Baotit
Asosiy
Formulasi Ba4Ti4(Ti,Nb,Fe)4(Si4O12)O16Cl
Fizik xususiyatlari
Rangi och jigarrangdan qora ranggacha
Yaltiroqlik shishasimon
Shaffoflik shaffof
Qattiqlik 6
Sinishi moʻrt
Zichligi 4,42-4,71 g/ml (o‘lchangan),
4,69 g/ml (hisoblangan) g/sm³
singoniyasi Tetroganal
Baotit

Baotit (Ba 4 Ti 4 (Ti, Nb, Fe) 4 (Si 4 O 12) O 16 Cl ) - noyob mineral boʻlib, noyob toʻrt qavatli silikat halqasiga ega deb tan olingan [1]. Kristallar tetragonaldir, lekin odatda monoklinik koʻrinish darajasida deformatsiyalanadi. Birinchi kashfiyot boʻlgan Baotou, Xitoy nomi bilan atalgan baotit dunyoning turli joylarida gidrotermal tomirlar va gidroksidi jinslarda topilgan.

Tuzilishi

tahrir

Simonov birinchi boʻlib baotitning kristall strukturasini aniqladi, unda (Ti, Nb, Fe) — oktaedralar qirralari boʻlinadi, zanjirlar hosil qiladi va burchaklarda oʻzaro bogʻlanadi (001); bu ustunlar rutildagilarga oʻxshaydi. [2] Toʻrtta silikat tetraedra burchaklarni boʻlib, c oʻqiga perpendikulyar tekislikda xarakterli halqalarni hosil qiladi. [3] Bariy kationi halqalar va rutil ustunlar orasida, xlorid esa har bir juft halqa orasidagi boʻshliqni toʻldiradi. [4] Strukturaning elektrostatik muvozanatini taʼminlash uchun xlorning mavjudligi shart emas.

Baotitning birinchi namunasi galena, pirit, albit, aegirin va gidroksidi amfibollar bilan Xitoyning Bayan Obo konida kvartsitni kesuvchi kvarts tomirida topilgan [5] . Montana shtatining Ravalli okrugidagi donalar karbonat tomir ichidagi eschynit massalarida yupqa kaltsit qobigʻida topilgan. [6] Baotit, shuningdek, Haast daryosida, Yangi Zelandiyada, dike toʻdasi bilan bogʻliq karbonatit, fenit va gidrotermal suyuqlik tomirlarining qoʻshimcha bosqichi sifatida paydo boʻladi. [4] Mantiyadan olingan magmalarning toʻgʻridan-toʻgʻri kirib kelishi [4] Yangi Zelandiyaning Janubiy oroli boʻylab Alp togʻlari yorigʻi chegarasining yaqinligi bilan bogʻliq boʻlishi mumkin.

  1. Chakhmouradian, A.R. and Mitchell, R.H. (2002) The mineralogy of Ba- and Zr-rich alkaline pegmatites from Gordon Butte, Crazy Mountains (Montana, USA): comparisons between potassic and sodic agpaitic pegmatites.
  2. Simonov, V.I. (1960) Baotite, a mineral with a metasillicate ring (Si4O12).
  3. Shinno, I. and Li, Z. (1998) Mössbauer studies of baotite and bafertisite.
  4. 4,0 4,1 4,2 Cooper, A.F. (1996) Nb-rich baotite in carbonatites and fenites at Haast River, New Zealand.
  5. Peng, C.J. (1959) The discovery of several new minerals of rare elements.
  6. Heinrich, E.W., Boyer, W.H. and Crowley, F.A. (1962) Baotite (Pou-tʼou-k’uang) from Ravalli County, Montana.

Manbalar

tahrir