Basketbol 2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida – erkaklar jamoalari oʻrtasida saralash

Erkaklar o‘rtasidagi Olimpiada basketbol turniriga saralash 2023-yil avgustdan 2024-yilgacha bo‘lib o‘tdi va final turniriga o‘n ikkita jamoa taqsimlandi^[1]. FIBA (Xalqaro Basketbol Federatsiyasi) ning barcha beshta zonasi Olimpiada basketbol musobaqasida ishtirok etishi kutilgan edi^[2].

Mezbon davlat sifatida Fransiya erkaklar o‘rtasidagi 5×5 basketbolda kvota o‘rnini band qilgan; bu FIBA Markaziy Kengashining 2023-yil 30-apreldagi qarori bilan tasdiqlangan edi^[2]^[3]. 2023-yilgi FIBA basketbol bo‘yicha Jahon chempionati Parij-2024 uchun yettita to‘g‘ridan-to‘g‘ri malakali milliy terma jamoani ishlab chiqdi. Oxirgi to‘rtta kvota o‘rinlari alohida wild card turnirlari g‘oliblariga ajratildi^[4].

Metodi

Erkaklar o‘rtasidagi basketbol turnirida 12 ta jamoa ishtirok etadi, har bir MOQ 12 nafar o‘yinchidan iborat ro‘yxatni yuboradi.

Mezbon mamlakati

Mezbon davlat sifatida Fransiya FIBA Markaziy Kengashining 2023-yil 30-iyunda qabul qilinishi kerak bo‘lgan qaroriga muvofiq erkaklar basketbolida to‘g‘ridan-to‘g‘ri kvota o‘rnini saqlab qoldi^[2]. Ularning avtomatik malakasi FIBA Markaziy Kengashining 2023-yil 30-apreldagi qarori bilan tasdiqlandi^[3].

Jahon kubogi orqali saralashi

2019-yilgi formatga o‘xshab, 2023-yilgi FIBA Basketbol Jahon kubogi yakuniy tasnifga ko‘ra tegishli qit’alarning eng yaxshi jamoalariga yettita kvota o‘rnini quyidagicha taqsimladi^[2]:

FIBA Afrika – 1 ta jamoa
FIBA Amerika – 2 ta jamoa
FIBA Osiyo – 1 ta jamoa
FIBA Yevropa – 2 ta jamoa
FIBA Okeaniya – 1 ta jamoa

Wild card turniri orqali saralash

Qolgan to‘rtta kvota o‘rinlari ikki raundlik FIBA Jahon Olimpiada saralash turnirlari orqali 12 jamoa maydoniga tegishli edi. Birinchi bosqich - FIBA Olimpiada saralashdan oldingi turnirlari (FOPQTs) qit’a darajasida, ikkinchisi - FIBA Olimpiyada saralash turnirlari (FOQTs) esa jahon miqyosida o‘tkazildi^[5].

FIBA Olimpiya saralash turnirlarida ishtirok etishi

2023-yilgi FIBA basketbol bo‘yicha Jahon chempionatiga chiqa olmagan 40 ta jamoa FOPQTsda ishtirok etish huquqiga ega edi. Har bir qit’a uchun jamoalar 2023-yilgi FIBA Basketbol Jahon chempionatining saralash ikkinchi bosqichida musobaqalashib va ikkinchi bosqichda ishtirok etmagan jamoalar orasidan ma’lum saralash yoki reyting mezonlariga ko‘ra tanlab olindi^[6].

