Abu Aruba

Abu Aruba (arabcha: أبو عروبة — Abu Aruba al-Husayn ibn Muhammad ibn Mavdud al-Harroniy) — muhaddis, adib, muarrix.

Abu Aruba al-Husayn ibn Muhammad ibn Mavdud al-Harroniy
Shaxsiy maʼlumotlar
Tavalludi	milodiy 837-yil (hijriy 222-yil)
Vafoti	milodiy 931-yil (hijriy 318-yil) Harron
Dini	Islom
Tanilgan sohasi	muhaddis, adib, muarrix.

As-Sulamiy va al-Jazariy nisbalari bilan ham zikr qilinadi. 850-851-yil (hijriy 236-yil)da hadis ilmidan tahsil ola boshlagan.

Taʼlimi

Al-Jazira, Damashq va Iroq kabi mamlakatlarga safar qilib, Muhammad ibn Horis ar-Rofiqiy, Ismoil al-Fazoriy, Abduljabbor ibn Alo, Muhammad ibn Saʼid al-Ansoriy, Abu Yusuf as-Saydaloniy, Muhammad ibn Zanbur al-Makkiy, Amr ibn Usmon al-Himsiy, Abu Nuaym al-Halabiy va boshqa muhaddislardan ilm o‘rgangan. Abu Arubadan Ibn Hibbon, Ibn Adiy, Ibn as-Sunniy, Abu-sh-Shayx, Hokim al-Kabir, Abu Muslim Abdurrahmon al-Bag‘dodiy kabi taniqli muhaddislar hadis rivoyat qilganlar.

Ibn Adiy Abu Aruba hadis va muhaddislarni yaxshi bilgani va u harronliklarning muftiysi bo‘lganini aytadi. Al-Hokim al-Kabir esa, uni o‘zi ko‘rgan muhaddislar ichida eng ishonch­lisi, hofizasi eng yaxshilaridan biri, hadisdan tashqari fiqh va kalom ilmini ham yaxshi bilgan olim sifatida zikr qiladi. Ibn Asokir uni shia ekanini taʼkidlab, umaviylarga qarshi bo‘lganini aytgan. Az-Zahabiy bu daʼvoning asossiz ekanini taʼkidlaydi.

Vafoti

Abu Aruba to‘qson olti yoshda olamdan o‘tgan.

Adabiyotlar

• „At-Tabaqāt“. Mazkur asar „At-Tarӣx“ nomi bilan ham zikr qilinadi.
• „Al-Amsāl as-sāira ’an Rasӯlillah“.
• „Ahādӣs Abӯ Arӯba al-Harrānӣ“.
• „Hadӣs“.
• „Al-Jazӣra“ yoki „Tarӣx“ va „Tarӣx Harrān“ nomlari bilan ham zikr qilingan.
• „Al-Avāil“.
• „Hadӣs al-jazariyyӣn“.
• „Kitāb al-ahkām“.
• „Kitāb shavāhid ash-shi’r“ va boshqalar.

Adabiyotlar

1. Ibn Adiy. Al-Kāmil. I, 147;
2. Ibn an-Nadim. Al-Fihrist. 286;
3. Yoqut Hamaviy. Mu’jam. II, 236;
4. Az-Zahabiy. Siyar. XIV, 510-512;
5. Az-Zahabiy. Tazkira al-huffāz. II, 774-775;
6. Yofi’iy. Mir’āt al-jinān. II, 277;
7. Hoji Xalifa. Kashf az-zunӯn. I, 163, 280;
8. Ibn Hajar. Al-Isāba, III, 1235;
9. Ibn al-Imod. Shazarāt az-zahab. II, 279;
10. Kahhola. Mu’jam al-muallifӣn. IV, 60;
11. Sezgin. GAS. I, 176;
12. F. Rosenthal. „Abū ʿArūba“. EI2 (Fr.). I, 109;
13. M. Yaşar Kandemir. „Ebû Arûbe“. TDV İA. — İstanbul: 1994. X, 99.