Amit Shah
Bu maqola avtomat tarjima qilingan yoki mashina tarjimasi tayinli oʻzgartirishsiz chop etilgani eʼtirof etilmoqda. Tarjimani tekshirib chiqish hamda maqoladagi mazmuniy va uslubiy xatolarini tuzatish kerak. Siz maqolani tuzatishga koʻmaklashishingiz mumkin. (Shuningdek, tarjima boʻyicha tavsiyalar bilan tanishib chiqishingiz mumkin.) DIQQAT! BU OGOHLANTIRISHNI OʻZBOSHIMCHALIK BILAN OLIB TASHLAMANG! Maqolaning originali koʻrsatilinmagan. |
Amit Anil Chandra Shah (22-oktabr 1964-yilda tu'gilgan) - hozirda u 2019-yildan beri 31-ichki ishlar vaziri va 2021-yildan beri Hindistonning 1-hamkorlik vaziri lavozimlarida ishlayotgan Hindiston siyosatchisi. Amit Anil Chandra Shah 2014-yildan 2020-yilgacha Bharatiya Janata partiyasi (BJP) 10-Prezident bo'lib xizmat qilgan. U 2014-yildan buyon Milliy demokratik ittifoq (NDA) raisi bo'lib xizmat qilmoqda. Amit Anil Chandra Shah 2019-yilgi Hindiston umumiy saylovida Gandhinagar parlamentning quyi palatasi Lok Sabhaga saylandi. Bundan oldin u 2017-yildan 2019-yilgacha Gujarat parlamentning yuqori palatasi, Rajya Sabha a'zosi etib saylangan edi.
.jpg) 2023-yilda Shah | |
| Ichki ishlar vaziri (Hindiston) | |
|---|---|
|
Mansab davri 30-May 2019 | |
| Bosh vazir | Narendra Modi |
| Oʻtmishdoshi | Rajnath Singh |
| Milliy Demokratik Alyans (Hindiston) | |
|
Mansab davri 9-iyul, 2014-yil | |
| Oʻtmishdoshi | L. K. Advani |
| Bharatiya Janata partiyasi 10-prezidenti | |
|
Mansab davri 9-iyul, 2014-yil – 20-yanvar, 2020-yil | |
| Oʻtmishdoshi | Rajnath Singh |
| Vorisi | Jagat Prakash Nadda |
| Shaxsiy maʼlumotlari | |
| Tavalludi |
Amit Anil Chandra Shah 22-oktyabr 1964-yil Bombay ( hozirgi Mumbay), Maharashtra, India |
| Siyosiy partiyasi | Bharatiya Janata partiyasi |
| Boshqa siyosiy birlashmalari |
Milliy demokratik ittifoq |
| Turmush oʻrtogʻi |
Sonal Shah (turm. 1987) |
| Bolalari | Jay Shah (son) |
| Istiqomat joy(lar)i | New Delhi, Delhi, India |
| Alma mater | Gujarat universiteti |
| Kasbi | Siyosatchi |
| Vebsayti | amitshah.co.in |
BJPning bosh strategidir, u Narendra Modi yaqin yordamchisi. Shuningdek, u 2012-yildan 2017-yilgacha Naranpura va 1997-yildan 2012-yilgacha Sarkhej viloyatlaridan Gujarat Qonunchilik Assambleyasi a'zosi va Gujarat hukumati vazirligida 2002-yildan 2012-yilga qadar Gujarat hukumatining ichki ishlar, huquq va adolat, qamoqxona, chegara xavfsizligi, fuqaro muhofazasi, aksiz, uy qo'riqchilari, transport, taqiq, gram rakshak dal, politsiya uy-joy, qonunchilik va parlament ishlari davlat vaziri bo'lgan. Shah kollej kunlarida Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) ning talabalar qanotidagi Akhil Bharatiya Vidyarthi Parishad (ABVP) a'zosi edi. 18 yoshida u ABVPda lavozimni egalladi va 1987-yilda BJPga qo'shildi.
Shah 2014-yilgi Lok Sabha saylovida Hindistonning eng yirik va siyosiy jihatdan eng muhim shtatlari Uttar Pradesh uchun BJP-ning mudiridir. BJP boshchiligidagi NDA 80 ta o'rinlardan 73 ta o'rinda g'alaba qozondi. Natijada Shah milliy obro'ga erishdi va 2014-yil iyul oyida partiyaning milliy prezidenti etib tayinlandi[1]. U 2014-yildan beri ko'plab shtat saylovlarida tashkilot va a'zolikni rag'batlantirishda muhim rol o'ynagan. O'zining dastlabki ikki yili ichida BJP Maharashtra, Haryana, Jammu va Kashmir, Jharkhand va Assam Qonunchilik assambleyasi saylovlarida muvaffaqiyatga erishdi, ammo 2015-yilda Dehli va Bihar shtatida yerini yo'qotdi.