FIBA Afrika — 8 ta jamoa: 7 ta jamoa 2023-yilgi FIBA basketbol bo‘yicha Jahon chempionati Afrika saralashining ikkinchi bosqichidan chiqarib yuborildi, shuningdek, ikkinchi bosqichda o‘ynamagan FIBA reytingi bo‘yicha eng yuqori o‘rinni egallagan jamoa.
FIBA Amerika — 8 ta jamoa: 5 ta jamoa 2023-yilgi FIBA Basketbol Jahon chempionati Amerika saralashining ikkinchi bosqichidan chiqarib yuborildi, shuningdek, FIBA reytingi bo‘yicha eng yuqori o‘rinni egallagan uchta jamoa ikkinchi bosqichda o‘ynamadi.
FIBA Osiyo va FIBA Okeaniya — 8 ta jamoa: 4 ta jamoa 2023-yilgi FIBA basketbol bo‘yicha Jahon chempionati Osiyo va Okeaniya saralashining ikkinchi bosqichidan, 4 ta jamoa esa birinchi bosqichdan chiqib ketdi.
FIBA Yevropa — 16 ta jamoa: 12 ta jamoa 2023-yilgi FIBA basketbol bo‘yicha Jahon chempionati Yevropa saralashining ikkinchi bosqichidan chiqib ketdi, shuningdek, to‘rtta jamoa EuroBasket 2025 saralash bosqichining ikkinchi bosqichidan saralash bosqichiga yo‘l oldi.

Afrika, Amerika va Osiyo turnirlarida g‘olib FOQTsga yo‘l oldi, Yevropaning ikkita FOPQTs jamoasi esa FOQTsda o‘z o‘rnini egalladi.

FIBA Olimpiya saralash turnirlarida ishtirok etishi

Yigirma to‘rtta jamoa to‘rtta musobaqada qatnashdi, g‘oliblar Olimpiadaning so‘nggi to‘rtta yo‘llanmasini qo‘lga kiritdi. FOPQTlardan o‘tgan beshta jamoa bilan birgalikda, yana 19 ta jamoa 2023-yilgi FIBA Basketbol Jahon chempionatidagi ko‘rsatkichlari asosida tanlab olindi:

FIBA Afrika — Jahon chempionatida to‘g‘ridan-to‘g‘ri saralashdan tashqari Afrikadan eng yuqori o‘rinni egallagan jamoa.
FIBA Amerika — To‘g‘ridan-to‘g‘ri saralash bosqichidan tashqari Jahon chempionatida Amerikaning eng yuqori reytingli jamoasi.
FIBA Osiyo va FIBA Okeaniya — Jahon chempionatida Osiyo/Okeaniyaning to‘g‘ridan-to‘g‘ri saralash bosqichidan tashqari eng yuqori o‘rinni egallagan jamoasi.
Keyingi o‘n oltita eng yaxshi o‘rinni egallagan jamoalar to‘g‘ridan-to‘g‘ri Olimpiadaga yo‘llanma olmagan.

Saralash guruhlari

Saralash usuli^[4]		Sana	Manzil	Oʻrinlar	Saralash guruhi
Mezbon mamlakat		—	—	1	Fransiya
FIBA basketbol bo‘yicha 2023-yilgi jahon chempionati	Afrika	2023-yil 25-avgust - 10-sentabr	Philippines Indonesia Japan	1	Janubiy Sudan
	Amerika			2	Kanada
	Amerika			2	AQSh
	Osiyo			1	Yaponiya
	Yevropa			2	Germaniya
	Yevropa			2	Serbiya
	Okeaniya			1	Avstraliya
FIBA 2024-yilgi erkaklar olimpiya saralash turnirlari		2-7-iyul, 2024-yil	Valencia	1	Ispaniya
			Riga	1	Braziliya
			Piraeus	1	Gretsiya
			San Juan	1	Puerto Riko
Jami				12

FIBA Basketbol 2023-yilgi Jahon chempionati reytingi orqali saralash

FIBA mintaqasi bo‘yicha yakuniy holat

	Sub-zona reytingi orqali 2024-yilgi Yozgi Olimpiada o‘yinlariga yo‘llanma olish
	FIBA 2024-yilgi Jahon Olimpiada saralash turniriga yo‘llanma olish
	Mezbon mamlakat sifatida 2024-yilgi Yozgi Olimpiada o‘yinlariga yo‘llanma olish

