Bazilika (qurol)

Bazilika yoki Usmonli toʻpi, 15-asrning oʻrtalarida vengriyalik muhandis Urban tomonidan uch oy ichida bronzadan yasalgan ulkan bombardimondir .

Tarixi

Fausto Zonaro . Mehmed II Konstantinopol devorlarida. 1903-yil Orqa fonda bombardimon qilingan Bazilika joylashgan.

Urban 1453-yil aprelda turklar Vizantiya imperiyasining poytaxti boʻlgan Konstantinopolni qamal qilganda, Usmonli sultoni Mehmed II uchun „Bazilika“ qurdi. Ushbu bombardimon juda koʻp kamchiliklarga ega edi, ammo katta kirib borish kuchiga ega edi, bu turk artilleriyachilariga Konstantinopolning mustahkam devorlarini yoʻq qilishga imkon berdi. 1453-yil 29-mayda Bazilikadan muvaffaqiyatli zarba shahar devorida katta boʻshliqni yaratdi, bu turklarning gʻalaba qozonishiga yordam berdi.

Ishning ikkinchi kunida Bazilikada yoriqlar paydo boʻldi va olti hafta oʻtgach, u oʻz taʼsiridan butunlay qulab tushdi.

Asosiy parametrlar

"Bazilika" haqidagi aniq maʼlumotlar, shuningdek tasvirlar saqlanmagan, shuning uchun quyida turli manbalarning tavsifiga koʻra uning taxminiy xususiyatlari keltirilgan:

Uzunligi: ~8-12 m;
Ogʻirligi: ~32 t;
Magistral diametri: ~75-93 sm;
Yadro: vazni ~540-590 kg, diametri ~73-91 sm;
Otish masofasi: ~2 km;
Hisoblash: 30 juft buqa; shuningdek, yogʻoch yoʻlaklarni yaratish uchun 50 duradgor va 200 ishchi kiritilgan; jami 700 ga yaqin odamni parvarish qilish va bombardimondan otish kerak edi^[1] ;
Zaryadlash vaqti: ~1 soat.

Dardanel quroli

Bazilika modeliga asoslanib, 1464-yilda Usmonlilar yana bir ulkan qurolni tashladilar. Ogʻirligi 18,6 tonna, uzunligi 5,18 metr, diametri 63 sm boʻlgan tosh oʻq otgan bu toʻp turklar tomonidan 1807-yilda Dardanel orqali Istanbulgacha boʻlgan ingliz flotiga qarshi ishlatilgan. 1866-yilda Turkiya sultoni Abdulaziz davlat tashrifi munosabati bilan qirolicha Viktoriyaga Dardanel toʻpini sovgʻa qildi. Qurol hozirda форте Нельсон^(ingl.)oʻzb. namoyish etilmoqda. ) .

Shuningdek

Eng katta artilleriya qismlari roʻyxati

Manbalar

↑ Геворг Мирзаян. „«Вспышка, пламя и ужасный звук»“. Журнал Эксперт (2014-yil 17-fevral). 2012-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-fevral.

Havolalar

Gevorg Mirzayan „Chiroq, alanga va dahshatli ovoz“. „Ekspert“ jurnali, 2009-yil 27-iyul / „Ekspert“ No 29 (667)

[1] Геворг Мирзаян. „«Вспышка, пламя и ужасный звук»“. Журнал Эксперт (2014-yil 17-fevral). 2012-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-fevral.

[1]