hind tilidagi filmlarda rollar ijro etgan[3][4]. Uning eng koʻzga koʻringan rollari: „Aina“ filmidagi Ram Shastri (1977), Shaukin filmidagi Inder Sen, „Namak Haram“ filmidagi Bipinlal Pandey, Sholay filmidagi Imom Saʼb, „Manzil“ filmidagi Anoxelal va „Prem Bandxan“ filmidagi antagonist rolini Rajesh Khanna bilan ijro qilgan[5]. U 1966-yildan 2005-yilgacha boʻlgan faoliyatida 225 ga yaqin hind filmlarida rol ijro etgan[6].

A.K.Hangal
Tavalludi
Avtar Kishan Hangal

1914-yil 1-fevral
Vafoti 2012-yil 26-avgust (yosh 98)
Kasbi
  • 1929—1947-yillar (ozodlik kurashchisi)
  • 1936—1965-yillar (teatr aktyori)
  • 1965—2005-yillar (kino aktyori)
  • 1980—2012-yillar (televidenie aktyori)
Bolalari 1

Yoshligi

tahrir

Avtar Kishan Hangal Britaniya Hindistonining Panjob viloyatidagi Sialkot shahrida (hozirgi Panjob, Pokiston) kashmirlik pandit oilasida tug‘ilgan[7] u bolaligi va yoshligini Peshovarda, Shimoli-G‘arbiy chegara provinsiyasida o‘tkazgan, u yerda teatrda faoliyat olib borgan. Uning oilaviy uyi oʻzining xotiralarida aytib oʻtilganidek, Reti Gate ichida edi. Uning otasining ismi Pandit Hari Kishan Hangal. Onasining ismi Ragia Hundoo edi. Uning ikkita singlisi bor edi, Bishan va Kishan. U Agra shahridan Manorma Dar bilan turmush qurgan[8]. Biroq, uning hayotining dastlabki davridagi asosiy kasbi tikuvchilik edi[9]. 1929—1947-yillarda Hindiston ozodlik kurashining faol ishtirokchisi boʻlgan. U 1936-yilda Peshovardagi Shri Sangeet Priya Mandal nomli teatr guruhiga qoʻshildi va 1946-yilgacha Hindistonda koʻplab spektakllarda rol ijro etib davom ettirdi[10]. Otasi nafaqaga chiqqandan soʻng, oila Peshovardan Karachiga koʻchib oʻtdi. 1949-yilda Hindiston boʻlinganidan keyin Pokistondagi 3 yillik qamoqxonadan soʻng Bombeyga koʻchib oʻtgan. U IPTA teatr guruhida Balraj Sahni va Kaifi Azmi bilan birga ishlagan, ikkalasi ham marksistik yoʻnalishga ega edi. U 1947-yildan 1949-yilgacha ikki yil davomida Karachida kommunist[11] boʻlgani uchun qamoqqa tashlangan va ozod boʻlganidan keyin Hindistonga kelib, Mumbayga joylashdi[12]. Keyinchalik u 1949-yildan 1965-yilgacha Hindistondagi teatrlarda koʻplab spektakllarda rol ijro etgan. 

