"Asar" Respublika partiyasi (qozoqcha: «Асар» Республикалық партиясы, taxminiy tarjimasi — butun dunyo boʻyicha) — Qozogʻistonda 2003-2006-yillarda faoliyat yuritgan siyosiy partiya. 2003-yil 25-oktabrda „Asar“ jamoat birlashmasi[1] negizida tashkil etilgan. 2006-yil 4-iyulda "Otan" Respublika siyosiy partiyasi bilan birlashish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi[2].

Tarixi

tahrir

Partiya 2003-yil 25-oktabrda Qozog‘istonning barcha viloyatlaridan 1100 nafar delegat ishtirokida Olmaota shahrida bo‘lib o‘tgan taʼsis qurultoyida tashkil etilgan. Qurultoyda partiya Ustavi va Dasturi qabul qilindi hamda partiya raisligiga saylovlar o‘tkazildi va u bir ovozdan Darig‘a Nazarboyevani sayladi. Partiya Siyosiy Kengashi tarkibiga Raushan Sarsembayeva,Gulnora Iksanova,Yerlan Karin va boshqa taniqli shaxslar kiritilgan.Partiya raisining eʼlon qilingan maʼruzasiga koʻra, partiya Nursulton Nazarboyevning „Qozogʻiston-2030“ dasturini mutlaq qadriyat deb tan olgan va mafkura sifatida siyosiy markazchilikni tanlagan[1].

2003-yil 19-dekabrda partiya Qozogʻiston Respublikasi Adliya vazirligining Roʻyxatga olish xizmati qoʻmitasi tomonidan roʻyxatga olingan[3].

2004-yil 27-yanvarda parlamentda „Asar“ partiyasining fraksiyasi tashkil etildi, uning tarkibiga senatorlar Rashit Axmetov, Farit Galimov, Musirali Utebaev, Svetlana Djalmagambetova, Abish Kekilboyev, Nurlig‘aim Dzholdasbayeva, Jandarbek Deputat Kakishev va Malayzbek Kakishevlar kirdi[4].

2004-yilgi parlament saylovlari natijalariga koʻra, partiya partiya roʻyxati boʻyicha 541 239 (11,38 %) ovozni qoʻlga kiritdi va Majlisda bir oʻrinni qoʻlga kiritdi, Darigʻa Nazarboyeva partiya roʻyxati boʻyicha deputat boʻldi[5]. Bir mandatli okruglar boʻyicha parlamentga uchta vakil — amaldagi deputat Uzoqqali Yeleuboyev, shuningdek, Sergey Kiselev va Vera Suxorukova[6] oʻtdi.

2005-yil 19-avgustda 16 ta senator saylovi boʻlib oʻtdi, unda Gʻarbiy Qozogʻiston viloyatidan Senat deputati etib „Asar“ aʼzosi Axmetov Rashit saylandi.

2006-yil 4-iyulda partiyaning navbatdan tashqari qurultoyi boʻlib oʻtdi va unda "Otan" Respublika siyosiy partiyasi bilan birlashish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi[2].

Tuzilishi

tahrir

Partiya Ustaviga ko‘ra, uning tashkiliy tuzilmasi hududiy asosda qurilgan, partiya bo‘limlari Qozog‘istonning barcha viloyatlarida, Ostona va Olmaota shaharlarida faoliyat yuritgan. Partiyaning boshqaruv organlari Qurultoy, Siyosiy Kengash va Markaziy Kengash edi.Qurultoy partiyaning oliy boshqaruv organi bo‘lib, qurultoylar navbatdagi va navbatdan tashqari bo‘lishi mumkin edi.Ustavga koʻra navbatdagi qurultoylar toʻrt yilda bir marta, navbatdan tashqari sʼyezdlar esa partiya Markaziy Kengashi,Siyosiy Kengash tashabbusi bilan yoki barcha partiya aʼzolarining kamida uchdan[7] qismining tashabbusi bilan chaqirilishi mumkin edi.[8].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 Nomad. „В Алматы состоялся первый учредительный съезд новой республиканской партии «Асар»“ (ru). 2010-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-noyabr.
  2. 2,0 2,1 Kazakhstan today. „Партия «Асар» приняла решение о слиянии с пропрезидентской партией «Отан»“ (ru). Qaraldi: 2008-yil 10-noyabr.
  3. Фергана.ру. „В Минюсте РК зарегистрирована Республиканская партия «Асар»“ (ru). 2012-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-noyabr.
  4. Kaztoday. „В парламенте РК создана фракция партии «Асар»“ (ru). 2010-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-noyabr.
  5. Postanovlenie Tsentralnoy izbiratelnoy komissii Respubliki Kazaxstan ot 27 sentyabrya 2004 goda N 142/206 O raspredelenii deputatskix mandatov po itogam golosovaniya po partiynim spiskam na viborax deputatov Majilisa Parlamenta Respubliki Kazaxstan, sostoyavshixsya 19 sentyabrya 2004 goda
  6. Д. Ашимбаев. „Новый Мажилис: штрихи к портрету“ (ru). 2008-yil 11-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-noyabr.
  7. Ustav Obщestvennogo obʼedineniya "Respublikanskaya partiya „Asar“
  8. Ustav Obщestvennogo obʼedineniya "Respublikanskaya partiya „Asar“