2017-yilda u Uttar Pradesh, Uttarakhand, Gujarat[2] va Manipur partiya g'alabalariga qisman e'tirof etildi, ammo Akali-BJP ittifoqi Punjabdagi keng saylovda hokimiyatni yo'qotdi[3]. 2018 yilda Chhattisgarh, Rajasthan va Madhya Pradesh shtatlarida partiya hokimiyatdan mahrum bo'ldi. Bir yil o'tgach, BJP Shah rahbarligida 2019-yilgi Hindiston umumiy saylovida ko'pchilikni olish uchun 303 ta o'rinni egalladi [4].
Erta hayoti
tahrirAmit Anil Chandra Shah[5] 22 oktabr 1964 yilda Mumbayda tug'ilgan[6]. U Baniya kastidan bo'lgan Gujarati hind oilasiga kelib chiqqan[7][8][9]. Uning buyuk bobosi kichik Mansa shtati Nagarset (Azobi shahar boshlig'i) edi [10]. Uning otasi Mansa biznesmeni Anil Chandra Shah muvaffaqiyatli PVC quvur biznesini o'zlashtirgan [11].
U Mehsana shahridagi maktabga o'qigan va Ahmedabad ko'chib o'tgan. U Biokimyo fan bakalavrini (B.Sc.) o'qigan va keyin otasining biznesida ishlagan [11]. Shuningdek, u Ahmedabadda birja brokerlari va kooperativ banklarda ishlagan [12].
Shah bolaligidan Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) bilan shug'ullandi; u o'g'il bo'lganida qo'shnilik shakhalarida (takkalarida) ishtirok etdi. U rasmiy ravishda Ahmedabadda kollej kunlarida RSS swayamsevak (volonter) bo'ldi [7]. U Narendra Modi bilan 1982-yilda Ahmedabad RSS doirasidan uchrashdi. O'sha paytda Modi shaharda yoshlar faoliyatiga mas'ul bo'lib ishlaydigan RSS pracharak (propagator) edi [11].
Dastlabki siyosiy karyera
tahrirSiyosiy faoliyatga kirish
tahrirShah o‘z siyosiy faoliyatini Hindistonlik ko‘ngillilar tashkiloti Rastriya Svayamsevak Sangh (RSS)ga qo‘shilganidan so‘ng 1982-yilda boshladi. Shundan ko‘p o‘tmay u o‘sha paytda RSS ning parrakcha (propaganda) bo‘lgan Narendra Modi bilan tanishdi. Maʼlumotlarga ko‘ra, uni Modi RSS ing talabalar qanotiga, Akhil Bharatiya Vidyarthi Parishad (ABVP) aʼzo bo‘lishga maslahat bergan. Shah 1983 yilda ABVP ga qo‘shilganidan ko‘p o‘tmay. Keyinchalik u 1987 yilda, Modi partiyaga qo‘shilishidan bir yil oldin, Bharatiya Janata Partiyasiga (BJP) qo‘shildi. U BJP ning yoshlar qanotining, Bharatiya Janata Yuva Morcha (BJYM) faol ishtirokchisi bo‘ldi, 1987-yilda. U asta-sekin BJYM iyerarxiyasida o‘sib bordi, unda u turli lavozimlarni egalladi, shu jumladan vard kotibi, taluka kotibi, davlat kotibi, vitse-prezidenti va bosh kotibi. U 1991-yilgi Lok Sabha saylovlari paytida Gandhinagar Lal Krishna Advani uchun saylov kampaniyasi menejeri bo‘lganida o‘z boshqaruv mahoratlari uchun taniqli bo‘ldi.
1995-yilda Gujarat BJP birinchi hukumatini tashkil etdi, Keshubhai Patel bosh vazir bo‘ldi. O‘sha paytda qishloq joylarida BJPning asosiy raqiblari bo‘lgan GujaratHindiston milliy kongressi katta taʼsir ko‘rsatgan. Modi va Shah qishloq joylarda Kongressni yo‘q qilish uchun birgalikda ishladi. Ularning strategiyasi har bir qishloqda eng katta taʼsir ko‘rsatgan rahbarni topib, ularni BJPga qo‘shish edi. Ular turli qishloqlarda pradhan (shahar boshlig‘i) lavozimiga saylovda yutqazilgan 8000 ta taʼsirli qishloq rahbarlaridan iborat tarmoqni yaratdilar.