Hind kino faoliyati

tahrir

U hind kinosidagi faoliyatini 52 yoshida 1966-yilda Basu Bhattacharyaning Teesri Kasam va Shagird filmlari bilan boshlagan va filmlarda etakchi erkak/ayollarning ekrandagi otasi yoki amakisi rolini ijro etgan. 1970-yil, 1980-yil va 1990-yillarda yoki baʼzan oʻziga xos yumshoq va mazlum chol sifatida. Uning Chetan Anandning Heer Raanjha, Namak Xaraam, Shaukeen (1981), Sholay, Aaina (1977), Avtaar, Arjun, Aandhi, Tapasya, Kora Kagaz, Bavarchi, Chhupa Rustam, Chitchhudi kabi filmlardagi asosiy rollari. va Naram Garam uning eng yaxshilaridan hisoblanadi. U personaj aktyori sifatida Rajesh Khanna bosh qahramon sifatida 16 ta filmning bir qismi boʻlgan, masalan, Aap Ki Kasam, Amar Deep, Naukri, Prem Bandhan, Thodisi Bevafai, Phir Vohi Raat, Kudrat, Aaj Ka MLA Ram Avtar, Bevafai Sautelagacha, Bhai 1996-yilda[13]. Uning keyingi yillaridagi eng yaxshi oʻyinlari „Shararat“ (2002), „Tere Mere Sapne“ (1997) va „Lagaan“ filmlaridagi qahramon rollari boʻlgan. Filmlarda u juda koʻp sonli qahramon rollarini ijro etgan, asosan ijobiy, kamdan-kam holatlar bundan mustasno, uning salbiy rollari mashhur boʻlgan Manzil va Prem Bandxan kabi. U shuningdek, 2001-yilda Gul Bahar Singx rejissyori boʻlgan NFDC filmida, DATTAK (Qabul qilinganlar) filmida rol ijro etgan. 2011-yil 8-fevralda Hangal Mumbaydagi yozgi liniyalari uchun dizayner Riyoz Ganji uchun nogironlar aravachasida rampadan „yurdi“[14].

Mukofotlari

tahrir

Hindiston hukumati uni 2006-yilda hind kinosiga qoʻshgan hissasi uchun Padma Bhushan bilan taqdirladi[15][16].

Ozodlik kurashchisi

tahrir

Hangal talabalik davrida Shimoliy-G‘arbiy chegara provinsiyasida Jallianvala Baghdagi qirg‘inga qarshi norozilik namoyishlarida qatnashganida Hindiston ozodlik harakatida qatnashgan[17]. Keyinchalik u Karachiga koʻchib oʻtdi va u yerda Britaniya hukmronligiga qarshi norozilik bildirgani uchun uch yil qamoqda olindi[18]. U shuningdek, Hindistonning birinchi Bosh vaziri Pt. Javohar Lal Neru. Javoharning rafiqasi Kamla Neru AK Hangalning onasining birinchi amakivachchasi edi.

Oʻlimi

tahrir

Hangal 2012-yil 16-avgustda[19][20][21] hammomida yiqilib tushib, son suyagini sindirib olganidan uch kun o‘tib , Mumbayning Santa-Kruz shahridagi Asha Parek kasalxonasiga yotqizilgan. O‘g‘lining aytishicha, u kasalxonaga belidan jarohat olgani va jarrohlik amaliyotini o‘tashiga to‘g‘ri kelgani uchun borgan. Ammo bu amalga oshmadi, chunki keyinchalik uning koʻkrak qafasi va nafas olishida muammolar borligi aniqlandi. 26-avgust kuni u hayotni qoʻllab — quvvatlash tizimiga oʻtkazildi. Kasalxonaning ortoped jarrohi doktor Vinod Khanna shunday dedi: „U hayotni qoʻllab-quvvatlash tizimida. Uning bir o‘pkasi ishlamayapti. Nafas olish tizimi bilan bog‘liq muammolar ham bor“. Ammo uning ahvoli ogʻirlashib, oʻsha kuni, 98 yoshida vafot etdi. Uning krematsiyasi ertasi kuni tushdan keyin Pavan Xans krematoriyasida boʻlib oʻtdi. Shabana Azmi o‘limiga munosabat bildirgan holda Twitter’da shunday yozdi: „Bir davr tugaydi. Teatr va kino u bilan boyib ketdi“[22] Hindiston Kommunistik partiyasi Hangalni Shiv Sena hujumiga dosh bergan sodiq ijtimoiy va siyosiy faol sifatida taʼrifladi[23]. BJP LK Advani va Nitin Gadkari ham uning vafoti munosabati bilan hamdardlik bildirdi[24].

