Burayr ibn Xudayr al-Hamdoniy
Burayr ibn al-Hamdoniy (arabcha: بُرَيْر بن خُضَيْر ٱلْهَمْدَانِيّ) – asli Yamandan. Banu Hamdon qabilasining Bani Mashriq boʻlimidan boʻlgan[1][2]. Burayr qori boʻlib, Masjid al-Kufada Qur’ondan dars bergan. Tobeʼinlardan, Alining izdoshlaridan biri hisoblanadi. Burayr Husayn ibn Alining Madinadan Karbaloga hijrat qilganini eshitib, uning qoʻshiniga qoʻshilish uchun Kufadan chiqib ketgan[3][4].
Umar ibn Saʼdga qarshi chiqishi
tahrirHusaynning baʼzi sahobalari Umar ibn Saʼdni Karbalo jangida Husayn ibn Aliga suv bermagani uchun qoralaydilar, ular orasida Burayr ibn Xudayr ham Ibn Saʼdning oldiga borib, „paygʻambar oilasini tashnalikdan oʻlimga yuz tutishlariga jim tashlab qoʻyamanmi?“ deb taʼkidlagan[5][6].
Yazid bilan mubohala
tahrirAbdulqaysning ittifoqchisi Yazid ibn Moqal Husayn qarorgohi tomon yurdi va unga yaqinlashib, baland ovozda Burayr ibn Xudayrni chaqirib, undan Xudo unga qanday taqdir yozganini soʻragaydi. Burayr, Alloh unga yaxshilik, Yazidga esa yomonlik yubordi, deb javob bergan[7]. Buni eshitgan Yazid uni yolgʻonchi deb atagan. Burayr uni mubohalaga (yaʼni yolgʻonchiga Allohning laʼnati boʻlsin) chorlagan. Yazid rozi boʻldi va ular ikki guruh oldiga kelib, bir-birlariga hujum qilishdi. Maʼlum boʻlishicha, Yazidning zarbasi hech qanday taʼsir koʻrsatmagan, ammo Burayrning zarbasi Yazidning dubulgʻasini yorib yuborgan va qilich uning miyasiga yetib borgan. Shundan keyin Yazid yiqilib, bir necha daqiqadan soʻng vafot etgan[7][8].
Oʻlimi
tahrirBurayr Yazidni oʻldirgandan keyin Ibn Saʼd qarorgohiga hujum qila boshlagan va ularni „Rasulullohning qizining oʻgʻlining qotili“ deb atagan[9]. Roziy ibn Munqid Abadiy unga hujum qilgan va ular bir muddat urushganlar. Biroq Burayr uni yengib, koʻksiga oʻtirib olgan. Bu ishni qilayotganda Kaʼb ibn Jobir Ozodiy Burayrning orqa tomoniga nayza bilan zarba berib, uni oʻldirgan[10]. Uning qotilini odamlar, jumladan, xotini[11][12] va amakivachchasi Ubaydulloh ibn Jobir qoralagani aytiladi[12]. Qotilning oʻzi ham uyalib, qaygʻu va afsus-nadomatini tasvirlaydigan bir necha qoʻshiqlar yozgan[12].
Yana qarang
tahrirManbalar
tahrir- ↑ „Janabe Burair Ibne Khuzair Hamadani – The Reciter of Quran“. www.almuntazar.com/. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 15-oktyabr.
- ↑ Ibn al-Athir al-Jazari. Usd al-ghābah fi ma'rifat al-ṣaḥābah: "The Lions of the Forest and the knowledge about the Companions".
- ↑ Ahlul Bayt Digital Islamic Library Project Team. A Shi'ite Encyclopedia.
- ↑ al-Qarashi 2007, ss. 720–721
- ↑ Al-Baladhuri, Futuh al-Buldan, Vo. 5. pp.171-172
- ↑ al-Qarashi 2007, ss. 681–682
- ↑ 7,0 7,1 al-Qarashi 2007, s. 721
- ↑ Ibne Athir, Tarikh, 4/66
- ↑ Al Futuh 5/187
- ↑ Al-Baladhuri, Ansaab al-Ashraaf, 3/399
- ↑ Ibne Athir, Tarikh, 4/66-67
- ↑ 12,0 12,1 12,2 al-Qarashi 2007, s. 722