Modi va Shah davlatning iqtisodiyotida muhim o'rinni o'ynagan kuchli kooperativlar ustidan Kongress ta'sirini kamaytirish uchun xuddi shunday strategiya qo'llashdi. 1999 yilda Shah Hindistondagi eng yirik kooperativ bank bo'lgan Ahmedabad tuman kooperativ banki (ADCB) ning prezidenti etib saylandi. Gujaratda bunday saylovlar an'anaviy ravishda kasti nuqtai nazaridan o'tkazilgan va kooperativ banklar an'anaga ko'ra Patel, Gaderias va Kshatriyas tomonidan nazorat qilingan. Shah bu kastalarning hech biriga tegishli bo'lmagan bo'lsa-da, saylovda g'olib bo'ldi. O'sha paytda bankning vayron bo'lishiga to'g'ri kelgan, chunki u 36 million
krores zarar ko'rgan edi. Shah bir yil ichida bankning boyligini aylantirdi; keyingi yili bank 27 mlrd. 2014-yilga kelib uning foydasi 250 million ro'yxatiga yetdi[7]. Shah shuningdek, bankning 22 ta direktoridan 11 tasi BJPga sodiq bo'lganini ta'minladi [11].
1990-yillarning boshlarida partiya shtat boʻlimida bosh kotib boʻlgan Modi oʻz taʼsiridan Shohga kattaroq rol oʻynash uchun foydalangan. U Patelni Shohni kichik va o'rta korxonalarni moliyalashtiradigan davlat sektori moliya instituti Gujarat Davlat Moliya Korporatsiyasining raisi etib tayinlashga ishontirdi. Shankersinx Vaghela va boshqa ba'zi rahbarlar Modining Gujarat hukumatidagi mashhurligi oshib borayotganidan shikoyat qilganidan so'ng, partiya rahbariyati Modini Gujaratdan Dehlidagi BJP shtab-kvartirasiga ko'chirdi. Bu vaqt ichida (1995–2001) Shoh Gujaratda Modining ishonchli vakili boʻlib ishlagan[11].
Gujarat davlat hukumati
tahrir
 |
Vikiomborda Amit Shah haqida turkum mavjud |
Manbalar
tahrir| |
Vikiomborda Amit Shah haqida turkum mavjud |
- ↑ „Inside the mind of Amit Shah: All eyes on new BJP chief as party gears up for battle in five states“. India Today (2014-yil 17-iyul).
- ↑ The Hindu Net Desk. „Gujarat Assembly election results: Counting ends as BJP closes out Gujarat with 99 seats; Congress claims 77“. The Hindu (2017-yil 18-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
- ↑ „Punjab Election Result 2017: Congress' Amarinder Singh Defeats Akali Dal-BJP, AAP – Highlights“. NDTV.com. Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
- ↑ „Amit Shah in new role after being most successful BJP chief“. The Economic Times (2019-yil 30-may). 2019-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 1-iyun.
- ↑ „Amit Anil Chandra Shah | National Portal of India“. www.india.gov.in. Qaraldi: 2021-yil 5-iyul.
- ↑ Premal Balan. „Amit Shah: An organisation man at helm“. Business Standard (2014-yil 10-iyul).
- ↑ 7,0 7,1 7,2 PR Ramesh. „His Master's Mind“. Open (2014-yil 11-aprel).
- ↑ „"I Am A Hindu Vaishnav, Not Jain": Amit Shah“. NDTV.com. Qaraldi: 2019-yil 22-dekabr.
- ↑ Islam, Shamsul. „Amit Shah Borrowed a Phrase from Jinnah when he Dubbed Gandhi a 'Chatur Bania'“. Newsclick (2017-yil 14-iyun). „Amit Shah, himself a baniya“.
- ↑ „The 'Shah' of BJP's game plan who wants to alter India's political culture“. Hindustan Times (2016-yil 16-iyul). Qaraldi: 2019-yil 22-dekabr.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Joshi, Poornima. „The Organiser“. Caravan (2014-yil 1-aprel).
- ↑ Sheela Bhatt. „What Amit Shah's fall really means“. Rediff.com (2010-yil 28-iyul).
Havolalar
tahrir| |
Vikiomborda Amit Shah haqida turkum mavjud |
Andoza:Second Narendra Modi Cabinet Andoza:Home Ministry (India) Andoza:Bharatiya Janata Party Andoza:Indian general election, 2019