Filmografiyasi

tahrir

Filmlari

tahrir
Yil Sarlavha Rol Izohlar
1966 Teesri Kasam Raj Kapoor's elder brother
1967 Shagird Kedarnath Badri Narayan
1968 Bambai Raat Ki Bahon Mein[25] Sonadas Doleria
1969 Saat Hindustani Doctor
1969 Sara Akash Mr. Thakur
1969 Dharti Kahe Pukarke
1970 Heer Raanjha Court Maulvi
1971 Guddi Guddi’s father
1971 Nadaan Seemaʼs father
1971 Anubhav Hari
1971 Mere Apne College Principal
1972 Bawarchi Ramnath Sharma (Munna)
1972 Jawani Diwani College Principal
1972 Parichay Ravi’s maternal uncle
1973 Daag: A Poem of Love Prosecuting Attorney / Judge
1973 Chhupa Rustam Professor Harbanslal
1973 Rocky Mera Naam Reetaʼs Father
1973 Abhimaan Sadanand
1973 Joshila Lala Gulzarilal
1973 Namak Haraam Bipinlal Pandey
1973 Sweekar Dr. Verma
1973 Heera Panna Diwan Karan Singh
1973 Anamika Shiv Prasad
1973 Garm Hava Ajmani Sahab, A Sindhi trader
1974 Nirmaan Advocate
1974 Aap Ki Kasam Kamal’s Father
1974 Do Nambar Ke Amir Devakinandan Sharma
1974 Kora Kagaz Principal Gupta
1974 Doosri Sita Masterji — Babulal Wagle
1974 Trimurti Jagannath
1974 Bidaai Ramsharan
1974 Us Paar Mohanʼs father
1974 Ishq Ishq Ishq Guruji
1974 Garm Hava
1975 Deewaar Chander’s Father
1975 Aandhi Brinda kaka
1975 Anokha Hridaynath
1975 Sholay Imaam Saheb / Rahim Chacha
1975 Salaakhen Ram Lal, Seemaʼs father
1976 Zid
1976 Sankoch Gurucharan
1976 Balika Badhu Masterji
1976 Zindagi Doctor
1976 Tapasya Chandranath Sinha
1976 Raees
1976 Mera Jiwan Medical college dean
1976 Jeevan Jyoti Raja Kamlakar
1976 Chitchor Pitamber Choudhry
1976 Aaj Ka Ye Ghar Dinanath
1977 Immaan Dharam Masterji, Shyamleeʼs Father
1977 Aaina Ram Shastri
1977 Alaap Pandit Jamuna Prasad
1977 Mukti Colonel
1977 Chala Murari Hero Banne Murari’s Father
1977 Paheli Masterji
1977 Kalabaaz Poojary
1977 Aafat
1978 Jogi
1978 Badalte Rishtey Professor
1978 Satyam Shivam Sundaram: Love Sublime Bansi, Rupaʼs uncle
1978 Besharam Ramchandra
1978 Naukri Ranjitʼs Father
1978 Des Pardes Pujari
1978 Tumhare Liye Bhavani
1978 Swarg Narak Geetaʼs Father
1978 Chakravyuha Nanditaʼs Father
1979 Prem Bandhan
1979 Inspector Eagle Anthony Pinto
1979 Jurmana Pandit Prabhakar Chaturvedi / Nandlal’s Mamaji
1979 Meera Saint Raidas
1979 Khandaan Masterji, Ushaʼs father
1979 Manzil Anokhelal
1979 Ladke Baap Se Badke Principal, St. Andrew’s High School
1979 Zulm Ki Pukar
1979 Ratnadeep
1979 Amar Deep Ramu kaka
1980 Kali Ghata Deewaan
1980 Kashish Ramesh’s father
1980 Thodisi Bewafaii Arvind Kumar Choudhary
1980 Phir Wohi Raat Vishwanath
1980 Neeyat Dinanath