#	FIBA Afrika (1/5 teams)		FIBA Amerika (2/7 teams)		FIBA Osiyo (1/6 teams)		FIBA Yevropa (2/12 teams)		FIBA Okeaniya (1/2 teams)
#	Jamoa	W–L	Jamoa	W–L	Jamoa	W–L	Jamoa	W–L	Jamoa	W–L
1	Janubiy Sudan	3–2	Kanada	6–2	Yaponiya	3–2	Germaniya	8–0	Avstraliya	3–2
2	Misr	2–3	AQSh	5–3	Livan	2–3	Serbiya	6–2	Yangi Zelandiya	2–3
3	Angola	1–4	Puerto Riko	3–2	Filippin	1–4	Latviya	6–2
4	Kot-dʼIvuar	1–4	Braziliya	3–2	Xitoy	1–4	Litva	6–2
5	Kabo Verde	1–4	Dominikan Respublikasi	3–2	Eron	0–5	Sloveniya	5–3
6			Meksika	2–3	Iordaniya	0–5	Italiya	4–4
7			Venesuela	0–5			Ispaniya	3–2
8							Chernogoriya	3–2
9							Gretsiya	2–3
10							Gruziya	2–3
11							Fransiya	3–2
12							Finlandiya	2–3

FIBA Olimpiada saralash turnirlari

Saralash usuli	Joy	Saralash jamoa
FIBA 2023-yilgi basketbol bo‘yicha jahon chempionati
Eng yuqori reytingga ega jamoa - Afrika	1	Misr
Eng yuqori reytingga ega jamoa - Amerika	1	Puerto Riko
Eng yuqori reytingga ega jamoa - Osiyo va Okeaniya	1	Yangi Zelandiya
Top 16 mos jamoalar	16	Latviya
		Litva
		Sloveniya
		Italiya
		Ispaniya
		Chernogoriya
		Braziliya
		Dominikan Respublikasi
		Gretsiya
		Gruziya
		Finlandiya
		Livan
		Filippin
		Meksika
		Angola
		Kot-dʼIvuar
2023 FIBA Olimpiada saralashdan oldingi turnirlari (OPQT)
G‘olib – FIBA Afrika	1	Kamerun
G‘olib – FIBA Amerika	1	Bagamalar
G‘olib – FIBA Osiyo	1	Bahrayn
G‘olib – FIBA Yevropa (OPQT1)	1	Polsha
G‘olib – FIBA Yevropa (OPQT2)	1	Xorvatiya
Jami	24

FIBA Olimpida saralashdan oldingi turnirlari

Turnirlar 2023-yilning 12-20-avgust kunlari bo‘lib o‘tdi^[7]. Qur’a 2023-yil 1-may kuni bo‘lib o‘tdi^[8]. Mezbon shaharlar va ko‘chatlar 2023-yil 29-aprelda e’lon qilindi^[9].

FIBA Afrika

Saralash usuli		Joy	Saralash jamoa
2023 FIBA Jahon chempionati saralashi - Afrika	Uchinchi (eng yomon reytingli)	1	Senegal
	Toʻrtinchi	2	Nigeriya
	Toʻrtinchi	2	Tunis
	Beshinchi	2	Gvineya
	Beshinchi	2	~~Kongo DR~~
	Oltinchi	2	~~Uganda~~
	Oltinchi	2	Kamerun
FIBA Jahon reytingi - Afrika (2022-yil noyabr)		1	Mali
Jami		8

FIBA Osiyo va Okeaniya

Saralash usuli		Joy	Saralash jamoa
FIBA 2023-yilgi Jahon chempionati saralashi - Osiyo	2-tur - Beshinchi	2	Saudiya Arabistoni
	2-tur - Beshinchi	2	Qozogʻiston
	2-tur - Oltinchi	2	Hindiston
	2-tur - Oltinchi	2	Bahrayn
	1-tur - Toʻrtinchi	4	~~Janubiy Koreya~~
			~~Xitoy Taypeyi~~
			Indoneziya
			Suriya
Jami		8

FIBA Amerika

Saralash usuli		Joy	Saralash jamoa
FIBA 2023-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichi - Amerika	To‘rtinchi (eng yomon o‘rin)	1	Argentina
	Beshinchi	2	~~Panama~~
	Beshinchi	2	Urugvay
	Oltinchi	2	Bagamalar
	Oltinchi	2	Kolumbiya
FIBA Jahon reytingi - Amerika (2022-yil noyabr)		3	Amerika Virgin orollari
			Chili
			Kuba
Jami		8

