Vikipediya

AK trollari

AK Trolls ( turkcha: AK Trol, AK Troller ) davlat tomonidan homiylik qilingan anonim siyosiy sharhlovchilar va internetdagi trollar, shuningdek, Turkiyaning amaldagi hukumati Adolat va Taraqqiyot partiyasi (AKP) tomonidan TUGVA (Turkiya Yoshlik Jamg'armasi) a'zolaridir. 2015-yilda AK trollari bevosita davlat tomonidan moliyalashtirilishi tasdiqlandi, davlat tomonidan homiylik qilinadigan internet trollarining aksariyati 20-25 yoshdagi odamlardir. Adolat va taraqqiyot partiyasining (AK Gençlik) yoshlar qanoti veb-brigadani boshqarish uchun mas'ul deb hisoblanadi[1].2020-yilda Twitter Safety Turkiyaning Suriyadagi aralashuviga ichki qo‘llab-quvvatlashni kuchaytirish maqsadida AKP tarafdori rivoyatlarni ilgari surgan guruhga bog‘langan soxta va buzilgan akkauntlardan iborat Adolat va taraqqiyot partiyasini (AKP) qo'llovchi 7340 ta akkauntni to‘xtatib qo‘ydi va arxivladi.

Fon tahrir

AK trollari 2013-yilda[2] Gezi bogʻidagi norozilik namoyishlaridan soʻng paydo boʻlgan, bu yerda namoyishchilar hukumatga va Rejep Tayyip Erdogʻanning avtoritar tendentsiyalariga qarshi norozilik namoyishlarini uyushtirish va eʼlon qilish uchun ijtimoiy tarmoqlardan foydalanganlar. Bunga javoban AKP, AKP muxoliflari deb belgilangan shaxslarga qarshi davlat tashviqotini targʻib qilish va kampaniyalar uyushtirish uchun “Yangi Turkiya raqamli idorasi” deb nomlanuvchi yangi ijtimoiy media jamoasiga 6000 kishini yolladi[3] .Internet-botlardan hukumat tomonidan ham pullik shaxslarga yordam berish uchun keng foydalaniladi[4] .AK trollari asosan amaldagi prezident Erdo'g'anning kurd so'llaridan tortib kamalistlargacha bo'lgan siyosatiga qarshi bo'lgan har bir kishini nishonga oladi[5].

AK trollar Erdog'an talab qilgan konstitutsiyaviy o'zgarishlar uchun "Ha" ovozini ma'qullashadi[6].

2020-yil Twitterdan o'chirib tashlash tahrir

Twitter xavfsizlik bayonoti:[7] “Tarmoqning texnik koʻrsatkichlari va hisob xatti-harakatlarini tahlil qilishimizga koʻra, soxta va buzilgan akkauntlar toʻplami AK Partiyaga maʼqul boʻlgan siyosiy rivoyatlarni kuchaytirish uchun foydalanilgan va Prezident Erdogʻanni kuchli qoʻllab-quvvatlaganini koʻrsatdi. Biz bugun arxivga 7340 ta hisobni oshkor qilmoqdamiz”.

Stenford Internet Observatory hisobotiga ko'ra, hisoblar:

  • "barchasi bir kunda yaratilgan, foydalanuvchi nomlari o'xshash bo'lgan uydirma shaxslar to'plamidan iborat edi. . ."
  • AKP cheerliding uchun foydalanilgan markazlashtirilgan boshqariladigan buzilgan hisoblarni o'z ichiga oladi. . ."
  • "Ba'zilari hukumatni tanqid qilgan tashkilotlarga aloqador edi. Twitter ma'lumotlariga ko'ra, ular o'chirishga kiritilgan, chunki ularning akkauntlari ushbu tarmoq tomonidan buzilgan."
  • “Tvitlarda Xalq demokratik partiyasi (HDP) tanqid qilindi va uni terrorizm va ijtimoiy tarmoqlardagi hiylalarda aybladi. Tvitlarda ham Respublika Xalq partiyasi (CHP) tanqid qilindi”.
  • “Tvitlar Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘onda hokimiyatni mustahkamlagan 2017-yilgi Turkiya konstitutsiyaviy referendumini ilgari surdi”.
  • “Tvitlar Turkiyaning Suriyaga aralashuvi uchun ichki yordamni oshirishga harakat qildi. 2019-yil oktabr oyida Turkiyaning Suriya shimoli-sharqidagi hujumining tashqi qonuniyligini oshirishga uringan ingliz tilidagi tvitlar ham bor edi.”[8]