1980 Humkadam Raghunath Gupta
1980 Hum Paanch Pandit
1980 Judaai Narayan Singh, Gauri’s father
1981 Krodhi Masterji, Kumar’s father
1981 Naram Garam Vishnuprasad / Masterji
1981 Kalyug Bhisham Chand
1981 Kudrat Billi Ram
1981 Baseraa Shardaʼs father
1981 Kahani Ek Chor Ki
1981 Nai Imarat Pyarelal
1981 Kal Hamara Hai
1981 Bhaaya
1982 Saath Saath Professor Chaudhary
1982 Shriman Shrimati Vishwanath Gupta
1982 Bemisal Dr. Ramnarayan Goyal
1982 Shaukeen Inder Sen / Anderson
1982 Dil… Akhir Dil Hai Ashok Mehta
1982 Khud-Daar Rahim Chacha
1982 Star Mr. Verma
1982 Swami Dada Swami Satyanand
1983 Suzanne
1983 Avtaar Rashid Ahmed
1983 Naukar Biwi Ka Sharma, Sheelaʼs father
1984 Sardaar Baba
1984 Aaj Ka M.L.A. Ram Avtar Tripathi
1984 Sharaabi Meenaʼs Blind Father
1984 Alcoholic Meenaʼs Blind Father
1984 Yaadon Ki Zanjeer ShambhuNath
1984 Kamla Kakasaab, Saritaʼs uncle
1984 Kahan Tak Aasmaan Hai
1984 Bandh Honth
1985 Saaheb Doctor
1985 Pighalta Aasman Masterji, Anuradhaʼs father
1985 Arjun Mr. Malvankar
1985 Bewafai Harihar Nath
1985 Ram Teri Ganga Maili Brij Kishore
1985 Surkhiyaan (The Headlines) Sheraʼs father
1985 Saagar Baba
1985 Meri Jung Advocate Gupta
1986 Ek Chadar Maili Si Hazur Singh, Trilok’s father
1986 Waapsi
1986 New Delhi Times Vikas' father
1987 Su-Raaj
1987 Jalwa Jojoʻs father
1987 Dacait Bighu chacha
1987 Satyamev Jayate Mr. Shastri
1987 Sindoor Pandit
1987 Jaan Hatheli Pe
1987 Mera Yaar Mera Dushman
1987 Jaago Hua Savera
1988 Khoon Bhari Maang Ramu kaka
1988 Aakhri Adaalat Retired Judge Kapoor
1989 Apne Begaane
1989 Ilaaka School master, Vidyaʼs father
1989 Abhimanyu Shyam Lal
1989 Mamata Ki Chhaon Mein Acharya
1990 Police Public Ram Swarup
1991 Farishtay Abdul
1991 Dushman Devta Suraj’s Father
1992 Meera Ka Mohan Pujari
1992 Apradhi Vishembar Nath
1992 Laat Saab Dinanath / D’Mello
1993 Roop Ki Rani Choron Ka Raja
1993 Khalnayak Shaukat Bhai
1993 Jaagruti Raghunath
1994 Dilwale Inmate
1995 Ghar Ka Kanoon
1995 Live Today
1995 Kismat Nanaji
1996 Sautela Bhai Bindiyaʼs maternal grandfather
1996 Tere Mere Sapne Dattabhau
1998 Zor: Never Underestimate the Force
1998 Main Solah Baras Ki
1998 Yeh Aashiqui Meri Mr. Joshi
1999 Thakshak Homeless teacher
2001 Lagaan: Once Upon a Time in India Shambu kaka
2001 Dattak The Adopted Babu ji
2002 Shararat Gajanan Desai
2003 Kahan Ho Tum Ghanshyamji, Jai’s grandfather
2004 Hari Om Old Man
2004 Dil Maange More Himself
2005 Sab Kuch Hai Kuch Bhi Nahin Narayan Prasad
2005 Paheli Jeevraj
2005 Mr Prime Minister
2008 Humsey Hai Jahaan
2012 Krishna Aur Kans Ugrasen