FIBA Yevropa

Saralash usuli		Joy	Saralash jamoa
FIBA 2023-yilgi Jahon chempionati saralashi - Yevropa	Toʻrtinchi	4	Turkiya
			Shvetsiya
			Vengriya
			Islandiya
	Beshinchi	4	Belgiya
			Isroil
			Bosniya va Gersegovina
			Ukraina
	Oltinchi	4	~~Buyuk Britaniya^{[lower-alpha 1]}~~
			Estoniya
			Chexiya
			Niderlandiya
EuroBasket 2025 saralash bosqichi	Birinchi	3	Shimoliy Makedoniya
			Polsha
			Portugaliya
Foydalanilmagan kvotani qayta taqsimlash		1	Xorvatiya
FIBA Jahon reytingi - Yevropa (2022-yil noyabr)		1	Bolgariya^{[lower-alpha 2]}
Jami		16

Eslatmalar

↑ Great Britain withdrew before the start of the tournament.^[8]
↑ With a final decision made to decline Russia's entry in April because of the Russian invasion of Ukraine, Bulgaria was the next highest-ranked European team.^[8]

Manbalar

↑ „Calendar“. FIBA. Qaraldi: 2022-yil 13-noyabr.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Depasse, Guillaume. „How to qualify for basketball at Paris 2024. The Olympics qualification system explained“. International Olympic Committee (2022-yil 18-avgust). Qaraldi: 2022-yil 8-oktyabr.
↑ ^3,0 ^3,1 „FIBA Central Board concludes in Manila with World Cup Draw confirmed“. FIBA (2023-yil 30-aprel). Qaraldi: 2023-yil 9-oktyabr.
↑ ^4,0 ^4,1 „FIBA Men's National Team Competition System – Qualification for Olympic Games“. FIBA. Qaraldi: 2022-yil 8-oktyabr.
↑ https://stillmed.olympics.com/media/Documents/Olympic-Games/Paris-2024/Paris2024-QS-FIBA-Basketball.pdf
↑ „Pre-Olympic Qualifying Tournaments - a new path to Paris 2024“. FIBA. Qaraldi: 2023-yil 15-yanvar.
↑ „FIBA Basketball World Cup 2023 field set“. FIBA. Qaraldi: 2023-yil 27-fevral.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 „Road to Paris 2024 still open for 40 teams missing out on FIBA Basketball World Cup 2023“. FIBA. Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
↑ „FIBA announce host countries for FIBA Olympic Pre-Qualifying Tournaments“. FIBA. Qaraldi: 2023-yil 29-aprel.

[10] Great Britain withdrew before the start of the tournament.^[8]

[11] With a final decision made to decline Russia's entry in April because of the Russian invasion of Ukraine, Bulgaria was the next highest-ranked European team.^[8]

[calendarn-1] „Calendar“. FIBA. Qaraldi: 2022-yil 13-noyabr.

[5-on-5-bkm-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Depasse, Guillaume. „How to qualify for basketball at Paris 2024. The Olympics qualification system explained“. International Olympic Committee (2022-yil 18-avgust). Qaraldi: 2022-yil 8-oktyabr.

[board-3] 3,0 ^3,1 „FIBA Central Board concludes in Manila with World Cup Draw confirmed“. FIBA (2023-yil 30-aprel). Qaraldi: 2023-yil 9-oktyabr.

[bkm-qualification-4] 4,0 ^4,1 „FIBA Men's National Team Competition System – Qualification for Olympic Games“. FIBA. Qaraldi: 2022-yil 8-oktyabr.

[5] ttps://stillmed.olympics.com/media/Documents/Olympic-Games/Paris-2024/Paris2024-QS-FIBA-Basketball.pdf

[poqt-6] „Pre-Olympic Qualifying Tournaments - a new path to Paris 2024“. FIBA. Qaraldi: 2023-yil 15-yanvar.

[7] „FIBA Basketball World Cup 2023 field set“. FIBA. Qaraldi: 2023-yil 27-fevral.

[Road-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 „Road to Paris 2024 still open for 40 teams missing out on FIBA Basketball World Cup 2023“. FIBA. Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.

[9] „FIBA announce host countries for FIBA Olympic Pre-Qualifying Tournaments“. FIBA. Qaraldi: 2023-yil 29-aprel.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[lower-alpha 1]

[lower-alpha 2]