Usullari tahrir

AK trollari ijtimoiy media tarmoqlaridan foydalanadilar (ya'ni Facebook, Twitter, Ekşi Sözlük )[9] uyushgan tarzda AKPni targʻib qilish[10], muxolifatni obroʻsizlantirish, internetda ular haqida yolgʻon maʼlumotlarni tarqatish orqali ularga hujum qilish. CHP va HDP deputatlari AK trollari ustidan tergov boshlashni so'rashdi, chunki guruh shaxslarni suiqasd, haqorat va tahdidlar orqali obro'sizlantirish uchun keng qo'llaniladi[11][12] AK trollari, shuningdek, maqsadli aholining hissiy javoblarini qo'zg'atish uchun tasvirlardan foydalanadilar.

AK trollari soxta Twitter tendentsiyalaridan muxolifatga qarshi kampaniyalarni boshlash uchun vosita sifatida foydalanadilar. Lozannadagi Shveytsariya Federal Texnologiya Instituti ( EPFL ) tomonidan olib borilgan tadqiqot shuni ko'rsatdiki, Turkiyadagi Twitter trendlarining kamida 47 foizi soxta akkauntlar yordamida avtomatik ravishda yaratilgan. Ma’lum qilinishicha, 2019-yilda 6500 ta soxta tendensiyalar kuzatilgan. Ulardan 802 tasi siyosat, 472 tasi esa AKP tarafdorlari boʻlgan, jumladan Ekrem Imomoʻgʻliga qarshi #ÇünküÇaldilar kabi kampaniyalar Ekrem Imomoʻgʻli ovozlarni oʻgʻirlaganini daʼvo qilgan[13].

Manbalar tahrir

  1. ↑ Leo Benedictus. „Invasion of the troll armies: 'Social media where the war goes on' | Media“. The Guardian. Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  2. ↑ Jonathan Okun. „Cybersecurity Strategy Advice for the Trump Administration: US-Turkey Relations - The Henry M. Jackson School of International Studies“. Jsis.washington.edu (2017-yil 31-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  3. ↑ „Turkish journalists face abuse and threats online as trolls step up attacks | World news“. The Guardian (2016-yil 23-aprel). Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  4. ↑ Mert Taşçılar. „Odatv AKTroller'i açığa çıkaran o raporu yayımlıyor“. Odatv.com. Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  5. ↑ „Aktroller ne kadar maaş alıyor? – Sözcü Gazetesi“. Sozcu.com.tr (2015-yil 29-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  6. ↑ „"AK trolls" were detrimental to the "Yes" camp - BARÇIN YİNANÇ“. Hürriyet Daily News. Qaraldi: 2017-yil 20-may.
  7. ↑ „Disclosing networks of state-linked information operations we've removed“. Twitter Safety (2020-yil 6-dekabr).
  8. ↑ University. „Analysis of June 2020 Twitter takedowns linked to China, Russia and Turkey“ (en). cyber.fsi.stanford.edu. Qaraldi: 2020-yil 15-sentyabr.
  9. ↑ „Mapping Turkey's Twitter-troll lynch mobs“. The Daily Dot (2015-yil 22-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  10. ↑ „Erdoğan attends 'Ak troll' wedding, chats with well-known suspect - POLITICS“. Hurriyetdailynews.com (2011-yil 13-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  11. ↑ „'AkTroller' hakkında soru önergesi“. Birgun.net (2016-yil 21-dekabr). Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
  12. ↑ „Turkish journalists face abuse and threats online as trolls step up attacks | World news“. The Guardian (2016-yil 23-aprel). Qaraldi: 2017-yil 12-mart."Turkish journalists face abuse and threats online as trolls step up attacks | World news". The Guardian. 2016-04-23. Retrieved 2017-03-12.
  13. ↑ Elmas, Tuğrulcan; Overdorf, Rebekah; Özkalay, Ahmed Furkan; Aberer, Karl (2021). "Ephemeral Astroturfing Attacks: The Case of Fake Twitter Trends". 6th IEEE European Symposium on Security and Privacy (Virtual: IEEE). Archived on 11 Mar 2021. Andoza:Citation error. https://arxiv.org/abs/1910.07783. Qaraldi: 29 Mar 2021. AK trollari]] 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=AK_trollari&oldid=4184348" dan olindi