Teleseriallari

tahrir
Yil Sarlavha Rol Izohlar
1986 Zulmat Televizion mini-serial
1986 Masterpiece teatri: Lord Mauntbatten — Oxirgi Viceroy Vallabhbhai Patel Televizion mini-serial
1988 Jeevan Rekha TV seriallar
1993—1994 Zabaan Sambhalke Bir epizodda kameo
1995—2001 Aahat Oʻlim 120-121-qism Jeevan Mrityu (1998) oʻlim sifatida
1996 Chandrakanta Parichand Keksa odam roli
1997 Betaal Pachisi Bobo
1997 Bombay koʻk Sarasvami Giri Mini-serial, № 1.3-qism (1997) Sarasvami Giri rolida
2004—2005 Kingston mehmonxonasi — yulduzli Ikki epizodda kameo Avval mehmonxonada tunash uchun kelgan, keyin esa Kingston mehmonxonasini bankrot boʻlishiga moliyaviy yordam bergan
2012 Madhubala — Ek Ishq Ek Junoon AK Hangal (Maxsus koʻrinish)

Ishlari

tahrir


Manbalar

tahrir
  1. „Two legends, many tributes“. Hindustan Times (2012-yil 26-avgust). 2013-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-avgust.
  2. „An actor, artiste and activist“. Mid-day.com. Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  3. „Bollywood Actor A. K. Hangal Funeral Pictures“. Careermasti.com (1917-yil 15-avgust). Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  4. „A.K. Hangal cremated; Bollywood biggies miss funeral“. Zeenews.india.com. Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  5. „The Biography of A K Hangal, legendary Actor and Freedom Fighter“. The Biharprabha News.
  6. Rahi Gaikwad.. „News / National : A.K. Hangal of iconic film Sholay passes away“. The Hindu (2012-yil 26-avgust). Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  7. „Two legends, many tributes“. Hindustan Times (2012-yil 26-avgust). 2013-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-avgust.
  8. „Unknown facts about Veteran actor, AK Hangal, who dies at 98 in Mumbai“. Post.jagran.com. 2012-yil 29-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  9. „AK Hangal, Bollywood's favourite character actor“. NDTV.com. 2012-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  10. A. K. Hangal. Life and Times of A.K. Hangal. Sterling Publishers Pvt. Ltd, 1999 — 6-bet. ISBN 978-81-207-2163-0. 
  11. „A.K. Hangal cremated; Bollywood biggies miss funeral“. Zeenews.india.com. Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  12. „AK Hangal desired to bake his last cake before death!“. Daily Bhaskar. Qaraldi: 2012-yil 25-sentyabr.
  13. „The Biography of A K Hangal, legendary Actor and Freedom Fighter“. The Biharprabha News.
  14. „A. K. Hangal on the ramp“. Hindustantimes.com (2011-yil 8-fevral). 2011-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  15. Ziya Us Salam. „News / National : The curious case of A.K. Hangal“. The Hindu (2012-yil 26-avgust). Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  16. „Veteran actor A.K. Hangal dead | Reuters“. In.reuters.com (2012-yil 26-avgust). 2016-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  17. „AK Hangal withstood Shiv Sena's 'onslaught': CPI – India – DNA“. Dnaindia.com. Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  18. „Bollywood's 'grand old man' AK Hangal dies“. Thenews.com.pk (2012-yil 20-avgust). Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  19. „Veteran actor AK Hangal passes away in Mumbai“. BengalNewz. 2023-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-avgust.
  20. „PIX: Friends, son bid A K Hangal final goodbye – Rediff.com Movies“. Rediff.com. Qaraldi: 2012-yil 27-avgust.
  21. „AK Hangal passes away in Mumbai“. The Times of India (2012-yil 26-avgust). 2012-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 26-avgust.
  22. „Actor AK Hangal dies at 95“. Movies.ndtv.com. 2013-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-avgust.
  23. „AK Hangal withstood Shiv Sena's 'onslaught': CPI – India – DNA“. Dnaindia.com. Qaraldi: 2012-yil 28-avgust.
  24. Business Standard. „Advani, Gadkari condole demise of A K Hangal“. Business Standard (2012-yil 15-iyul). Qaraldi: 2012-yil 28-avgust.
  25. Kohli, Suresh. „Bambai Raat Ki Bahon Mein (1968)“. The Hindu (2012-yil 8-aprel). Qaraldi: 2013-yil 2-may.